Oudste raadslid: ‘Eindhoven ligt weer in de gevarenzone’

Hij is slecht ter been, maar het koppie werkt nog prima. En dat zal Eindhoven weten, zegt Neerlands oudste raadslid Dré Rennenberg. Den Haag trouwens ook. Hij is woedend over het schrappen van een raadsvergoeding voor 65-plussers. ‘Pure leeftijdsdiscriminatie.’

Stilletjes

Dré Rennenberg bekijkt de vergoeding voor zijn raadslidmaatschap en barst in woede uit. ‘Hebben ze zeshonderd euro ingehouden!’, briest de nestor van de Eindhovense gemeenteraad. ‘Ik ben in lange tijd niet zo boos geweest. Den Haag heeft stilletjes de tegemoetkoming voor arbeidsongeschiktheid, bij ouderdom of overlijden voor raadsleden boven de 65 afgeschaft. Ik heb mijn schaapjes op het droge, daar gaat het niet om, maar het intrekken van de vergoeding is pure leeftijdsdiscriminatie. Ik doe hetzelfde werk als een jonger raadslid.’

Gelijkheidsbeginsel

‘s Lands oudste raadslid laat het er niet bij zitten. Rennenberg spoort de gemeenteraad van Eindhoven aan om stelling te nemen tegen de flagrante schending van het gelijkheidsbeginsel. Hij dient namens zijn partij Ouderen Appèl Eindhoven een motie in. De gehele raad schaart zich op 20 mei achter hem. Net als voorzitter en oud-minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem. Een dag later gaat een boze brief naar minister van Binnenlandse Zaken Judith Uitermark (NSC). Door de vergoeding voor 65-plussers te schrappen, creëert ze een tweedeling onder raadsleden die discriminatoir en ‘maatschappelijk en bestuurlijk onverstandig’ is. Of de minister zo goed wil zijn om op haar schreden terug te keren. ‘Als ik de indruk krijg dat Den Haag niet wil luisteren, dan ga ik naar Den Haag.’

Koppie

Dan moet Rennenberg opschieten, want lang zal hij geen raadslid meer zijn. Dan krijgt de minister bezoek van een andere Rennenberg: broer Niek, die sinds september fractievoorzitter is van Ouderen Appèl Eindhoven. Ook een 65-plusser. Het fractievoorzitterschap was Dré na dertig jaar te veel geworden. ‘Het koppie is in orde, maar het lijf wil niet meer zo goed.’ Hij blijft tot de verkiezingen van volgend jaar raadslid. ‘We hadden vanmorgen fractievergadering. Ze vroegen of ik toch niet wilde blijven. Ik denk niet dat ik het doe. Ik moet ook aan mijn kinderen denken, en vooral aan mijn vrouw. Ze is 85. Als ik straks thuiskom, staat mijn bordje klaar. Dat houd je niet eeuwig vol. Stel, ik doe het wel, terwijl mijn lichaam het eigenlijk niet aankan, dan bedrieg ik mijzelf én mijn kiezers. Ze vroegen of ik dan de lijst wilde duwen, maar dan word ik alsnog gekozen. Oud-burgemeester Rob van Gijzel zei dat ik in het politieke harnas zou sterven, maar dat lijkt me geen goed idee.’

Bitterballen

Rennenberg heeft heel wat burgemeesters versleten. Zijn eerste was Rein Welschen. Rennenberg: ‘Ik kwam in 1994 in de raad en in het college en wist van niets. Frits Philips [van het elektronicaconcern, red.] en Martin Batenburg, de oprichter van Algemeen Ouderen Verbond, hadden gezegd: jij moet het worden, maar ik wist bij God niet waar ik aan begon. Welschen was voor mij een echte burgervader. In zijn tijd werd de raadsvergadering om zes uur onderbroken voor het diner. De flessen wijn kwamen op tafel en dan brachten vier Chinezen het eten. Nu krijgen we bitterballen die geen bitterballen zijn. Ze liggen op een grote schaal, en alleen op de rand liggen drie échte bitterballen. Pak ik er twee. “Voor een kameraad”, roep ik dan tegen de juffrouw met de schaal. In de kantine hing een plaat van een slager met een hakbijl. “Mag het een onsje meer zijn”, stond erop. Mocht niet van de Dierenpartij en Volt. Goeie jongens hoor, maar van een andere tijd, hoewel Jacco Rubenkamp van Volt zich altijd hult in jaren 70-kleding. Een hele goeie. Hij is zestig jaar jonger dan ik. Ik werd vorig jaar 87: 45 taartjes voor 45 raadsleden. Maar niet iedereen wilde een gebakje, want dat is ongezond. Vroeger nam iedereen een gebakje.’

Traantje

Na Welschen kwamen Alexander Sakkers en Gerrit Braks, en in 2008 natuurlijk Rob van Gijzel. ‘Net als ik een geboren en getogen Eindhovenaar. Minder een burgervader, maar hij heeft Eindhoven wél op de kaart gezet. Een fijne vent.’ Daarna John Jorritsma. ‘Zijn stijl viel niet bij iedereen in de smaak, maar ik vond hem juist wel iets hebben. Ik had echt medelijden met hem toen de binnenstad in januari 2021 tijdens de coronarellen werd vernield. Ik zag hem met een vertrokken gezicht voor de Albert Heijn op het Stationsplein staan. “Wat doen we daarmee?”, vroeg hij me later. We pinkten echt een traantje weg. Het schuim van de natie was op ons afgekomen, zei-ie. Dat vond ik ook. Sommige raadsleden staken hem om die uitspraak een mes in de rug. Dat had ik nog nooit meegemaakt, en ik schreef er ook een brief over. Het liep die zomer vervelend af met dat gedoe over het op de busbaan rijden.’ Jorritsma maakte regelmatig gebruik van de busbaan, en omzeilde zo de verkeersdrukte. ‘Dat zou deze nooit doen, die gaat altijd op de fiets.’

Gevoelige vent

Deze is Jeroen Dijsselbloem, sinds 2022 burgemeester van de stad. Rennenberg: ‘Ik krijg als klein partijtje niet zo vaak gelijk, maar hij heeft me in de raad toch twee keer gelijk gegeven. “Mijnheer Rennenberg heeft gelijk”, en dan houden ze wel hun mond. Jeroen is een gevoelige vent. Voor de dodenherdenking belde hij. “Dré, we gaan weer de krans leggen.” “Ja, maar ik kan op de begraafplaats in Woensel niet meer lopen.” Dan vat hij me bij de arm, en lopen we samen op. Dat was ontroerend.’

Bombardementen

Hoeveel Eindhovenaren zouden zich de bombardementen op de stad herinneren? Rennenberg wel: ‘We vierden op 18 september 1944 de bevrijding op de Aalsterweg. Ik weet het nog. De 101ste Amerikaanse Luchtlandingsdivisie kwam door de straat. Ik stond te zwaaien met een zelfgemaakt vlaggetje – rood, wit, blauw. Er sprong een zwarte man van zijn wagen om me een stukske chocola te geven. Ik had nog nooit een zwarte man gezien en wilde wegrennen. Mijn moeder zei: “Geef meneer mooi een hand.” Een dag later werd de stad door de Duitsers gebombardeerd. Van ons huis was weinig over.’

Oekraïne en Gaza

Geen ‘vertel nog eens over vroeger opa’-verhalen, maar levende geschiedenis. ‘Mijn laatste halve jaar als raadslid wil ik gebruiken om Eindhoven de actualiteit van het verleden te laten zien’, zegt Rennenberg. ‘Ik zie wat er gebeurt in Oekraïne, in Gaza. Dan ga ik terug naar mijn jeugd, en rijd bij mijn vader achterop de fiets door een verwoeste stad. Dezelfde beelden. En dan denk ik aan het Eindhoven van nu. Mijn stad, waar de gemeente enorme woontorens wil bouwen. We hebben hier ASML, waar we blij mee moeten zijn, maar die wel de chips maken voor de defensie-industrie. Op het vliegveld Eindhoven staan militaire transportvliegtuigen. Oirschot wordt uitgebreid, ASML krijgt er een datacentrum. De Engelsen bombardeerden op Sinterklaasdag 1942 Philipsfabrieken die voor de Duitsers onder andere radio’s maakten. Eindhoven lag toen in de gevarenzone, en nu, meer dan tachtig jaar later, weer.’

Calamiteiten

Gaza en Oekraïne zijn niet ver weg, wil ‘s lands oudste raadslid maar zeggen, ‘alleen niemand maakt zich daar druk over’. Rennenberg: ‘We moeten cash in huis halen en water en een radio. Het kabinet wil dat er noodsteunpunten komen, maar geen hond heeft het over schuilkelders. De Veiligheidsregio Brabant-Zuid-Oost is helemaal niet voorbereid op calamiteiten. Er is van alles te weinig. Ik heb tien jaar bij de brandweer gewerkt en weet hoe de organisatie eruitziet. De brandweer komt mensen tekort. Ze schrijven in een rapport dat ze ‘gevaar lopen’. De brandweer behoort geen gevaar te lopen, ze zijn er om het gevaar te bestrijden. Ik heb daarover een motie ingediend. We moeten kunnen vertrouwen op de veiligheidsregio. Dat vond de voorzitter van de veiligheidsregio, onze burgemeester, ook. De veiligheidsregio was aan ‘slijtage onderhevig’, zei hij in de raad.’

Brandweerkorps

Er moet meer gemeenschapsgeld naar de veiligheidsregio, maar het bedrijfsleven kan ook wat doen, vindt Rennenberg: ‘Philips had vroeger zijn eigen brandweerkorps. Een korps waar je als stad trots op kon zijn. Philips had een sociaal hart. Ik zei tegen ASML-topman Roger Dassen: “Is dat niet iets voor ASML?” “Ja”, was zijn antwoord. Maar ik kreeg van mijn collega’s in de raad flink op mijn falie, want ik was politiek aan het bedrijven. Daar ben ik als volksvertegenwoordiger toch voor? Ik vond dat het gevraagd en gezegd moest worden. ASML ondersteunt jaarlijks Stadsakkers, een bedrijf dat groenten kweekt voor de voedselbank, het investeert in betaalbare woningbouwprojecten in de regio, maar ze zouden ook een eigen brandweerkorps moeten hebben.’

Lees het volledige interview in Binnenlands Bestuur nr. 11