‘Stimuleer wisselwerking tussen leiderschap en hrm’

Steeds hogere verwachtingen, krapte op de arbeidsmarkt en een groeiende complexe werkelijkheid zorgen voor een structurele spanningsboog bij publieke professionals. Dat constateert prof. dr. Brenda Vermeeren bij de aanvaarding van de leerstoel Strategisch HRM, Leiderschap en Publieke Prestaties aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. ‘Leer omgaan met blijvende spanningen.’

Hogere verwachtingen

‘De publieke sector, als fundament van onze samenleving, bevindt zich een permanente storm waarin publieke professionals dagelijks proberen te laveren tussen golven van druk en steeds hogere verwachtingen’, aldus Vermeeren wiens artikel erover wordt aangehaald door het Tijdschrift voor HRM. Publieke professionals staan steeds meer onder druk. Ze moeten niet alleen betrouwbaar én vernieuwend zijn, maar ook efficiënt én zorgvuldig en daarbij nog eens schaalbaar én persoonlijk.

Blijvende spanningen

Ambtenaren moeten leren omgaan met deze blijvende spanningen en Vermeeren stelt dat zij dat alleen kunnen als zij over de juiste mix van vaardigheden, motivatie en ruimte beschikken. Volgens Vermeeren biedt het zogenoemde AMO-model een goede richting: improvisatievermogen en vakmanschap (Abilities), een paradox mindset die spanning ziet als kans (Motivation) en autonomie en psychologische veiligheid (Opportunities). Als die drie elementen samenkomen, kunnen publieke professionals effectief functioneren in een complexe publieke omgeving.

Gezamenlijke verantwoordelijkheid

Maar voor het wendbaar en weerbaar maken van organisaties is het ook noodzakelijk om wisselwerking tussen de domeinen leiderschap en hrm te stimuleren. Zo kunnen hr-professionals, leidinggevenden én medewerkers gezamenlijke verantwoordelijkheid dragen. Vermeeren wijst erop dat de domeinen vaak afzonderlijk worden onderzocht en ingericht, terwijl hrm pas effectief wordt als beleid, leiderschap en de dagelijkse praktijk met elkaar zijn verbonden. De manier waarop leidinggevenden hr-beleid vertalen naar hun teams bepaalt of medewerkers zich gesteund voelen, of er ruimte ontstaat om te leren, en/of paradoxen worden besproken in plaats van vermeden.

Permanente storm trotseren

Ze concludeert dat niet één actor niet bepalend is voor succes, maar pas als hr, leidinggevenden en medewerkers in samenhang opereren er veerkracht ontstaat die nodig is om de ‘permanente storm’ waarin de publieke sector zich bevindt te trotseren. Ze komt tot drie aanbevelingen voor de praktijk: probeer paradoxen niet op te lossen, maar leer actief omgaan met hun voortdurende aanwezigheid. Ook is het belangrijk om de hrm-toolbox te herijken met interventies die echt werken in een dynamische en complexe realiteit. Tot slot is het dus van belang om de verbinding tussen leiderschap, hr en professionals te versterken, zodat ze samen effectiever met veranderingen en spanningen kunnen omgaan.