Betere samenwerking hoog op verlanglijstjes raadsleden

Als raadsleden wordt gevraagd wat het meest helpt om het raadswerk in de toekomst beter te kunnen uitvoeren, noemen raadsleden het versterken van de onderlinge samenwerking het vaakst. Ook het verhogen van de raadsvergoeding wordt vaak genoemd.

Minder fracties

Dat blijkt uit een onderzoek van Necker onder 1800 raadsleden naar wat die belangrijk vinden voor een goed functionerende raad en waar kansen tot verbetering liggen. Het versterken van onderlinge samenwerking staat het allerhoogst op de verlanglijstjes. Andere genoemde verbeterpunten zijn betere fractieondersteuning en een vermindering van het aantal fracties. Ook het verhogen van de raadsvergoeding en het verbeteren van de raadscommissies worden relatief veel genoemd. Daarentegen verwachten raadsleden minder van het vergroten van het aantal raadsleden of burgerraadsleden.

Specialisatie

De manier waarop raadsleden denken over mogelijkheden hun werk beter te kunnen uitvoeren, hangt sterk samen met de grootte van hun fractie. Kleine fracties pleiten vaker voor uitbreiding van het aantal raads- en burgerraadsleden en voor het versterken van de fractieondersteuning. Grote fracties zien meer in specialisatie en een kleiner aantal fracties. De bevolkingsomvang van gemeenten is ook van belang. In de grootste steden, waar het aantal raadsleden relatief klein is ten opzichte van het aantal inwoners, zijn raadsleden vaker voor een uitbreiding van de gemeenteraad. Zo vertegenwoordigen raadsleden in Amsterdam vier keer zoveel inwoners als hun collega’s in Almere en Tilburg, terwijl het aantal raadsleden in deze drie steden gelijk is. Raadsleden in de vier grootste steden besteden ook meer tijd aan hun raadswerk, waardoor het uitbreiden van het raadswerk uitkomst kan bieden.

Kwaliteit debat

Raadsleden hechten het meeste waarde aan de sturing en controle door de gemeenteraad, gevolgd door de kwaliteit van deliberatie en besluitvorming. Worden belangen en opvattingen zorgvuldig tegen elkaar afgewogen? De mate van representativiteit wordt het minst belangrijk gevonden.

Wel zijn er verschillen tussen gemeenten. Raadsleden in grote fracties vinden het relatief belangrijker dat de gemeenteraad een afspiegeling is van de samenleving, terwijl raadsleden in kleine fracties juist meer belang hechten aan de kwaliteit van het debat.

Formatie

‘Met hun wensenlijstje kunnen niet alleen griffiers straks aan de slag, maar ook de formerende partijen die werken aan de hoofdlijnen van een regeerakkoord’, geeft onderzoeker Marcel Boogers aan. Bijvoorbeeld door na te denken hoe de samenwerking tussen raadsleden kan worden versterkt, of door te werken aan verbeteringen van het commissiestelsel. Ook een effectievere griffieondersteuning, bijvoorbeeld door een breder trainingsaanbod voor raadsleden, kan bijdragen. Verder liggen er signalen voor de formerende partijen die bezig zijn met de hoofdlijnen van een nieuw regeerakkoord, zoals het verhogen van de raadsvergoeding en het uitbreiden van raadsleden in grote gemeenten.

Lees het volledige artikel in Binnenlands Bestuur nr. 22 van deze week.