Het is een motie uit vrees voor de gevolgen van het einde van de salderingsregeling over ruim een jaar: kortgeleden riepen de raadsfracties van ChristenUnie en VVD in Gouda met succes het college op om te zoeken naar wijkoplossingen voor de overtollige zonnestroom van huishoudens met zonnepanelen.
Raadsleden willen buurtbatterij, maar dat blijft moeilijk
Raad van Gouda neemt motie aan, vanwege het einde van de salderingsregeling.
Dertig stemmen voor en drie tegen kreeg de motie, die ingediend werd in de context van een raadsdebat over de gloednieuwe woonwijk Westergouwe, ten zuidwesten van Gouda. Na ruim twintig jaar verdwijnt de salderingsregeling, die Nederlanders financieel bijstaat om de terugverdientijd van zonnepanelen te verkorten.
Einde saldering
Om meerdere redenen wordt de regeling stop gezet: de terugverdientijd van zonnepanelen is nu ook zonder regeling korter dan eerder; op piekmomenten is de prijs van stroom soms zelfs negatief waardoor netbeheerders hoge kosten maken als ze huishoudens moeten vergoeden voor hun levering; en huishoudens zonder zonnepanelen betalen mee aan huishoudens mét.
De ChristenUnie en VVD vrezen wat het einde van de regeling betekent voor de verduurzaming van Gouda. Omdat relatief weinig woningen in de gemeente een oprit hebben, is het voor inwoners moeilijk een elektrische auto met eigen zonnestroom op te laden. Ook in de nieuwe wijk Westergouwe gaan veel mensen in hofjes parkeren. Dit maakt het moeilijk lokaal meer zonnestroom te verbruiken.
Om die reden wil de gemeenteraad in Westergouwe een wijkoplossing hiervoor, die ruggesteun geeft aan lokale opslag en lokaal verbruik.
Buurtbatterijen
De gedachte gaat dan snel uit naar buurtbatterijen. Gouda sluit aan in een lange reeks gemeenten die hier naar kijken. Twee jaar geleden bestelde ook de Friese gemeente Ooststellingwerf bijvoorbeeld over dit onderwerp een rapport van adviesbureau Antea Group. Dit rapport beschrijft dat de gemeente Etten-Leur al dertien jaar geleden met vier buurtbatterijen experimenteerde, in samenwerking met regionaal netbeheerder Enexis en onderzoeksinstituut TNO.
Een aantal jaren erna werden in het dorp Rijsenhout in de gemeente Haarlemmermeer 35 woningen op een buurtbatterij aangesloten, wat een project was van regionaal netbeheerder Liander. De bewoners kregen een app, waarop ze konden zien hoe de elektriciteitsstromen verliepen. Daarnaast waren er experimenten in Heiloo, en bij een nieuwbouwproject in de wijk Leidsche Rijn in Utrecht.
Tilburg en Breda
Afgelopen juni is ook de gemeente Tilburg een proef met een buurtbatterij begonnen, in de wijk Jeruzalem met woningcorporatie Tiwos. Rond dezelfde tijd stopte de gemeente Breda juist met haar inzet op buurtbatterijen, die in 2023 was begonnen na een breed gesteunde raadsmotie. Op basis van een onderzoek met regionaal netbeheer Enexis concludeert wethouder Peter Bakker ‘dat een buurtbatterij technisch, ruimtelijk, financieel en organisatorisch grote uitdagingen kent, waardoor een buurtbatterij op dit moment geen oplossing is voor netcongestie of voorkomt dat zonne-energie wordt terug geleverd aan het elektriciteitsnet’.
Een soortgelijke motie als in Gouda en Breda werd in 2023 tevens in de raad van Den Haag aangenomen. Die legde het college toen naast zich neer, omdat het op dat moment geen vertrouwen had in het verdienmodel van buurtbatterijen.
Meerdere redenen
Gemeenten kunnen om meerdere redenen interesse hebben: buurtbatterijen zijn te gebruiken om stroompieken af te vlakken, om lokaal stroomverbruik te verbinden aan lokale stroomproductie, of om in stroom te handelen op de balansmarkten.
‘Uit meerdere onderzoeken en pilots met buurtbatterijen blijkt dat het momenteel financieel niet interessant is om als gemeente te investeren in buurtbatterijen’, schreef Antea in het adviesrapport voor de gemeente Ooststellingwerf. Het verdienmodel is lastig rond te krijgen, iets wat ook adviesbureau CE Delft al eerder beschreef in een rapport voor toenmalig klimaatminister Rob Jetten.
De conclusie
CE Delft schreef destijds: ‘Voor buurtbatterijen geldt dat het lokaal opslaan en leveren van zonne-energie niet rendabel is richting 2030.’ En: ‘Voor energiedelen tussen buurtbatterij en huishoudens zijn nog juridische en fiscale knelpunten.’
De rijksoverheid concludeerde hierna: ‘Er is geen businesscase voor thuis- en buurtbatterijen, ook niet bij de afbouw van de salderingsregeling en het eventueel afschaffen van dubbele energiebelasting.’ Dit lijkt voorlopig onveranderd.
Nieuw onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen berekent dat de terugverdientijd van zonnepanelen, ná afschaffing van de salderingsregeling, iets meer dan negen jaar wordt. ‘Met ons rekenmodel vinden we dat huishoudens met panelen zo’n 385 euro per jaar besparen in afwezigheid van de salderingsregeling, wat nog steeds meer is dan wat benodigd is om de investering terug te verdienen.’ Ook Griekenland en Polen schaffen hun salderingsregeling af.
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.