‘Den Haag’ is niet meer van deze tijd. Te traag wordt gereageerd op maatschappelijke ontwikkelingen (denk aan Airbnb en taxidienst Uber), er wordt te verkokerd gewerkt en er is te weinig oog en oor voor de wereld buiten de Haagse kaasstolp.
Weerspreek de macht
De rijksoverheid moet dringend op de schop, zowel politiek als ambtelijk vindt de Raad voor het openbaar bestuur (Rob). Minister Plasterk…
De rijksoverheid moet dringend op de schop, zowel politiek als ambtelijk vindt de Raad voor het openbaar bestuur (Rob). Minister Plasterk (Binnenlandse Zaken) had het adviesorgaan gevraagd hoe de rijksoverheid zich op de middellange termijn (vier tot zes jaar) moet ontwikkelen en welk type organisatie, werkwijze en ambtenaar daar het beste bij past.
Hij heeft het geweten.
Op zo’n beetje alle fronten moet het anders. Het kabinet moet kleiner, strategischer opereren en minder verkokerd werken. Ook ambtelijk moet de bezem er door. Zo moeten ambtenaren hun nek durven en kunnen uitsteken en in plaats van de aandacht te richten op het snijden in fte’s, moet in de kwaliteit van de ambtenaren worden geïnvesteerd. Een pittig en behoorlijk politiek advies.
De grote vraag is nu wat ‘Den Haag’ met de concrete aanbevelingen gaat doen. In een almaar verder versplinterend politiek landschap zal het reduceren van het aantal ministers een schier onmogelijke opgave zijn. Er zijn steeds meer partijen nodig om tot een meerderheid in Tweede èn Eerste Kamer te komen en de regeringspartijen willen allemaal portefeuilles leveren. Maar ook de interne tegenspraak zal een flinke kluif worden. Uit loyaliteit doen ambtenaren alles om ‘hun’ minister uit de wind te houden.
Tegengas geven past daar niet bij. En als ambtenaren in een Kamerdebat of in de media de schuld krijgen van onjuiste of onvolledige informatie (zoals staatssecretaris Mansveld (I&M) en minister Van der Steur (V&J) dat recent deden), werkt dat ook niet mee aan een open cultuur waar ambtenaren de bewindspersonen van repliek dienen. Het is daarmee niet alleen afwachten wat de officiële kabinetsreactie op het advies zal zijn, maar belangrijker nog of ‘Den Haag’ wel open staat voor een cultuuromslag. Hard nodig is het wel.