De gemiddelde leeftijd van gemeenteraadsleden is 54 jaar. Dat is te oud, vindt Mathijn Brink. Zeker omdat veel besluiten die een raad neemt uiteindelijk vooral de jongere generaties aangaan. Hoogste tijd om werk te maken van meer jongeren in de lokale politiek.
Grijze koppen, het is tijd om te stoppen
De gemiddelde gemeenteraad is veel te oud.
Als ik om mij heen kijk in de lokale politiek, domineren grijze koppen de raadzalen. Raadsleden waren na de laatste verkiezingen gemiddeld 54 jaar oud. Slechts 7 procent is jonger dan 30 jaar, terwijl de 60- plussers met 38 procent ruimschoots zijn vertegenwoordigd. Er is hoop: in maart 2026 zijn de volgende gemeenteraadsverkiezingen. Dit is dé kans om meer jonge mensen in de lokale politiek te krijgen.
Gemeenten kregen de afgelopen jaren na decentralisatie van de rijksoverheid steeds meer verantwoordelijkheden, zoals de uitvoering van jeugdzorg. Ondertussen werd fors bezuinigd. Lokale politici moeten daardoor soms pijnlijke keuzes maken: het sluiten van zwembaden, uitstel van schoolrenovaties of het verschralen van het cultuuraanbod. Juist jonge mensen hebben het langst profijt of last van politieke besluiten. Zij moeten dus aan tafel zitten.
Nee, jongeren hebben geen jarenlange ervaring, maar dat is ook niet nodig. Niemand stapt de raadzaal binnen met kant-en-klare kennis van begrotingen of ellenlange ambtelijke stukken. Het vak leer je al doende. Belangrijker dan ervaring is het vermogen om kritisch te denken, goed te luisteren en keuzes te durven maken. Waar veel ervaring soms leidt tot vastgeroeste denkbeelden, komt onervarenheid vaak met frisse ideeën. Jongeren durven door te vragen waar oude routines overheersen en nemen geen genoegen met ‘zo doen we dat hier’.
Raadsleden vertegenwoordigen iedereen, jong en oud. Jongeren weten wat er speelt op sociale media, in studentenhuizen, op scholen en bij jongerenorganisaties. Die kennis is minstens zo waardevol als de inzichten van mensen die al jaren actief zijn in wijkvereniging of ondernemersnetwerk. Verschillende ervaringen vullen elkaar aan, mits ze samen aan tafel zitten.
Toch voelen veel jongeren zich nu nog vaak machteloos. Ze denken dat hun stem geen verschil maakt of dat besluiten toch wel worden genomen. Dat gevoel van afstand kan verdwijnen als ze iemand van hun eigen generatie zien meebeslissen. Jonge raadsleden kunnen laten zien dat meedoen wél zin heeft, dat je wel invloed hebt op beslissingen die jouw toekomst raken.
Meer jonge mensen in de politiek is dus hard nodig, maar het gebeurt niet vanzelf. De sleutel ligt bij de politieke partijen. Als we willen dat jongeren echt meedoen, moeten partijen actief ruimte voor hen maken. Dat begint bij het plaatsen van jonge kandidaten op verkiesbare plekken. Té vaak bungelen zij onderaan de lijst als symbolisch gebaar zonder echte kans.
Willen we verandering, dan moeten jongeren niet op plek 10 of 15 staan, maar gewoon in de top-5. Het vraagt ook om goede begeleiding: je moet jonge mensen serieus nemen en hen als mentor op weg helpen. Het vereist lef van de oude garde om op tijd te stoppen en plek maken voor jongeren.
Er is werk aan de winkel. Politiek hoort een afspiegeling van de samenleving te zijn. Het is tijd voor frisse energie in alle raadzalen. Kortom: partijen, heb lef en zet jongeren hoog op de kieslijst.
Mathijn Brink studeert scheepsbouwkunde en is raadslid voor STIP in de gemeenteraad van Delft.
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.