Vorig jaar kampten naar schatting ongeveer 510.000 huishoudens met energiearmoede. Dat is 6,1 procent van alle Nederlandse huishoudens en bijna 180.000 huishoudens meer dan in 2023. De belangrijkste verklaring voor deze toename is het wegvallen van financiële steunmaatregelen, zoals de energietoeslag.
Meer energiearmoede door wegvallen steunmaatregelen
In 2024 bereikten de gemiddelde maandelijkse energiekosten het hoogste niveau sinds 2019
Dat blijkt uit nieuwe cijfers van onderzoeksinstituut TNO en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), die gezamenlijk de ontwikkeling van energiearmoede tussen 2019 en 2024 in kaart brachten. Voor 2024 gaat het om een voorlopige schatting van TNO, aangezien nog niet alle gegevens beschikbaar zijn.
Energietoeslag
Uit de analyse blijkt dat vooral het wegvallen van de financiële steunmaatregelen de stijging van energiearmoede verklaart. In 2022 en 2023, toen de energieprijzen hoog waren, konden huishoudens met een laag inkomen nog een energietoeslag aanvragen. Daarnaast gold er in 2023 een prijsplafond voor alle huishoudens, waardoor de eerste 1.200 kuub aardgas en 2.900 kWh elektriciteit onder een maximumtarief vielen.
Prijzen
Hoewel de variabele energieprijzen in 2024 vergelijkbaar waren met die in 2022, en de vaste tarieven zelfs hoger lagen, bestaat er geen recht meer op een energietoeslag. ‘De energietoeslag bedroeg in 2022 en 2023 voor de meeste huishoudens 1.300 euro per jaar. Hierdoor zijn de energiekosten van vooral huishoudens met een laag inkomen toegenomen vergeleken met de twee jaar daarvoor’, aldus TNO en CBS.
Woningkwaliteit
Toch lag het aandeel huishoudens in energiearmoede lager dan in 2019, ondanks de veel lagere energieprijzen destijds. Dat komt volgens TNO en CBS doordat de woningkwaliteit sinds 2019 sterk is verbeterd. Ook zijn huishoudens – met name sinds de start van de energiecrisis – zuiniger omgegaan met energie. Daarnaast zijn de inkomens in de afgelopen jaren gestegen, waardoor het aantal huishoudens met een laag inkomen is afgenomen.
Hoogste niveau
Niettemin bereikten de gemiddelde maandelijkse energiekosten in 2024 het hoogste niveau sinds 2019: 171 euro voor alle huishoudens en 184 euro voor energiearme huishoudens. De energiequote – het deel van het inkomen dat aan energiekosten wordt besteed – kwam voor energiearme huishoudens uit op bijna 12 procent, het hoogste niveau in vijf jaar. Voor alle huishoudens samen bedroeg de energiequote bijna 5 procent. In vergelijking met 2023 is de energiequote voor energiearme huishoudens met 4,5 procentpunt gestegen. Volgens TNO en CBS komt dat doordat de uitgaven aan energie harder zijn gestegen dan de inkomens.
Uitkering of pensioen
Volgens de onderzoekers gaat het bij huishoudens in energiearmoede vaak om alleenstaanden. Zij leven veelal van een pensioen of uitkering. ‘Door het lage inkomen wonen zij relatief vaak in een corporatiewoning’, stellen CBS en TNO. Energiearmoede concentreert zich met name in een aantal grote steden en de regio’s Noordoost-Groningen en Zuid-Limburg.
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.