Overslaan en naar de inhoud gaan

Kleiner stembiljet in elf gemeenten

De gemeente Borne stopt met de proef met een kleiner stembiljet, maar zeker 11 gemeenten gaan er bij de gemeenteraadsverkiezingen mee bezig.

stemmen
- Shutterstock

Zeker elf gemeenten hanteren tijdens de gemeenteraadsverkiezingen op 18 maart 2026 een kleiner stembiljet. Vier gemeenten die dit jaar al meededen met de proef tijdens de Tweede Kamerverkiezingen doen weer mee, maar ook Den Bosch, Leiden, Meijerijstad, Nijmegen, Noordoostpolder, Soest en Gouda hebben zich aangesloten bij de proef voor volgend jaar, meldt de NOS.

Borne trekt zich terug

Bij de Tweede Kamerverkiezingen deden vijf gemeenten mee aan de proef: Alphen aan den Rijn, Boekel, Midden-Delfland, Tynaarlo en Borne. Alleen de gemeente Borne besloot zich terug te trekken. Het college van Borne besloot dat de gemeente zich (als enige) terugtrekt uit het experiment. Afgelopen dinsdag ging de gemeenteraad van Borne daar in mee, ondanks een voorstel van GroenLinks/PvdA, D66 en de SP om het besluit van het college terug te draaien, schrijft RTV Oost.

Namen in boekje

De gemeente vond het een nadeel dat de namen van de kandidaten niet op het kleinere stembiljet staan. Vanwege het A3-formaat is daar geen ruimte voor. De gemeente vindt dat ten koste gaan van de herkenbaarheid, schreef RTV Oost. Op het stembiljet staat wel een lijst met nummers dat correspondeert met een boekje met namen van de kandidaten dat in het stemhokje ligt. Ook dit woog mee in het besluit om te stoppen.

Ongeldige stemmen

Een andere reden om te stoppen was het hoge percentage ongeldige stemmen: 76. Dat is 0,46 procent van het totale aantal. Opvallend, want andere gemeenten hadden een vergelijkbaar of zelfs hoger percentage ongeldige stemmen. De Kiesraad vindt het dan ook jammer dat Borne stopt, laat hij aan de NOS weten, mede omdat het verwarrend kan zijn voor kiezers om straks weer met het oude biljet te moeten stemmen.

Het belangrijkste overheidsnieuws van de dag

Schrijf je in voor de Binnenlands Bestuur nieuwsbrief

Minder ongeldige stemmen

Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 en 2023 (toen er geen proef was) was het aantal ongeldige stemmen 0,22 procent. En dit jaar was dat 0,27 procent. Sinds de start van de proef neemt het aantal ongeldige stembiljetten af. Bij de Europese Verkiezingen in 2024 was het aantal ongeldige stemmen in alle testgemeenten 0,74 procent. Bij de verkiezingen dit jaar was dat nog 0,47 procent.

Meer inzicht

‘Juist door het testen komen we erachter wat de eventuele beperkingen zijn’, laat het ministerie van BZK weten. De hoop van de Kiesraad is dat het aantal ongeldige stemmen bij de gemeenteraadsverkiezingen opnieuw afneemt. ‘Het vervolg van het experiment zal hopelijk bijdragen aan meer inzicht in hoe we het aantal ongeldige stemmen kunnen verminderen en hoe we tot een zorgvuldige invoering van het nieuwe stembiljet kunnen komen.’

Het belangrijkste overheidsnieuws van de dag

Schrijf je in voor de Binnenlands Bestuur nieuwsbrief

Politiek-bestuurlijke sensitiviteit

Politiek-bestuurlijke sensitiviteit

Zonder inzicht in politieke gevoeligheden en besluitvorming kun je niet effectief inspelen op veranderingen zoals het nieuwe stembiljet.

schrijf u vandaag nog in

Plaats als eerste een reactie

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Melden als ongepast

Door u gemelde berichten worden door ons verwijderd indien ze niet voldoen aan onze gebruiksvoorwaarden.

Schrijvers van gemelde berichten zien niet wie de melding heeft gedaan.

Bevestig jouw e-mailadres

We hebben de bevestigingsmail naar %email% gestuurd.

Geen bevestigingsmail ontvangen? Controleer je spam folder. Niet in de spam, klik dan hier om een account aan te maken.

Er is iets mis gegaan

Helaas konden we op dit moment geen account voor je aanmaken. Probeer het later nog eens.

Maak een gratis account aan en geniet van alle voordelen:

Heeft u al een account? Log in

Maak een gratis account aan en geniet van alle voordelen:

Heeft u al een account? Log in