De rechtbank in Den Haag heeft de natuurvergunning van Schiphol vernietigd. Volgens de rechter is de vergunning, die het vorige kabinet in 2023 verstrekte, ‘niet met de vereiste zorgvuldigheid voorbereid en niet voldoende gemotiveerd’.
Nieuwkoop en Amsterdam winnen zaak tegen Schiphol
Rechter vernietigt de natuurvergunning van de luchthaven.
Het lijkt erop dat Schiphol niet direct moet stoppen met vluchten. Wel zal de overheid in actie moeten komen om alsnog de juiste papieren te verkrijgen. De zaak was aangespannen door verschillende milieuorganisaties, waaronder actiegroep MOB, maar ook door de gemeenteraad van de Zuid-Hollandse gemeente Nieuwkoop en het college van BenW van de gemeente Amsterdam.
Amsterdam is aandeelhouder
Dat laatste is opvallend, want de gemeente Amsterdam is uitgerekend zelf één van de drie aandeelhouders van Schiphol. De andere twee zijn de Nederlandse staat en de gemeente Rotterdam. De oorzaak was een motie van de raadsfracties van D66, GroenLinks, PvdA en Partij voor de Dieren uit oktober 2023.
Aanleiding voor die motie was het besluit een maand daarvoor, door toenmalig stikstofminister Christianne van der Wal, om Schiphol een natuurvergunning te verlenen nadat de luchthaven er jarenlang geen had. Dat besluit had zij genomen ondanks dat de Tweede Kamer een motie had aangenomen van BBB, GroenLinks-PvdA en Partij voor de Dieren om ‘geen natuurvergunning te verlenen voor Schiphol of Lelystad Airport voordat gegarandeerd kan worden dat de luchtvaart op een eerlijke wijze bijdraagt aan het oplossen van het stikstofprobleem en aan alle nationale en internationale voorwaarden is voldaan’.
Controversieel verklaard
Bovendien was de Kamerbrief waarin Van der Wal op die motie had gereageerd controversieel verklaard door de Tweede Kamer, na de val van het kabinet-Rutte IV in de zomer van dat jaar. Toch kon de toenmalige minister niet anders dan de vergunning wel verlenen, was het betoog in de beslisnota van destijds: ‘De natuurvergunning betreft de uitvoering van vigerende wet- en regelgeving en staand beleid. Vergunningverlening staat los van los van politieke besluitvorming.’
Nieuwkoop en Aalsmeer
Schiphol had de natuurvergunning al in 2020 aangevraagd, nadat actiegroep MOB van Johan Vollenbroek het jaar ervoor een handhavingsverzoek had aangediend bij het landbouwministerie. De gemeente Nieuwkoop liet destijds aan het rijk weten dit verzoek te steunen. Eén van de redenen dat de gemeente in beroep ging tegen de natuurvergunningverlening was de bescherming van de Natura 2000-gebieden Nieuwkoopse Plassen en De Haeck.
Naast Nieuwkoop en Amsterdam kwam destijds ook nog de gemeente Aalsmeer in verzet tegen de vergunningverlening door minister Van der Wal. Het gemeentebestuur schreef haar eind 2023: ‘Wij zien in het geheel onze zorgen betreft de gezondheid en leefbaarheid niet terugkomen. Van het ministerie belast met het uitgeven van dit soort vergunningen zou je toch mogen verwachten dat dit met stip op één staat.’
Verklaarbaar
De rechter oordeelt nu dat de toenmalige minister van Natuur en Stikstof in de berekening had moeten motiveren dat er voldoende maatregelen zijn getroffen om kwetsbare natuurgebieden te beschermen. Dat dit niet is gebeurd, is overigens wel verklaarbaar: die eis geldt sinds een uitspraak van de Raad van State van eind vorig jaar. Maar volgens de rechter had deze motivatie alsnog moeten volgen.
Negen boerderijen
Daarnaast constateert de rechter dat Schiphol de stikstofrechten van negen agrarische bedrijven heeft opgekocht, het zogeheten extern salderen. Ook hiervoor had de minister moeten motiveren in hoeverre deze rechten niet nodig waren voor natuurherstel, voordat ze konden worden gebruikt voor Schiphol.
Verder stelt de rechter dat er onvoldoende onderzoek is gedaan naar de impact van meer vliegtuiglawaai op diersoorten in de omgeving van Schiphol.
In hoger beroep
Schiphol heeft meteen laten weten in beroep te gaan. Het inmiddels demissionaire kabinet weet nog niet of het diezelfde stap zet. De aankomende rechterlijke uitspraak over Schiphol had vorige week nog op de agenda van de ministerraad gestaan. Demissionair staatssecretaris Jean Rummenie van Landbouw mag het hoger beroep niet afwachten, laat hij in een Kamerbrief weten. Hij moet zich meteen buigen over een nieuwe natuurvergunning voor Schiphol.
Rummenie schrijft: ‘Schiphol is een luchthaven van (inter)nationale betekenis. Het (gedeeltelijk) stilleggen zou daarom in proportionaliteit afgewogen moeten worden in verhouding met de daarmee te dienen belangen.’
Correctie bij dit artikel: bestudering van het vonnis van de rechtbank Den Haag laat zien, dat de rechter de gemeente Amsterdam als niet-ontvankelijk heeft verklaard. In tegenstelling tot de gemeente Nieuwkoop. De reden is dat de Natura 2000-gebieden die mogelijk schade ondervinden van de natuurvergunning van Schiphol, zich niet bevinden binnen de Amsterdamse gemeentegrenzen.
Reacties: 1
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Op naar de Middeleeuwen. Geen land dat zo achterlijk doet.