Verlofregelingen voor politici sluiten onvoldoende aan op de realiteit van vrouwen in de politiek. Dat blijkt uit het onderzoek ‘Terug naar de jaren vijftig? Vrouwen in de politiek over hun ervaringen met verlofregelingen’ van Alliantie Politica en Stem op een Vrouw, uitgevoerd door onderzoeker Zahra Runderkamp. Uit het onderzoek blijkt dat de bestaande verlofregeling weinig flexibel, weinig toegankelijk en sociaal beladen is.
Onderzoekers willen verlofregeling politici op de schop
‘Verlofregelingen voor politici sluiten niet aan op de realiteit van vrouwen in de politiek.’
Onderzoek
Voor het onderzoek werden gesprekken gevoerd met 21 vrouwelijke (ex-)politici. Politici kunnen binnen de huidige regels zestien weken zwangerschaps- of ziekteverlof opnemen. Wie langer verlof nodig heeft, kan deze periode verlengen met nog eens zestien weken. Andere vormen van verlof, zoals ouderschapsverlof maar ook mantelzorg- en rouwverlof, zijn voor politici niet beschikbaar. Wil een volksvertegenwoordiger toch vrij, bijvoorbeeld om bij diens pasgeboren kind te zijn, dan moet dit informeel geregeld worden.
Bezwaard
Voor lokale partijen en politici in kleine of eenmansfracties is dat niet gemakkelijk. Ook de terugkeer na verlof laat te wensen over: zo is er geen mogelijkheid tot geleidelijk re-integreren na ziekte of bevalling. Volgens de onderzoekers heerst er in de politiek ‘een cultuur van voortdurende beschikbaarheid’. Veel politici voelen zich bezwaard om gebruik te maken van verlofregelingen. Ze vrezen bij verlof invloed te verliezen, uit beeld te raken of hun kiezers tekort te doen.
Eerdere ophef
De beperkte verlofmogelijkheden rondom zwangerschap zijn al langer een onderwerp van discussie. De Amsterdamse fractievoorzitter Ilana Rooderkerk (D66), inmiddels Kamerlid, kwam in 2023 nog uitgebreid in de publiciteit met een pleidooi de regeling te veranderen. Haar stoorde het vooral dat zij haar ontslag als raadslid moest indienen omdat zij zwanger was en er geen ruimte is voor zwangerschapsverlof binnen de verlofregeling. Eerder onderzoek door de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden liet zien dat een meerderheid van de raadsleden ontevreden is over de huidige verlofregeling.
Aanbevelingen
Uit het onderzoek komen diverse aanbevelingen om verlof meer toegankelijk te maken. Zo wordt gepleit voor meer flexibiliteit - zoals gespreid of gedeeltelijk verlof kunnen opnemen, voor een breder aanbod aan verlofvormen – zoals ouderschaps- en mantelzorgverlof, en de mogelijkheid tot geleidelijke re-integratie.
‘Terug naar de jaren vijftig’
Ook de taal die gebruikt wordt rond verlof moet volgens de onderzoekers anders. Om verlof op te nemen, moeten politici namelijk tijdelijk hun ontslag indienen. ‘Ik moest een ontslagbrief schrijven terwijl ik helemaal niet met ontslag wil. Ik wil een kind op de wereld zetten. Dat voelt als teruggaan naar de jaren vijftig’, aldus een van de geïnterviewden.
Reacties: 1
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Rechten rechten rechten maar die plichten daar moet wat vanaf.
Doen alsof iets ouderwets is is geen argument. Je hebt gewoon op te dagen tenzij dat je ziek bent of ontslag neemt. Ik wou dat ik even een maand of wat kon investeren in mijn gezinsleven en toch betaald worden. Dat zou de ega ook heel fijn vinden maar dat gaat nooit toegestaan worden. Nicht im frage.
Persoonlijke omstandigheden zijn persoonlijk daar hoeft niet de rest en de burger die je hoort te vertegenwoordigen onder te lijden. Het is het een of het ander niet alles voor fikkie en ondertussen je eigen ding doen.
Ik begrijp best dat dat knelt maar je maakt keuzes in het leven. Die Runderkamp is ook al tijdje uit beeld want die zat gewoon thuis met haar nieuwe baby dus die is voor eigen parochie aan het preken.