Echte oplossingen voor de vergrijzingsproblematiek blijven uit omdat het overheidsbeleid vaak tegenstrijdig is. Dat leidt tot spanningen, ook in het dagelijks leven van mensen, concludeert de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS) in haar advies Het rimpeleffect.
Ouderenbeleid versnipperd en tegenstrijdig
Het overheidsbeleid inzake vergrijzing mist samenhang en richting, concludeert de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving.
Beperkt
Volgens de RVS wordt bij beleidsontwikkeling en politieke keuzes vooral gekeken naar de afzonderlijke domeinen, zoals binnen de zorg, voor wonen of op de arbeidsmarkt. Of er wordt uitsluitend voor specifieke doelgroepen beleid gemaakt, zoals ‘de 65-plussers’. Maar de veroudering raakt alle generaties en speelt in uiteenlopende (levens)domeinen. Daardoor blijft debat ten onrechte beperkt tot specifieke thema’s als zorgtekorten en pensioenlasten. ‘Dit vernauwt de blik op de impact die de verouderende samenleving heeft op ons allemaal, ook jongere generaties.’
Tegenstrijdig
Daarbij is het beleid vanuit de verschillende domeinen vaak tegenstrijdig, ziet de raad. ‘Zo zet de overheid stevig in op langer zelfstandig thuis wonen, maar hoe kunnen mensen dat doen als de voorzieningen om hen heen verdwijnen? Of jongere generaties, waarvan wordt verwacht dat zij steeds meer (mantel)zorgtaken op zich nemen, terwijl zij tegelijkertijd de druk voelen meer uren betaald te gaan werken.’
Andere aanpak
De RVS bepleit een ‘fundamenteel andere benadering’, met als vertrekpunt ‘dat de veroudering van de samenleving van invloed is op alle generaties en alle domeinen’. Dit moet resulteren in een andere aanpak van maatschappelijke opgaven op het gebied ‘van wonen en werken tot zorg, welzijn, onderwijs en sociale samenhang’.
Richting
Deze nieuwe benadering moet ook op decentraler niveau landen in coalitie- en collegeakkoorden, jaarlijkse begrotingen en verantwoordingssystemen. ‘Ook deze zijn nu nog voornamelijk domein en doelgroep gericht, waardoor samenhang op cruciale punten mist.’ Het vraagt volgens de RVS om een overheid ‘die richting kiest en samenhang in beleid realiseert, maar óók ruimte geeft waar nodig. Dat gebeurt nu te weinig. Terwijl dit burgers, maatschappelijke partners en bedrijven juist in positie kan brengen om vanuit hun eigen rol bij te dragen aan oplossingen voor onze verouderende samenleving.’
Reacties: 3
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
De Rijksoverheid voert de laatste 15 jaar op veel gebieden een weinig doortastend beleid. Veel noodzakelijke beslissingen worden uitgesteld, stranden en/of komen vanwege de grote verdeeldheid bij politieke partijen niet tot stand. Bovendien is enige consistentie in het beleid veelal ver te zoeken (wonen, asiel, stikstof, Pfas, burgers die recht hebben op schadeloosstellingen, belastingen, energiearmoede, stroomnetcongestie, terugleverkosten zonnepanelen etc). Zoals de wind waait waait het jasje bij de meer dan 20 (!!) politieke partijen. Veel burgers en bedrijven staan voortdurend in de kou. Wat gaan de komende verkiezingen nu weer brengen? Eindelijk eens kiesdrempels?
Het streven naar meer integraal beleid en meer sociale samenhang tussen alle generaties is een goed uitgangspunt. Daarbij moeten ouderen o.a. ook meer en zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen. Ook dat is te volgen. Echter met het verdwijnen van de bejaarden/verzorgingstehuizen vanaf ca. 2000 was het de bedoeling om burgers, die daarbij fysiek in de knel komen, te laten verzorgen in verpleegcentra. Een probleem is tegenwoordig dat er v.w.b. de verpleegcentra in veel Gemeenten te weinig capaciteit is en dat van dergelijke voorzieningen alleen gebruik kan worden gemaakt bij steeds hogere prioriteit. Er zijn dus te weinig verpleegtehuizen. Daarbij is er ook steeds meer behoefte aan een tussenvorm voor het wonen van ouderen. Een tussenvorm tussen zelfstandig kunnen blijven wonen en de opname in een verpleegtehuis.
De vraag is dan bijvoorbeeld: hoe en wanneer denkt de Rijksoverheid dit vraagstuk op te lossen, dit gelet op de steeds ouder wordende bevolking tot in ieder geval de piek in 2045?
Op zichzelf heeft de RVS niet altijd ongelijk. Maar kom dan ook eens met ideeën voor oplossingen. Vroeger moesten er ook veel activiteiten (mantelzorg, studie e.d.) na soms wel 40-45 uur werken worden verricht. Moet de huidige generatie dan nog meer in de watten worden gelegd?