Demonstraties tijdens de NAVO-top: Den Haag balanceert tussen recht en risico

De NAVO-top op 24 en 25 juni bracht niet alleen wereldleiders naar Den Haag, maar ook een golf aan demonstranten. Terwijl duizenden agenten werden ingezet voor de veiligheid rond het evenement, groeide het aantal demonstratiemeldingen fors. De uitdaging voor de stad: het grondrecht op demonstratie faciliteren, zonder concessies te doen aan de veiligheid.

De top was de grootste logistieke en veiligheidsoperatie in Nederland ooit. Onder strenge beveiliging kwamen leiders als Donald Trump, Emmanuel Macron en Volodymyr Zelensky bijeen om te spreken over internationale dreigingen en defensiesamenwerking. Dit legde grote druk op de reguliere inzetcapaciteit van de politie.

Toename aan demonstratiemeldingen, beperkte middelen

Tegelijkertijd groeide in gemeenten als Den Haag, Katwijk en Wassenaar het aantal meldingen voor demonstraties. Juist omdat wereldleiders aanwezig waren, wilden veel groepen hun stem laten horen. Elke melding moest individueel worden beoordeeld: waar vindt de demonstratie plaats, welke risico’s zijn er, en is er voldoende capaciteit beschikbaar? Alleen als de openbare orde, gezondheid en verkeershinderin het geding kwam, werd een demonstratie beperkt.

Van beperken naar mogelijk maken

De werkwijze van de gemeente was gericht op faciliteren. Kon een demonstratie niet plaatsvinden op de aangevraagde locatie – zoals vlak bij een ambassade – dan werd actief gezocht naar alternatieven die zowel zichtbaarheid als veiligheid boden. Dankzij korte lijnen tussen gemeente en politie lukte het vaak om een passende oplossing te vinden.

Achter de schermen: capaciteit en coördinatie

Terwijl het aantal meldingen toenam, draaiden reguliere processen gewoon door. Om die druk op te vangen in de periode rondom de top, schakelde Den Haag tijdelijke versterking in. Een professional van Team EIFFEL ondersteunde bij het beoordelen van meldingen, het voorbereiden van besluiten en het overnemen van operationele taken. Zo bleef het kernteam beschikbaar voor de aanpak rondom de top.

Voorbereid op maatschappelijke dynamiek

De NAVO-top laat zien hoe gemeenten moeten balanceren tussen het recht op demonstratie en de realiteit van veiligheidsrisico’s. Een groot deel van het werk speelde zich buiten het zicht af: in de voorbereiding van besluiten, de afstemming met politie, en het voortdurend zoeken naar wat wél mogelijk is.

Zo kun je demonstratierecht en veiligheid hand in hand organiseren, zelfs bij een evenement van ongekende omvang. 

Trots op onze bijdrage, klaar voor wat komt

Team EIFFEL is trots dat we op deze manier hebben bijgedragen aan de grootste veiligheidsoperatie in Nederland ooit. Diezelfde juridische, bestuurlijke en operationele expertise zetten we dagelijks in voor gemeenten en overheden die te maken hebben met complexe veiligheidsvraagstukken.

Of het nu gaat om demonstratiebeleid, crisisbeheersing of de voorbereiding op actuele thema’s zoals de jaarwisseling – mogelijk de laatste zonder vuurwerkverbod – wij zorgen voor versterking waar en wanneer dat nodig is.