Ambtenaren willen dat hun werkgever doorgaat met hen vrijheid, autonomie en ruimte geven in hun werk, maar dat die moet stoppen met bureaucratie en de vergadercultuur. Dat toont het jaarlijkse arbeidsvoorwaarden (en -belevings)onderzoek van Binnenlands Bestuur in samenwerking met Berenschot aan.
Ambtenaren: stop met bureaucratie en vergadercultuur
Ambtenaren zijn niet te spreken over de bureaucratie en de vergadercultuur, maar waarderen hun vrijheid, autonomie en ruimte in hun werk.
Waardering en eerlijke beloning
Werkgevers moeten daarnaast vooral starten met ‘waardering en eerlijke beloning’ en met ‘duidelijk en richtinggevend leiderschap’. Uit de data blijkt dat er bij ambtenaren behoefte is aan richting en sturing, maar mét vertrouwen en zonder te veel micromanagement. Het onderzoek toont dat waardering wel aanwezig is, maar dat het ‘onvoldoende tastbaar’ is. Beloning, luisteren en eerlijke behandeling vormen de volgende stap.
Onvrede over feedback
In de werkbeleving valt op dat ambtenaren graag samenwerken met de mensen in hun team en ze de vrijheid voelen om te kiezen hoe ze hun werk het beste kunnen doen. Het allerlaagste scoorde ‘mijn leidinggevende geeft mij continue feedback over mijn prestaties en creëert een positieve en stimulerende werkplek’. Ook de stelling ‘mijn organisatie maakt haar beloftes waar’ scoort ronduit laag ten opzichte van de andere stellingen. Deelnemers die ‘te hoog’ of ‘laag’ antwoordden bij de ervaren werkdruk, geven vaker een negatief antwoord op ‘mijn organisatie maakt haar beloftes waar’ dan mensen met een normale of hoge werkdruk.
62 procent zegt ‘gewoon’ minder uren werken bij hun werkgever te kunnen aanvragen en dat de kans ook groot is dat dit wordt toegekend
Maatschappelijke impact
Ambtenaren geven verschillende redenen waarom ze bij hun huidige werkgever zijn gaan werken. Vooral de maatschappelijke betekenis en impact wordt genoemd (25 procent), gevolgd door functie-inhoud en uitdaging (21 procent) en als derde de reistijd (13 procent). Uit de gegevens blijkt dat functie-inhoud en uitdaging belangrijker zijn geworden dan vorig jaar en dat ‘ontwikkeling, groei en kansen’ minder belangrijk is geworden. Berenschot noemt dat een ‘opvallende tendens’, gezien hun andere, huidige ervaringen in het advieswerk.
Minder uren werken
Voor drie op de vijf ambtenaren bleef hun positie op de arbeidsmarkt gelijk, vulden ze in, terwijl die voor ruim een kwart verbeterde. Een tiende kwam er juist slechter uit. Maar liefst 62 procent zegt ‘gewoon’ minder uren werken bij hun werkgever te kunnen aanvragen en dat de kans ook groot is dat dit wordt toegekend. Voor bijna een kwart kan het in principe wel, maar is het lastig vanwege een tekort aan personeel. Slechts 6 procent zegt dat het wel zou kunnen, maar dat het niet ‘past bij de bedrijfscultuur’.
Geen compensatie
Verder blijkt dat bijna geen enkele ambtenaar (91 procent) compensatie krijgt voor de forse prijsstijgingen van energie en levensonderhoud. Een fractie (2 procent) krijgt hier een eenmalige uitkering voor en een iets groter deel (7 procent) een structurele verhoging. Wel krijgen bijna alle ambtenaren (88 procent) een thuiswerkvergoeding. Voor de grootste groep (bijna de helft) is dat 3 euro, ruim 15 procent ontvangt 2 euro en een tiende krijgt 2,40 euro.
Verantwoording:
De enquête is uitgevoerd door Binnenlands Bestuur en Bureau Berenschot en uitgezet onder ambtenaren en bestuurders die Binnenlands Bestuur lezen. De enquête werd gehouden van 25 september tot en met 31 oktober 2025 en is ingevuld door in totaal 3.888 respondenten. Na opschoning van de data bleven er 2.289 respondenten over; vrouwen en mannen zijn gelijk vertegenwoordigd. De gemiddelde leeftijd is 50 jaar en de deelnemers zijn gemiddeld 12 jaar werkzaam bij hun organisatie. Zij werken vooral bij gemeenten (76 procent) en het rijk (11 procent).
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.