Na jarenlang steggelen met de rijksoverheid is de gemeente Dordrecht alsnog ontevreden. Onder leiding van GroenLinks-wethouder Tanja de Jonge stapt de gemeente naar de Raad van State om het onder water zetten van een poldergebied bij de stad tegen te houden. Het gaat om de 19e eeuwse Hel- en Zuilespolder vlakbij het natuurgebied de Biesbosch, direct langs de rivier Beneden Merwede.
Dordrecht nog steeds tegen onder water zetten van polder
De gemeente stapt naar de Raad van State. Wat is het probleem? Rijkswaterstaat wil polder omzetten in zoetwatergetijdegebied.
Het doel van het onder water zetten van de polder is om een natuurlijker aanzicht te geven aan de Beneden Merwede, de rivier die in Gelderland nog de Waal heet en langs Dordrecht stroomt.
Belangrijk waterlichaam
De Beneden Merwede is namelijk één van de belangrijke waterlichamen die Nederland heeft aangewezen voor de Europese Kaderrichtlijn Water. Die richtlijn eist daardoor een betere natuurkwaliteit van de Beneden Merwede, de rivier die een belangrijke verkeersader is voor binnenvaartschepen die varen tussen Nederlandse en Duitse industriegebieden. In opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstraat maakt Rijkswaterstaat van de Hel- en Zuilespolder weer een zoetwatergetijdegebied.
Al onder Harbers
Al in 2023, toen Mark Harbers nog minister van Infrastructuur en Waterstaat was, bereidde het ministerie een projectbesluit voor, dat top-down het omgevingsplan van Dordrecht aanpast. De reden was, zo schreef Rijkswaterstaat toen aan het gemeentebestuur, dat samenwerking met de gemeente ‘helaas’ nog niet gelukt was. Na een open protestbrief van bijna de voltallige gemeenteraad, wilde ook Harbers’ opvolger Barry Madlener niet toegeven aan de gemeente. Hij schreef in maart 2025 opnieuw aan de raad dat het met oog op de KRW noodzakelijk is om ongeveer 60 hectare getijdennatuur in het gebied aan te leggen.
Na de val van het kabinet nam klimaatminister Sophie Hermans kortstondig Madleners dossier over, en zette ze half juni haar handtekening onder het projectbesluit.
Vrees voor PFAS
Eén van de grote bezwaren van de gemeente Dordrecht is de vrees wat er gebeurt met de verhoogde PFAS-gehaltes die Rijkswaterstaat in de polder heeft aangetroffen. Als de dijk langs de Beneden Merwede op een aantal plekken wordt doorgestoken, wat gaan de getijdenstromingen dan doen met deze chemische stoffen?
Het betreft vooral de inmiddels verboden PFAS-soort PFOA, die jarenlang is uitgestoten door de chemiefabriek Chemours. Het bedrijf ligt op enige afstand stroomafwaarts van de Hel- en Zuilespolder.
Zwart omlijnd de Hel- en Zuilespolder.
© Het projectbesluit
De gemeente Dordrecht onderstreept dat nog steeds niet duidelijk is of deze PFAS in de Hel- en Zuilespolder een ‘risico vormt voor mensen, dieren en planten’. De rijksoverheid is volgens de gemeente niet helder genoeg geweest. Dat ontkent het ministerie zelf. De PFAS in de polderbodem zullen weliswaar uitspoelen als het getijdengebied is aangelegd, staat in het projectbesluit; vooral naar de Beneden Merwede. Maar dit geeft ‘geen grote effecten’ op de concentratie die zich al in de rivier bevindt. De huidige en toekomstige concentraties, aldus het ministerie, ‘zijn veilig om te recreëren’.
Andere kritiek
Andere kritiekpunten van het Dordtse gemeentebestuur zijn dat Rijkswaterstaat te weinig aandacht heeft voor de recreatie die in het poldergebied plaatvindt, dat de cultuurhistorische waarde van het 19e eeuwse landschap verwaarloosd wordt, en dat het educatieve Bieschboschcentrum veel kosten moet maken voor het aanpassen van ‘al het educatieve materiaal, borden en de website’.
De meerwaarde
Los van de kritiek ziet de gemeente wel de meerwaarde van de aanleg van een zoetwatergetijdegebied. ‘Door de afsluiting van het Haringvliet en andere afsluitingen van zeearmen is het oppervlak aan zoetwatergetijdennatuur sterk afgenomen in Nederland’, staat in een ambtelijke notitie.
‘Dit geldt ook voor de omgeving van Dordrecht. De Merwede zelf is sterk veranderd. In de uiterwaarden zijn fabrieksterreinen en scheepswerven aangelegd, gorzen zijn ingepolderd en getijdenkreken afgedamd.’
De gewraakte polder ‘is één van de weinige locaties waar het mogelijk is zoetwatergetijdennatuur te creëren direct nabij de rivier en aangesloten op de rivier.’
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.