Lancering gratis modelovereenkomst Kost+ voor bouwsector

AT Osborne, Duet advocaten en Rozemond Advocaten lanceren samen de modelovereenkomst Kost+. Nog niet eerder bestond een op de Nederlandse markt en regelgeving toegespitste overeenkomst, gebaseerd op de systematiek waarbij de opdrachtnemer alle aantoonbare kosten vergoed krijgt plus een toeslag. Aan de modelovereenkomst is ongeveer een jaar geschreven, met medewerking van een klankbordgroep bestaande uit opdrachtgevers en opdrachtnemers uit de bouwsector. De modelovereenkomst Kost+ is gratis en open source beschikbaar.

Kost+ gaat anders om met de verdeling van kosten en risico’s dan traditionele bouwcontracten. Deze nieuwe modelovereenkomst maakt het daarmee aantrekkelijker voor bouwbedrijven om in te schrijven op risicovolle projecten. Voor opdrachtgevers vergroot dit de kans op een geslaagde aanbesteding en verkleint het de kans op stroeve en zelfs mislukte aanbestedingen. Geen overbodige luxe, aangezien Nederland de komende decennia voor een enorme bouwopgave staat.

In de fase na de aanbesteding, tijdens de realisatiefase van een bouwproject, zorgen de basisprincipes van Kost+ voor meer gelijkwaardigheid, proportionaliteit en een betere samenwerking tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Naar verwachting resulteert dit in minder financiële problemen en eventuele claims.

Totaal ander uitgangspunt

Traditionele bouwcontracten gaan uit van een vaste prijs. Kostenoverschrijdingen leiden dan al snel tot conflicten over wie daarvoor moet opdraaien. De Kost+ systematiek hanteert een totaal ander uitgangspunt. De opdrachtnemer krijgt alle aantoonbare, werkelijk gemaakte kosten vergoed, plus een marktconforme opslag voor algemene kosten en winst. Daarnaast is een mechanisme ingebouwd om een zo optimaal mogelijk verloop van de uitvoering te stimuleren: er wordt niet gewerkt met een vaste prijs, maar met een richtprijs. Als de werkelijke kosten hoger zijn dan de richtprijs, betaalt de opdrachtnemer zijn deel van de overschrijding. Als de werkelijke kosten lager zijn dan de richtprijs, ontvangt de opdrachtnemer zijn deel van de besparing.

Gezamenlijk ontwikkeld

De systematiek is onder de naam Cost+ internationaal in gebruik. In die vorm wordt het ook in ons land bij een klein aantal bouwprojecten toegepast (zoals de kernreactor PALLAS). Maar er bestond tot op heden geen Nederlandstalige, op de Nederlandse markt en op de Nederlandse regelgeving toegespitste versie. Deze is gezamenlijk ontwikkeld door AT Osborne, Duet advocaten en Rozemond advocaten. Medewerkers van deze drie organisaties vormden de schrijfgroep die de modelovereenkomst Kost+ heeft opgesteld. Het feit dat Duet geregeld opdrachtgevers uit de bouwsector vertegenwoordigt en Rozemond opdrachtnemers, stond daarbij borg voor een gebalanceerde benadering. De ervaring van AT Osborne op het gebied van project- en contractmanagement en de samenwerking tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers bij bouwprojecten, vormde hierop de waardevolle aanvulling.

Advies van opdrachtgevers en opdrachtnemers

Daarnaast is door middel van drie bijeenkomsten en meerdere schriftelijke reviewrondes advies ingewonnen bij een klankbordgroep. Deze bestond uit ervaren topjuristen, projectdirecteuren en andere specialisten uit het domein van zowel opdrachtgevers (Rijksvastgoedbedrijf, Rijkswaterstaat, gemeente Amsterdam, waterschappen en Gasunie) als opdrachtnemers (Bouwend Nederland, Dura Vermeer, Van Oord, Boskalis, BAM, Volker Wessels). De leden van de klankbordgroep hebben op persoonlijke titel aan de klankbordgroep deelgenomen, maar uiteraard wel vanuit het perspectief van hun respectievelijke organisaties. Deze aanpak heeft geleid tot een evenwichtige overeenkomst, die het voor opdrachtgevers en opdrachtnemers uit de bouwsector interessant maakt om met Kost+ te werken.

De samenwerking met Duet en Rozemond en natuurlijk ook met de klankbordgroep heb ik ervaren als verrijkend en inspirerend. Er zijn zoveel verschillende projecten met zoveel verschillende ervaringen; je kunt niet alles over één kam scheren. Het is belangrijk om dat goed te begrijpen als je zo’n modelovereenkomst opstelt. Na drie versies zijn we tot een rijk en werkbaar document gekomen. We hebben dit ‘om niet’ gedaan, vanuit een passie voor ons vak.”

Prettig compact

De modelovereenkomst Kost+ telt circa 40 pagina’s plus toelichting en is daarmee in vergelijking met de Angelsaksische evenknie prettig compact. AT Osborne, Duet advocaten en Rozemond Advocaten zijn van plan om, indien dat wenselijk blijkt, periodiek te evalueren en aan te passen aan opgedane ervaringen, voortschrijdende inzichten en de actualiteit. Daarnaast zijn de drie partijen uiteraard beschikbaar voor nadere toelichting en advies over de eventuele keuze voor (en praktische toepassing van) Kost+ bij grote en ook minder grote projecten.