Bij de vorming van een nieuw kabinet moeten politieke partijen kiezen voor gerichte inkrimping van de rijksorganisatie, gecombineerd met herstel van vakmanschap en betere aansturing. Daartoe roept de Vereniging De Nieuwe Ambtenaar (VDNA), de vereniging van middelbare en hogere rijksambtenaren, hen op.
‘Kies voor gerichte inkrimping rijksorganisatie’
De rijksorganisatie moet gericht inkrimpen én investeren in de kwaliteit van de rijksdienst is nodig, aldus Vereniging De Nieuwe Ambtenaar.
Inkrimpen én kwaliteitsverbetering
De VDNA roept de Tweede Kamer op om de regering te vragen om de rijksorganisatie gericht in te krimpen én tegelijkertijd te investeren in de kwaliteit van de rijksdienst. De besparingen moeten deels worden ingezet om intern vakmanschap en de slagkracht van de rijksorganisatie te versterken. ‘Alleen als inkrimpen en kwaliteitsverbetering hand in hand gaan, krijgt de overheid de bestuurlijke en uitvoerende kracht die nodig is voor de uitdagingen van vandaag en morgen’, stelt VDNA-voorzitter Enno Koops.
Heldere afbakening
Met zo’n dubbele strategie blijft de kwaliteit van de rijksdienst gewaarborgd en wordt een nieuw regeerakkoord volgens hem uitvoerbaar. De rijksorganisatie is ondanks eerdere bezuinigingen juist steeds groter geworden en dat was volgens Koops ‘nooit de bedoeling’. ‘Nu is het moment te kiezen voor helder afgebakende organisatieonderdelen met goed toegeruste professionals, die verantwoordelijkheid nemen en ook bereid zijn om verantwoording af te leggen met de steun van hun ambtelijk management.’
Digitalisering is geen tijdelijke opgave
Enno Koops, voorzitter Vereniging De Nieuwe Ambtenaar
Gerichte reorganisatie
De bezuiniging moet plaatsvinden via een gerichte reorganisatie. Niet om te bezuinigen om het bezuinigen, ‘maar om het werk van de overheid weer effectief en efficiënt te kunnen uitvoeren’. Als te veel onderdelen van de rijksorganisatie betrokken zijn bij dezelfde (politieke) opgave, leidt dat volgens Koops vanzelf tot overleg, afstemming en intern werk dat weinig toevoegt voor de samenleving. ‘Dat kost veel tijd van collega’s, zonder duidelijke meerwaarde.’ Daarom pleit de VDNA voor scherp taakafgebakende organisatieonderdelen met professionals die voldoende mandaat, informatie en ondersteuning krijgen om hun verantwoordelijkheid waar te maken.
Eén ambtelijke eindverantwoordelijke
De VDNA wil graag dat één ambtelijke eindverantwoordelijke voor de rijksorganisatie wordt benoemd die boven de ministeries staat. Deze functionaris wordt voor zes jaar benoemd en moet kunnen rekenen op het vertrouwen van zowel kabinet als Tweede Kamer. Continuïteit is daarbij essentieel, aldus Koops. Hij wijst erop dat beleidsopgaven en taakstellingen bij elke kabinetswisseling veranderen en dat dit effect heeft op de inrichting en belasting van de organisatie. ‘Een vaste ambtelijke eindverantwoordelijke die toeziet op de beheersbaarheid van de rijksorganisatie is noodzakelijk en sluit aan bij de wens om meer opgavegericht te werken.’
Kennis behouden
Een groot deel van de externe inhuur bij de overheid gaat op aan digitaliseringstrajecten, constateert Koops. ‘Digitalisering is geen tijdelijke opgave. De benodigde kennis moet daarom structureel binnen de rijksoverheid worden opgebouwd en behouden.’ Zonder intern vakmanschap blijft de overheid afhankelijk van tijdelijke krachten en essentiële kennis buiten de organisatie, stelt hij vast. ‘Dat vertraagt belangrijke opgaven, zoals het op orde brengen van de informatiehuishouding, zorgvuldige gegevensdeling en de verdere digitalisering, inclusief het gebruik van algoritmes.’
Reacties: 1
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Gebruik van AI als ChatGPT en robotisering kan het proces versnellen.