Overslaan en naar de inhoud gaan

Gemeenten: met energieverbruik speuren naar leegstand

De wijziging van de Leegstandswet is in consultatie gegaan.

Een voormalige ijswinkel in Nieuwerkerk aan den IJssel.
Een voormalige ijswinkel in Nieuwerkerk aan den IJssel. − ANP

Dat in maart 1980 tanks door Amsterdam reden en het leger werd ingezet tegen krakers, zullen veel mensen zijn vergeten. Bekender zijn de ‘geen woning, geen kroning’-rellen een maand later tijdens de kroning van prinses Beatrix. Het was in die context dat Nederlands eerste leegstandswet tot stand kwam tijdens het Kabinet-Van Agt I. De totstandkoming was moeizaam geweest, en ook de uitvoering ervan liet jaren op zich wachten. Leegstand gaf politieke verdeeldheid: de leegstandswet richtte zich evenzeer tegen krakers als tegen het leeg staan van vastgoed.

In consultatie

De controverses van die tijd lijken volledig verdwenen. Dat minister Mona Keijzer van Volkshuisvesting nieuwe wijzigingen aanbrengt aan de huidige Leegstandswet is niet bijzonder omstreden. Haar Wet aanpak leegstand is sinds deze week in consultatie. Tot en met de eerste week van september zijn zienswijzen in te dienen.

De voorgestelde wetswijzigingen vloeien voort uit het experiment met het bestrijden van leegstand dat de gemeente Amsterdam vanaf 2021 heeft mogen doen, na toestemming hiertoe van toenmalig minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken. Een belangrijke noviteit was dat de gemeente eigenaren van lang leegstaande woningen mocht dwingen de woonruimte te verhuren. De reden was dat met de geldende regels woningen tot wel vijftien maanden leeg konden staan, voordat iets gedaan kon worden. Dat moest terug naar vijf maanden.

Energieverbruik opvragen

Twee jaar later kreeg de gemeente Utrecht ook toestemming voor het experiment, en op basis van een evaluatie van adviesbureau Rigo van eind vorig jaar wil Keijzer nu alle gemeenten deze ruimte geven. Gemeenten kunnen straks een last onder dwangsom opleggen. Ook mogen zij, als de wet wordt aangenomen, leegstand opsporen door energieverbruik van een pand op te vragen bij een netbeheerder.

Het belangrijkste overheidsnieuws van de dag

Schrijf je in voor de Binnenlands Bestuur nieuwsbrief

Wat minister Keijzer toevoegt, is dat de bepalingen niet alleen gelden voor woningen, maar ook voor niet-woningen als winkels en kantoren. Ook dit laatste is een wens van de koepel VNG.

Wat de minister niet wil, is gemeenten de mogelijkheid geven een leegstandsbelasting te heffen. Dit wordt in Vlaanderen wel gedaan, en de gemeentekoepel pleit daar eveneens al jaren voor.

Een kostbare zaak

Een probleem volgens de VNG is wel dat de bestrijding van leegstand een kostbare zaak is, omdat die ambtelijk veel werk kost. Om onnodig werk te voorkomen, blijkt het raadzaam om er als gemeente niet bovenop te zitten als een pand leeg blijkt te staan. Vanwege de experimenteerregeling mocht de gemeente Amsterdam al na drie maanden handhaven op de meldingsplicht die eigenaren van leegstaande panden hebben. ‘Bij veel van de meldingen die al na drie maanden worden gedaan blijkt de leegstand legitiem te zijn’, staat in de evaluatie van eind vorig jaar. ‘Dit brengt een onevenredige uitvoeringslast met zich mee voor gemeenten.’

Het belangrijkste overheidsnieuws van de dag

Schrijf je in voor de Binnenlands Bestuur nieuwsbrief

Plaats als eerste een reactie

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Melden als ongepast

Door u gemelde berichten worden door ons verwijderd indien ze niet voldoen aan onze gebruiksvoorwaarden.

Schrijvers van gemelde berichten zien niet wie de melding heeft gedaan.

Bevestig jouw e-mailadres

We hebben de bevestigingsmail naar %email% gestuurd.

Geen bevestigingsmail ontvangen? Controleer je spam folder. Niet in de spam, klik dan hier om een account aan te maken.

Er is iets mis gegaan

Helaas konden we op dit moment geen account voor je aanmaken. Probeer het later nog eens.

Maak een gratis account aan en geniet van alle voordelen:

Heeft u al een account? Log in

Maak een gratis account aan en geniet van alle voordelen:

Heeft u al een account? Log in