Hopeloos achterhaald is veel te zwaar uitgedrukt, maar de systemen waarmee gemeenten functies waarderen zijn zeker niet meer van up to date. Het bestaande verschil in waardering tussen beleids- en uitvoeringsfuncties blijft daardoor bijvoorbeeld in stand.
Functiewaardering gemeenten achterhaald
Onderzoekers constateren ‘niet uitlegbare verschillen’ tussen indelingen van functies op verschillende vakgebieden.
Knelpunten
Dat blijkt uit onderzoek van de Human Capital Group in opdracht van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Het werd gehouden omdat gemeenten al langer aangaven knelpunten te ervaren bij de manier van functiewaardering. De gemeentekoepel wil dat in de praktijk meer gelijkwaardigheid in die waardering kan worden aangebracht tussen beleid en uitvoering.
HR21
In de gemeentelijke sector zijn verschillende functiewaarderingssystemen in gebruik. Het meest gebruikte is HR21, dat door ruim twee derde van de gemeenten wordt gebruikt. Gebruikers daarvan geven in het onderzoek aan ‘niet uitlegbare verschillen’ te ervaren tussen indelingen van functies op verschillende vakgebieden, hetgeen ‘dus niet altijd tot gelijke behandeling van gelijke of gelijksoortige functies’ leidt.
Beleidsbias
Dat is niet alleen een potentieel risico in het kader van de Wet implementatie Richtlijn loontransparantie mannen en vrouwen, maar ook qua gelijke behandeling van beleids- en uitvoerende ambtenaren. Beleid en uitvoering zijn twee zijden van dezelfde medaille. ‘Het mogen geen gescheiden werelden zijn in de inhoud van het werk, maar ook niet in de waardering’, aldus de onderzoekers. Bij het rijk opgedane ervaringen leren dat het nodig is om een sterk gewijzigde nieuwe meetlat te ontwikkelen om de zogeheten ‘beleidsbias’ aan te pakken.
Toetsingscommissie
De beschrijvingen van functies sluiten volgens de werkgevers daarnaast niet meer aan bij de praktijk. Zo worden meerdere veel voorkomende functies, zoals strategische specialistische adviseurs of samengestelde functies, gemist. Het advies van de onderzoekers is wel om nieuwe lokale functies te laten toetsen door een onafhankelijke landelijke toetsingscommissie. Dat moet de creatie van oneigenlijke lokale functies voorkomen.
Bijscholing
Verder ontdekten de onderzoekers dat het beschrijven, indelen en waarderen van functies niet altijd wordt uitgevoerd door daarvoor opgeleide medewerkers of externe deskundigen. In andere overheidssectoren is dat verplicht, evenals de bijscholing. Bij HR21 eindigt die verplichting na 4,5 jaar, terwijl voor de andere in de gemeentelijke sectoren gehanteerde systemen met betrekking tot scholing niets is geregeld. Het advies is om in de cao vast te leggen dat functiewaardering en -indeling voor alle systemen alleen toegepast mag worden door daarvoor opgeleide medewerkers of adviseurs.
Beperkt
De systemen in de gemeentelijke sector blijken de laatste tien jaar maar beperkt te zijn aangepast aan de ontwikkelingen, zoals bijvoorbeeld de toegenomen aandacht voor de realisatiekracht. Gevolg is dat de gezichtspunten niet meer goed aansluiten bij wat werkgevers belangrijke kenmerken vinden die mede de zwaarte van een functie bepalen – elementen als weerbaarheid, agressie en probleemoplossend vermogen.
Een belangrijk advies is om functies meer onderscheidend te maken en niet te werken met relatieve begrippen zoals ‘complexer’ of ‘breder’. ‘Schrijf teksten in de leefwereld en niet in de systeemwereld.’
Lees het hele verhaal deze week in BB16 (inlog)
Reacties: 3
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Eens. Waarom moeten de vergunningverleners die (bij wijze van spreke) voor het vuur staan en met bedrijven in contact staan schaal 9 hebben, en zitten de poppetjes die het VTH-beleid bepalen maar van de uitvoeringspraktijk geen kaas kunnen maken vrolijk een schaaltje 10 of 11 hebben. Zelfde vooropleiding en vacature-eisen :).
Er is maar één simpele conclusie: de totale salariëring van het ambtenarenaparaat samen zal alleen maar (fors) stijgen.
Het laatste decennium is veel veranderd aan de inhoud en uitbreiding van wetgeving (inclusief de uitvoering) en aan de functies van ambtenaren (algemene inzetbaarheid). Dat betekent dat een systeem van functiewaardering en inherent daaraan de zwaarte van afzonderlijke functies daaraan eveneens regelmatig behoren te zijn/worden aangepast.