Rotterdamse raad boos over nog steeds bekeuren buitenslapers

In de Rotterdamse raad bestaat grote onvrede over het nog steeds bekeuren van buitenslapers die verder geen strafbare feiten plegen. Volgens meerdere fracties schendt zorgwethouder Ronald Buijt de eerder gedane belofte dat niet meer te doen.

Praktijk nauwelijks veranderd

De fracties nemen de kwestie hoog op en hebben een interpellatiedebat aangevraagd, nadat bekend was geworden dat buitenslapers nog bijna net zo vaak bekeurd worden als voor de beloftes van Buijt. ‘Een toezegging schept niet alleen politieke verwachtingen, maar ook bestuurlijke verplichtingen. Het feit dat de toezegging in de praktijk nauwelijks tot verandering heeft geleid, duidt op onvoldoende sturing door de wethouder.’ De partijen vragen zich af of de wethouder ‘zijn verantwoordelijkheid in dit dossier wel naar behoren heeft genomen’.

Herhaaldelijk wangedrag

Buijt, gesteund door de coalitiepartijen, verdedigt zich door te stellen dat de bekeurde buitenslapers meerdere overtredingen hebben gepleegd en dat er klachten van bewoners komen over de daklozen. Hij benadrukte ook dat door de maatregelen alle buitenslapers nu de mogelijkheid hebben om naar de nachtopvang te gaan. Volgens Buijt is het aantal bekeuringen de afgelopen zes maanden daardoor gehalveerd vergeleken met een jaar eerder. ‘Een keer ergens buiten slapen is geen reden voor een boete,’ zei Buijt tegen de raad. Hij benadrukte ook dat als mensen meerdere overtredingen plegen of herhaaldelijk wangedrag vertonen de boa's blijven optreden. Een motie van treurnis van de oppositie tegen Buijt kon niet rekenen op een meerderheid in de raad.

Rotterdam koploper

Uit een analyse van politiek econoom Merel van Rooy, fellow bij het Instituut voor Publieke Economie, bleek onlangs dat in 2024 in 130 gemeenten boetes uitgedeeld voor overtredingen die vaak dakloze mensen treffen, zoals bedelen, ‘wildkamperen’ en slapen op straat. In totaal werden er 2.170 ‘daklozenboetes’ opgelegd, goed voor een bedrag van meer dan 300.000 euro. Rotterdam en Den Haag bleken koplopers bij het uitdelen van boetes aan daklozen, gevolgd door Amsterdam, Vlaardingen, Bergen op Zoom, Utrecht, Nijmegen, Venlo, Maastricht en Leiden. 

Vorige maand zei staatssecretaris Maatschappelijke Zorg Vicky Maeijer (PVV) nog dat het beboeten van daklozen hen verder in de problemen brengt en dat het ‘weinig zinvol’ is om mensen zonder huis te bekeuren voor buitenslapen. Volgens de bewindsvrouw draagt het straffen bij aan ‘het stigmatiseren van dakloze personen’, iets wat het kabinet met het Nationaal Actieplan Dakloosheid juist wil bestrijden.