Het is een idee van al minstens drie jaar geleden: het oprichten van een publiek-privaat regieorgaan van én de overheid én de agrarische sector. Doel: het aanjagen van de technische vernieuwing in de veehouderij. Waarom: de noodzaak om de uitstoot van ammoniak, broeikasgassen, fijnstof en geur terug te brengen.
Rijk, provincies en agrariërs sluiten convenant landbouwinnovatie
Het gaat om continue metingen van emissies, plus het verwaarden van mest.
Nu is het zover: twee ministeries, de twaalf provincies, verschillende agrarische belangenorganisaties, de Dierenbescherming en een ondernemersorganisatie voor de technologische industrie hebben een convenant getekend.
Mestverwaarding
Het nieuwe regieorgaan, dat onder coördinatie staat van het ministerie van LNV, kent twee onderzoekslijnen. Enerzijds het ontwerpen van een continu meetsysteem per boerderij voor ammoniak- en broeikasgasemissies, en de ontwikkeling van sensoren voor fijnstof en geur. Anderzijds het zoeken naar een nieuwe business case voor de omgang met mest. Dan gaat het om mestverwerking en mestverwaarding, en om een samenwerking met onder andere het Nederlands Centrum voor Mestverwaarding, mestverwerkers als Cumela en Dumipro, en groengasproducenten als Platform Groen Gas.
Maar wat is de noodzaak van dit nieuwe regieorgaan? De Taskforce Versnelling Innovatieproces Stalsystemen beschreef eind 2022 de reden voor de nauwe samenwerking tussen privaat en publiek. ‘Wet- en regelgeving is uiteraard het primaat van de politiek’, schreef de taskforce toen, ‘maar inhoudelijke samenwerking en kennisontwikkeling tijdens het traject van voorbereiding van wet- en regelgeving is cruciaal.’ Voorzitter van de taskforce was Ruud Tijssens, een directeur van Agrifirm, leverancier van diervoeders en gewasmiddelen.
Juridisch overeind
Een reden voor dit conclaaf tussen overheden en de sector is dat de technische vernieuwingen in de stalsystemen, en de omgang met mest, juridisch geborgd moeten zijn. ‘Omwille van de effectiviteit wordt gekeken of de innovatie past of kans maakt binnen de huidige en toekomstige regelgeving en kaders van vergunningverlening, toezicht en handhaving’, staat in het convenant.
De zogenaamde zandprovincies (Drenthe, Overijssel, Gelderland, Utrecht, Noord-Brabant en Limburg) hebben al lange tijd een ambtelijk overleg over innovatiemogelijkheden in de veehouderij van hun gebieden. Zij zagen zich toen als pioniers, en schreven begin vorig jaar in een position paper dat zij fungeerden als ‘kwartiermakers met een versnellingsaanpak voor de veehouderij, zodat het rijk (samen met andere provincies) vanaf 2024 het stokje kunnen overnemen, en de ontwikkelde structuur kan uitbouwen tot een volwaardig nationaal innovatie-infrastructuur voor duurzame veehouderij’.
