Rapporteren over duurzaamheid steeds belangrijker
Handreiking maakt stap naar duurzaamheidsrapportages laagdrempelig

Duurzaamheidsverantwoording is voor overheden nog niet verplicht. Toch ziet BNG graag dat gemeenten ermee aan de slag gaan. Een handreiking moet helpen bij de eerste stappen. Op 1 juli organiseerde BNG een informatiebijeenkomst in Amersfoort voor gemeenten. In de stad werd het op deze dag 38 graden. De hitte onderstreepte nog maar eens de urgentie van het thema.
Altijd op de hoogte blijven van de laatste artikelen?
Abonneer u op BNG Magazine.
Duurzaamheidsrapportages kosten tijd en inzet. Grote gemeenten slagen er daarom beter in om er stappen in te zetten dan kleinere. ‘Grote gemeenten hebben meer capaciteit,’ zo verklaarde Tjerk Budding. De hoogleraar public sector accounting aan de VU Amsterdam deed onderzoek naar de mate waarin gemeenten al met duurzaamheidsrapportages aan de slag zijn. ‘Ook politieke kleur maakt het verschil. Als zowel raad als college linkser zijn, rapporteert een gemeente meer over duurzaamheid.’
Altijd op de hoogte blijven van de laatste artikelen?
Abonneer u op BNG Magazine.
In zijn lezing belichtte Budding de belemmerende en bevorderende factoren voor goede verantwoording bij gemeenten en het belang van duurzaamheidsrapportages. Op dit moment geldt, door de Europese richtlijn CSRD, alleen een rapportageverplichting op duurzaamheidsprestaties voor grotere en beursgenoteerde bedrijven, banken en zorgverzekeraars. Toch vragen volgens Budding steeds meer stakeholders van gemeenten ook om transparantie over de inzet op duurzaamheid. ‘Leveranciers, medewerkers, en kiezers!’
Actief sturen op maatschappelijke impact
We sturen actief op het continu vergroten van onze maatschappelijke impact. We gebruiken hiervoor de Sustainable Development Goals (SDG’s). We kiezen voor vier SDG’s waar wij samen met onze klanten het verschil kunnen maken.
- Duurzame steden en gemeenschappen
- Goede gezondheid en welzijn
- Kwaliteitsonderwijs
- Betaalbare duurzame energie
Ook BNG ziet alle aanleiding om gemeenten aan te sporen tot duurzaamheidsrapportages. Vanuit haar missie om de leefomgeving socialer en groener te maken. ‘Het komt altijd eerst vanuit je eigen intrinsieke motivatie, die we ook bij gemeenten hopen te vinden. Wie willen we zijn als BNG? We vinden het belangrijk om de wereld iets beter te maken,’ zo introduceerde Michiel Ellens zowel zichzelf als BNG tijdens de bijeenkomst. Ellens is business developer Decentrale overheden bij BNG en hij vertelde dat ook de beleggers steeds meer behoefte hebben aan transparantie en informatie over de duurzame besteding van hun kapitaal
Actief sturen op maatschappelijke impact
We sturen actief op het continu vergroten van onze maatschappelijke impact. We gebruiken hiervoor de Sustainable Development Goals (SDG’s). We kiezen voor vier SDG’s waar wij samen met onze klanten het verschil kunnen maken.
- Duurzame steden en gemeenschappen
- Goede gezondheid en welzijn
- Kwaliteitsonderwijs
- Betaalbare duurzame energie
‘Als financier van gemeenten hebben wij daarom een verantwoordelijkheid. We moeten zorgen dat het geld effectief én duurzaam wordt ingezet. Bovendien beslaan ESG-bonds, dat zijn duurzame obligaties, een substantieel deel van onze bonduitgifte. Om concurrerend te blijven en de financieringskosten voor gemeenten zo laag mogelijk te houden, is het van cruciaal belang dat wij toegang blijven houden tot de financiële markten. Het is dus in ons aller belang om meer grip te krijgen op waar het geld naartoe gaat.’
Samen met een ‘coalition of the willing’ trekt hoogleraar Budding op bij het bevorderen van duurzaamheidsrapportages bij decentrale overheden. In de koplopergroep zitten meer dan twintig organisaties, waaronder BNG, VNG, IPO, de VU en tien gemeenten. ‘Als werkgroep willen we vooral voorkomen dat het een bak werk wordt voor gemeenten. De baten en lasten van het rapporteren moeten een beetje in balans zijn. Daarom werken we bijvoorbeeld aan standaardisering.’ Om de stap naar duurzaamheidsrapportages laagdrempelig te maken voor gemeenten heeft de ‘coalition’ een handreiking gemaakt. ‘Je hoeft niet vanaf nul te beginnen, veel gemeenten rapporteren al op de Sustainable Development Goals; begin daar met je dataverzameling,’ aldus Budding.
De ‘Handreiking duurzaamheidsrapportage en -verantwoording voor decentrale overheden’ biedt praktische handvatten. ‘Hierin zit een duidelijke koppeling met de SDG’s, maar de handreiking is gestoeld op de CSRD-richtlijn,’ vertelde Ellens van BNG. Hij liet zien welke concrete opgaven in de handreiking zijn opgenomen en hoe je kunt zorgen voor onderlinge vergelijkbaarheid. ‘Het is de bedoeling dat iedereen dezelfde begrippen en interpretatiekaders hanteert. Daarom werken we als werkgroep aan het vastleggen van datapunten die het mogelijk maken om eenduidig te rapporteren. De volgende stap is het bijeenbrengen en ontsluiten van deze data via een dashboard. In eerste instantie op basis van openbare bronnen als waarstaatjegemeente.nl en waar beschikbaar ook andere bronnen met data over hittestress, droogte, verontreiniging, PFAS en fijnstof,’ zegt Ellens. ‘We hopen dit in de toekomst dan aan te kunnen vullen met onderwerpen die gemeenten zelf belangrijk vinden.’
Het dashboard helpt niet alleen bij het onderling vergelijken en bij het maken van rapportages voor de verantwoording. Ellens: ‘Een dashboard ondersteunt gemeenten ook bij het maken van beleidskeuzes.’
Robert de Geus, treasurer bij de gemeente Westland en voorzitter van de treasurers van de 100.000+ gemeenten, na afloop van de bijeenkomst in Amersfoort:
‘Ik vind het lovenswaardig dat de ‘coalition of the willing’ suggesties geeft hoe je het kunt doen. Maar leeft het wel breed? Gemeenten hebben al aardig wat rapportageverplichtingen. Dit komt er dan nog bij. Het gevaar is dat je veel papier organiseert, terwijl je niet weet of de duurzaamheid ermee gediend is. Ontegenzeggelijk draagt het bij aan bewustwording, al denk ik dat gemeenten een drempel over moeten. BNG gaf aan te onderzoeken of leningen gunstiger geprijsd kunnen worden wanneer je kunt aantonen aan welk duurzaamheidsdoel het is verbonden. Verreweg de meeste gemeenten trekken financiering aan op concernniveau. Daarin is het niet gemakkelijk om specifiek investeringen met een duurzaam karakter aan te wijzen. Dat wordt een uitdaging. Als het leidt tot een lagere rente, is het het onderzoeken waard.’
Ellen Heeren, financieel adviseur bij de gemeente Dronten:
‘Tijdens de bijeenkomst kwamen enkele dilemma’s duidelijk naar voren. Mijn vraag daarbij is hoe we duurzaamheidsdoelstellingen voor de lange termijn kunnen vertalen naar financiële voordelen in een vierjarige meerjarenbegroting, de korte termijn dus. Wat zijn daarbij goede KPI’s? Dat is belangrijk, omdat gemeenten zich ondertussen moeten voorbereiden op het doorgeschoven ravijnjaar. Welke uitkomsten krijg je als je de begroting leidend laat zijn en welke als je klimaatdoelen wilt nastreven? De handreiking zorgt voor een inspirerende zoektocht om anders naar de begroting te kijken. Je kunt eigen bronnen gebruiken, dat ligt voor de hand, maar ook met landelijke of misschien Europese succesfactoren kun je goede afwegingen aan het bestuur voorleggen. Ik was in Dronten ook betrokken bij het proces rondom de invoering van de Omgevingswet. Daar bleek dat integraal grip krijgen op de planketen voor een gezonde duurzame leefomgeving niet meteen goed gaat. Dat geldt ook voor duurzaamheidsrapportages. Al lerend moeten we dit ook integraal oppakken. Misschien niet helemaal in het format van de handreiking, maar we gaan kijken waar we wel en geen invloed op hebben en wat belangrijke (lokale) draaiknoppen zijn’.
Lees via onderstaande link de handreiking:
Altijd op de hoogte blijven van de laatste artikelen?
Abonneer u op BNG Magazine.
Actief sturen op maatschappelijke impact
We sturen actief op het continu vergroten van onze maatschappelijke impact. We gebruiken hiervoor de Sustainable Development Goals (SDG’s). We kiezen voor vier SDG’s waar wij samen met onze klanten het verschil kunnen maken.
- Duurzame steden en gemeenschappen
- Goede gezondheid en welzijn
- Kwaliteitsonderwijs
- Betaalbare duurzame energie
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.