De ruim 180 buurthuizen in Amsterdam zijn in de praktijk lang niet voor iedereen toegankelijk. Dat blijkt uit een dinsdag verschenen rapport van de Rekenkamer Amsterdam-Zaanstad. De gemeente heeft onvoldoende zicht op waar verbeteringen nodig zijn en benut de beschikbare mogelijkheden om de toegankelijkheid te vergroten nog te weinig, concluderen de onderzoekers.
Amsterdamse buurthuizen sluiten onbedoeld mensen buiten
Om een flinke stap te zetten richting beter toegankelijke buurthuizen, wordt er 540.000 euro aan incidentele middelen vrijgemaakt

Geen lift
De gemeente Amsterdam wil dat alle buurthuizen voor iedereen toegankelijk zijn. Dat betekent bijvoorbeeld dat de locaties goed herkenbaar zijn, dat mensen in een rolstoel er naar binnen kunnen en dat een kopje koffie niet te duur is. In hoeverre die ambitie ook werkelijkheid is, onderzocht de lokale rekenkamer. De conclusie: er is nog veel ruimte voor verbetering. ‘Vaak is er geen lift of een voor iedereen toegankelijk toilet aanwezig. Of is er weinig informatie te vinden over wanneer een buurthuis open is en wat er te doen is’, schrijft de rekenkamer.
‘Te positief’
De onderzoekers stellen dat de gemeente zelf onvoldoende weet hoe het gesteld is met de toegankelijkheid van de buurthuizen. ‘Dat komt doordat de gemeente de mogelijkheden die ze heeft om informatie te verzamelen onvoldoende gebruikt’, verklaart de rekenkamer. Zo worden gesubsidieerde organisaties amper gestimuleerd om regelmatig en uitgebreid te rapporteren over toegankelijkheid. ‘De gemeente heeft een onvolledig en waarschijnlijk te positief beeld van de stand van zaken’, aldus rekenkamer-directeur Annelies Daalder.
Dilemma’s
Hoewel het stadsbestuur toegankelijkheid hoog op de agenda heeft staan en op verschillende manieren inzet op verbetering, hebben deze inspanningen nog onvoldoende effect. Werken aan toegankelijkheid kan ingewikkeld zijn en brengt dilemma’s met zich mee, erkennen de onderzoekers. Maatregelen om sociale toegankelijkheid voor de ene groep te bevorderen (bijvoorbeeld dakloze of verwarde personen), pakken soms nadelig uit voor de toegankelijkheid voor een andere groep (buurtbewoners die zich door hun aanwezigheid minder welkom voelen).
Tegelijkertijd ziet de rekenkamer tekortkomingen in de manier waarop de gemeente werkt aan toegankelijkheid. Bijvoorbeeld: de gemeente geeft sommige vormen van toegankelijkheid meer aandacht dan andere en stelt geen concrete eisen aan buurthuizen op het gebied van toegankelijkheid.
In kaart brengen
De rekenkamer adviseert het college om de ambities op het gebied van toegankelijkheid concreter en realistischer te maken. Ook zou de gemeente de huidige situatie beter in kaart moeten brengen. Daarnaast wordt aanbevolen om het toegankelijkheidsbeleid ‘te formaliseren en systematiseren’, en om aandacht te besteden aan ‘verschillende vormen van toegankelijkheid’.
Krapte
Volgens het college speelt schaarste aan betaalbare ruimte in de stad een rol in de keuzes die worden gemaakt. Soms krijgt de beschikbaarheid van een pand daardoor voorrang boven toegankelijkheid. ‘De schaarste aan betaalbare ruimte in Amsterdam vormt een continue uitdaging’, stellen de gemeentebestuurders in een schriftelijke reactie.
Geld beschikbaar
Niettemin neemt het college de meeste aanbevelingen van de rekenkamer over. Om in 2026 een flinke stap te zetten richting beter toegankelijke buurthuizen, wordt er dat jaar 540.000 euro aan incidentele middelen vrijgemaakt. Van dat bedrag gaat bijna 75 procent – 400.000 euro – naar een specifiek subsidiebudget, bestemd voor projecten die de toegankelijkheid van buurthuizen vergroten.
De gemeenteraadscommissie Onderwijs, Zorg en Armoedebestrijding bespreekt de uitkomsten van het rapport op woensdag 1 oktober.
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.