In brieven aan de Eerste en Tweede Kamer heeft tijdelijk minister van Onderwijs Sophie Hermans (VVD) de verzelfstandiging van elf regionale historische centra (RHC’s) verder uitgewerkt. Die was nodig vanwege ‘ingrijpende ontwikkelingen op het gebied van digitalisering’ en de veranderde ‘vormgeving van interbestuurlijke samenwerking’.
Historische centra op eigen benen
De elf regionale historische centra maken vanaf 1 januari 2027 niet langer deel uit van een gemeenschappelijke rijksregeling.
Centraliseren
Tot deze uittreding werd eerder besloten vanwege de behoefte om het informatiebeheer bij het rijk te centraliseren. Alle digitale rijksarchieven worden hierdoor ondergebracht bij het Nationaal Archief. Ook leefde bij het rijk de wens om bestuurlijke en ambtelijke procedures te vereenvoudigen en om die reden uit de bestaande gemeenschappelijke regelingen te treden.
Gecompenseerd
Via een delegatiebesluit kunnen de regionale historische centra hun archieftaken voor de analoge rijksarchieven blijven uitoefenen. Zij worden hiervoor via een specifieke uitkering gecompenseerd. Tot de elf centra behoren provinciaal georiënteerde instellingen als het Brabants Historisch Informatiecentrum, de Collectie Overijssel, het Noord-Hollands Archief en het Friese Tresoar.
Zeggenschap
Voor de acht RHC die nu nog huren van het Rijksvastgoedbedrijf zullen nieuwe huisvestingsafspraken moeten worden gemaakt. Een eerdere, succesvolle pilot wees uit dat de centra volledig zeggenschap kunnen hebben over het beheer en onderhoud van hun panden en zij ook verantwoordelijkheid dragen over de risico’s die daaraan verbonden zijn. Daarvoor ontvangen zij van het rijk vanaf 1 januari 2026 een vergoeding.
Toezichtkader
Wel moet volgens Hermans de rol- en risicoverdeling tussen de centra, het ministerie van OCW en Rijksvastgoedbedrijf beter worden uitgewerkt. Ook komt de minister met een verbeterd toezichtkader. ‘Via onder andere de jaarverantwoordingen en onafhankelijke bouwkundige inspecties zal ik erover waken dat de RHC’s als goed huisvader voor de panden blijven zorgen.’
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.