Waarom het gemeentehuis moet uitgroeien tot het publieke huis van ons allemaal

Gemeenten staan op een kantelpunt. Terwijl maatschappelijke uitdagingen groter en complexer worden, blijft het gemeentehuis vaak steken in wat het ooit was: een plek waar je een paspoort haalt, een vergunning aanvraagt en af en toe een handtekening zet. Functioneel, maar niet toekomstbestendig.

In werkelijkheid zijn gemeenten allang uitgegroeid tot de centrale schakel in het maatschappelijke ecosysteem. Van zorg tot veiligheid, van onderwijs tot cultuur, van werk & inkomen tot lokaal ondernemerschap: de lijnen van al deze domeinen komen bij elkaar in het hart van de gemeente. Maar ons vastgoed loopt daar nog niet in mee.

Het traditionele gemeentehuis of stadskantoor past niet meer bij de manier waarop gemeenten vandaag werken — en al helemaal niet bij wat inwoners nodig hebben.

We hebben geen gemeentehuis nodig. We hebben een huis vóór de gemeente nodig

De dienstverlening verandert.
De samenleving verandert.
Het werken verandert.

Veel gemeentehuizen zijn ooit ontwerpen in een wereld die niet meer bestaat’.: balies, afgesloten afdelingen, ruimtes waar ontmoeting eerder wordt tegengehouden dan gefaciliteerd.

Maar de realiteit is dat:

• De medewerker sociaal domein steeds vaker bij mensen thuis ondersteunt
• Inwoners worstelen met digitalisering en juist behoefte hebben aan persoonlijke hulp
• Ketenpartners, politie, Jeugd, Wmo, Werk & Inkomen, dagelijks moeten schakelen en samenwerken
• Corona ons heeft laten zien hoe belangrijk ontmoeting, nabijheid en verbinding zijn
• Het gemeentehuis moet daarom veranderen van een plek waar je moet zijn, naar een plek waar je kunt zijn

Het is tijd om het gemeentehuis opnieuw uit te vinden

Niet als gebouw.
Maar als publieke huiskamer.
Als motor van samenwerking.
Als digitale en fysieke gids voor inwoners die hun weg zoeken.
Als knooppunt van maatschappelijke energie.

Dat vraagt om visie.
Om lef.
En om de bereidheid om voorbij het vertrouwde “zo doen we het altijd” te kijken.

Gemeentelijk vastgoed is geen faciliteit. Het is een strategisch instrument dat bepaalt of de overheid dichtbij kan zijn of achterop raakt. Een toekomstbestendig gemeentehuis creëert daarbij een gezonde, inspirerende werkplek en versterkt de positie van de gemeente op de arbeidsmarkt.

De vraag is niet óf het gemeentehuis verandert. Maar hoe snel we het aandurven. Gemeenten die nu investeren in een ‘Huis voor de gemeente’ bouwen niet aan een gebouw, maar aan vertrouwen, verbinding en veerkracht. Zij creëren een plek waar inwoners niet de weg kwijt raken in systemen, maar waar menselijkheid en samenwerking centraal staan. Waar het prettig ontmoeten, werken en verblijven is, voor inwoner, bedrijf, ketenpartner en medewerker.

En dat is misschien wel de grootste opgave van deze tijd: een overheid die écht dichtbij is.

Meer weten of verder praten over de toekomst van gemeentelijke huisvesting? Neem gerust contact met mij op.