Van verplichting naar verrijking: Social return in Amsterdam

In project Oranje Loper worden van de Raadhuisstraat tot Mercatorplein 7 vaste bruggen gerenoveerd en wordt brug 117 volledig vernieuwd. Daarnaast worden kabels, leidingen en - waar nodig - het verouderde tramspoor vernieuwd. In de straten komt meer ruimte voor voetgangers, fietsers, groen en openbaar vervoer. Onderhoud staat voorop, alleen als de veiligheid in het geding is vindt vervanging plaats. De Oranje Loper staat daarmee symbool voor een toekomstbestendig Amsterdam: veiliger, groener, toegankelijker – en dankzij de inzet van social return ook socialer dan ooit.

Wie denkt dat social return niet meer is dan een verplicht vinkje in aanbestedingen, hoeft maar een middag mee te lopen op de Oranje Loper in Amsterdam. Daar wordt zichtbaar hoe sociaal beleid en stedelijke ontwikkeling elkaar versterken. Gemeente Amsterdam, Piet Kramer 2.0 (de samenwerkingscombinatie tussen Mobilis en Dura Vermeer) en sociale onderneming GreenFox Social Return laten zien hoe maatschappelijke waarde duurzaam en tastbaar kan worden gemaakt – in de stad, in de buurt en in het leven van mensen.

Van last naar kans

In veel projecten wordt social return nog gezien als lastig. Percentages, tabellen en verplichtingen domineren het gesprek. Maar in Amsterdam is de toon anders. Projectmanager Elian Ineke van de gemeente benadrukt dat het niet alleen gaat om cijfers: “We willen Amsterdammers een kans geven. Juist mensen die vaak teleurgesteld zijn in de arbeidsmarkt. En die kans grijpen ze.”

Het gezicht van de buurt

Dat beleid krijgt op straatniveau een gezicht. Op de Oranje Loper staan buurtconciërges Martin, René en Sietze dagelijks klaar voor bewoners en bouwers. Hun inzet gaat verder dan de werkweek: ook in de weekenden zorgen ze dat alles goed blijft verlopen. Of het nu gaat om een klusje voor de buurt, het strooien bij gladheid of simpelweg een luisterend oor bieden, hun aanwezigheid versterkt de band tussen project en buurt.

Nieuwe toekomst

De kracht van social return laat zich ook zien in persoonlijke verhalen. Muzhan begon als administratief medewerker en ontwikkelt zich door: eind dit jaar treedt zij in dienst bij Dura Vermeer als Project Stuwer. Yvonne zat ruim tien jaar in de bijstand en vond via GreenFox een nieuwe start. Binnen vier maanden voelt zij zich volledig op haar plek en kijkt ze met vertrouwen naar de toekomst. Deze voorbeelden staan niet op zichzelf: de credits gaan nadrukkelijk ook uit naar het hele projectteam. Uiteindelijk hebben we dit met elkaar neergezet en is het resultaat te danken aan ieders inzet en samenwerking.

Samenwerking tussen GreenFox en Piet Kramer 2.0

Volgens Giancarlo Carboni van Bureau Social Return Amsterdam is dit de manier waarop het hoort: “Dit is social return zoals het bedoeld is. Geen bijvangst, maar een integraal onderdeel van hoe de stad zich ontwikkelt. Een opdrachtnemer die graag wil en GreenFox voor de begeleiding zodat de mensen echt landen.”

Ook Rick van Lent, projectmanager bij Piet Kramer 2.0, benadrukt de waarde van de samenwerking: “Als combinatie hebben we inmiddels een groot aantal mensen via GreenFox weer aan het werk geholpen, een zeer succesvolle samenwerking. Zonder hen was dat niet gelukt. Samen zijn we er goed voor gaan zitten en tot dit plan gekomen. GreenFox investeert in het vinden en de ontwikkeling van nieuwe collega’s en geven bedrijven zoals wij de mogelijkheid om onze verantwoordelijkheid concreet waar te maken.”

Mobilis en Dura Vermeer bieden de werkplekken waar mensen zich verder kunnen ontwikkelen. GreenFox vindt de kandidaten, levert begeleiding, opleiding en coaching. Samen vormen zij een ontwikkelpool die verder gaat dan tijdelijke inzet: deelnemers bouwen aan een duurzame loopbaan.

Duurzaam beleid als fundament

Gemeente Amsterdam investeert al sinds 2008 in social return. Het succes van de Oranje Loper laat zien hoe beleid, opdrachtgever en opdrachtnemer elkaar kunnen versterken. Geen tijdelijke inzet die na afloop eindigt, maar echte ontwikkeling en doorstroom. Renzo Deurloo, oprichter van GreenFox Social Return, vat het samen: “Social return werkt pas echt als je investeert in mensen, niet in vinkjes.”

Voorbeeld voor Nederland

De Oranje Loper bewijst dat social return meer is dan een verplichting. Het is een kans om stad, buurt en bewoners vooruit te helpen. De aanpak van gemeente Amsterdam, Piet Kramer 2.0 en GreenFox laat zien dat goed opdrachtgeverschap en sociaal ondernemerschap elkaar versterken. Daarmee is dit project een voorbeeld voor andere gemeenten en ministeries in Nederland.