VNG wil duidelijkheid over urgentie asielopvang

De herhaalde oproep van demissionair staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) voor extra opvangplekken voor asielzoekers roept volgens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) ‘veel vragen’ op over de urgentie en de verantwoordelijkheid van gemeenten. In een brief heeft de VNG het kabinet daarom om duidelijkheid gevraagd.

Exploitatie en kosten

‘Gemeenten zijn de afgelopen maanden vaker gevraagd om snel nieuwe opvangplekken beschikbaar te stellen. Deze stapeling van verzoeken leidt tot onduidelijkheid en tot twijfel over het acute karakter van dit nieuwe verzoek’, schrijft de VNG. Zo is bijvoorbeeld onduidelijk wie verantwoordelijk is voor de exploitatie en het beheer van zo'n opvanglocatie en de aanpak bij eventuele overlast. Ook wil de vereniging onder meer weten aan welke kwaliteitseisen een locatie moet voldoen en waar gemeenten de gemaakte kosten kunnen declareren. Of de gevraagde opvangplekken per veiligheidsregio van invloed zijn op het aantal plekken dat via de Spreidingswet in een regio gerealiseerd moet worden, is eveneens niet duidelijk.

Volle opvanglocaties

In de asielopvang zijn met spoed 12.000 extra bedden nodig, schreef Van der Burg maandag in een brief aan de Tweede Kamer. Die plekken zouden er uiterlijk 1 juli moeten zijn. Het kabinet kijkt nu naar locaties waar opvangplekken kunnen komen. Al langere tijd vraagt Van der Burg aan gemeenten meer plekken te realiseren, omdat alle huidige opvanglocaties vol zitten.

Randvoorwaarden

Volgens de VNG lopen gemeenten tegen de grenzen aan van wat zij kunnen doen rondom de opvang van asielzoekers en vluchtelingen uit Oekraïne en de huisvesting van statushouders. ‘In de afgelopen twee jaar hebben gemeenten laten zien bereid en in staat te zijn om bergen te verzetten. Dat geldt niet alleen voor de opvang van asielzoekers, maar ook voor het huisvesten van statushouders en het opvangen van ontheemden uit Oekraïne. Het is echter noodzakelijk dat gemeenten tijdig beschikken over de juiste randvoorwaarden en informatie.’

Paviljoens

Paviljoens zijn niet geschikt voor de opvang van asielzoekers, zeker niet voor langere tijd. Dat zegt VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR naar aanleiding van de brief van demissionair staatssecretaris Eric van der Burg, waarin staat dat er snel fors meer bedden nodig zijn voor asielzoekers. Indien nodig kunnen er op grond van het Rijk grote paviljoens komen, waarin plek is voor zo'n vijfhonderd mensen.

Kinderen en kwetsbare personen

UNHCR begrijpt de noodzaak van deze vorm van opvang, maar vindt ‘dat dit echt enkel kan als er gelijktijdig aan een structurele oplossing wordt gewerkt’. Ook wil de organisatie dat kinderen en kwetsbare personen niet naar paviljoens gaan, maar met voorrang op de reguliere locaties onderdak krijgen.

Gezondheid

De vluchtelingenorganisatie schreef eerder in een rapport geen voorstander te zijn van asielopvang in tenten, paviljoens en grote hallen. Dit heeft volgens de UNHCR nadelige gevolgen voor de lichamelijke en mentale gezondheid en vormt een risico op gendergerelateerd geweld.