Het kabinet is voornemens om per 1 januari 2026 de Regeling dienstverlening aan huis (Wet Rdah) af te schaffen voor pgb-zorgverleners met een arbeidsovereenkomst van maximaal drie dagen per week. De voorgenomen maatregel volgt op een uitspraak van de Centrale Raad van Beroep (CRvB) en raakt zowel budgethouders als gemeenten.
Afschaffing pgb-regeling raakt gemeenten en budgethouders
Hoewel de wettelijke taken voor gemeenten niet veranderen, vereist de wetswijziging wel aanvullende voorbereiding
Discriminatie
De CRvB oordeelde in maart 2023 dat de uitzonderingspositie van pgb-zorgverleners in strijd is met het verbod op discriminatie. De hoogste bestuursrechter in socialezekerheidszaken beargumenteerde dat de uitzondering van de verzekeringsplicht indirect leidt tot discriminatie op grond van geslacht, omdat veel van deze zorgverleners vrouw zijn. Sindsdien kunnen zorgverleners met recht op een uitkering zich melden bij het UWV.
Formeel werkgever
Om de arbeidsrechten van deze groep gelijk te trekken met andere werknemers, komt het kabinet met een wetsvoorstel. Als het parlement akkoord gaat, worden Wmo- en Jeugdwet-budgethouders die contractueel een zorgverlener tot drie dagen per week in dienst hebben vanaf 2026 formeel als werkgever aangemerkt. Dat betekent dat zij verplicht worden om werkgeverslasten af te dragen, bij ziekte langer loon moeten doorbetalen en te maken krijgen met ontslagbescherming voor hun zorgverleners. De Sociale Verzekeringsbank (SVB) regelt de salarisadministratie. Gemeenten blijven verantwoordelijk voor het accorderen van zorgovereenkomsten, het toetsen van de pgb-vaardigheid van budgethouders en het vaststellen van toereikende tarieven.
Nieuwe situatie
Hoewel de wettelijke taken voor gemeenten niet veranderen, vereist de wetswijziging wel aanvullende voorbereiding, stelt de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Gemeenten zullen aangepaste zorgovereenkomsten moeten herbeoordelen, werkprocessen herzien en medewerkers – zoals consulenten en klantcontactcentra – goed moeten instrueren over de nieuwe situatie.
Compensatie
De VNG benadrukt daarnaast dat gemeenten wettelijk verplicht zijn om toereikende tarieven te hanteren. Zij roept haar achterban op om beleidsmaatregelen te treffen voor (tijdelijke) compensatie van budgethouders die door de wetswijziging hun zorg niet meer binnen budget kunnen organiseren. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) stelt hiervoor jaarlijks 1,8 miljoen euro beschikbaar.
Instructies
De SVB heeft inmiddels een eerste groep betrokken budgethouders geïnformeerd via een brief en folder. Gemeenten kunnen deze documenten inzien en downloaden via Mijn PGB. Ook is er een nieuwsbrief gestuurd met instructies voor gemeenten, waarin staat hoe zij kunnen nagaan hoeveel zorgverleners met arbeidsovereenkomsten onder de regeling in hun gemeente vallen.
Consequenties
‘De gevolgen van de wetswijziging Rdah zijn merkbaar, zowel in uitvoeringslast als in kosten’, benadrukt de VNG. De gemeentekoepel blijft in gesprek met VWS en de SVB over onder andere compensatie van budgethouders, tijdige informatievoorziening en gezamenlijke communicatie richting gemeenten. In het najaar komt de VNG met een handreiking voor gemeenten over de (tijdelijke) compensatieregeling. Daarnaast wordt bij de herziening van de modelverordening Wmo rekening gehouden met de wijziging. Tot die tijd moedigt de belangenorganisatie gemeenten aan om al zelf na te denken over mogelijk beleid omtrent compensatie.
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.