Het Nationaal Burgerberaad Klimaat heeft maandag 1 december 23 voorstellen gepresenteerd om de klimaatbelasting in Nederland te verminderen. Een groot deel daarvan legt de uitvoering nadrukkelijk bij gemeenten, variërend van het tegengaan van voedselverspilling tot ruimtelijke inrichting en lokale mobiliteit.
Burgerberaad Klimaat ziet sleutelrol voor gemeenten
Het Nationaal Burgerberaad Klimaat doet 10 aanbevelingen en ziet gemeenten als sleutel om klimaatimpact te verlagen
Tussen januari en september kwam het burgerberaad zeven keer bijeen. In totaal namen 175 Nederlanders deel, afkomstig uit alle regio’s van het land en uiteenlopend in leeftijd van 17 tot 87 jaar. Zij dachten mee over maatregelen die bijdragen aan een klimaatvriendelijker Nederland. Van de 23 voorstellen haalden er 13 de vereiste steun van minstens 75 procent van de deelnemers.
Gemeenten als sleutelspelers
In het eindrapport worden gemeenten omschreven als ‘schakelpunt voor gedragsverandering’. Veel adviezen raken direct aan hun uitvoeringspraktijk. Gemeenten zouden volgens het burgerberaad een centrale rol moeten spelen in het ondersteunen van inwoners, het sturen in ruimtelijke keuzes en het ontwikkelen van lokaal beleid.
Het meest gesteunde voorstel – met 97 procent van de stemmen – is het halveren van voedselverspilling in 2035. Gemeenten zouden verplicht moeten worden een beleidsplan op te stellen, inwoners te informeren en lokale initiatieven te ondersteunen. Ook wordt gepleit voor strenger toezicht op houdbaarheidsregels en afspraken met supermarkten en horeca over hergebruik van restproducten en het aanbieden van doggybags.
Regie in de ruimtelijke ordening
Een ander belangrijk voorstel is dat de Rijksoverheid weer meer regie moet nemen in de ruimtelijke ordening. Hoewel dat nationaal klinkt, heeft het in de praktijk vooral lokale gevolgen. Gemeenten blijven verantwoordelijk voor participatie, gebiedsontwikkeling en verdichting binnen bestaand stedelijk gebied. Het burgerberaad pleit voor kortere bezwaartermijnen, maar wel met voldoende ruimte voor lokale inspraak. Gemeenten moeten daarbij duidelijke keuzes maken over groen, wateropvang en bereikbaarheid.
Thuiswerken, fietsen en elektrisch rijden
Ook op het gebied van mobiliteit ziet het burgerberaad een prominente rol voor gemeenten. Zij zouden veilige fietsroutes moeten aanleggen, meer stallingsruimte creëren en meewerken aan afspraken met werkgevers om thuiswerken en fietsen te stimuleren. Minder autokilometers moeten bijdragen aan schonere lucht en minder druk op de openbare ruimte.
Daarnaast is een voorstel aangenomen om schonere brandstoffen zoals HVO versneld beschikbaar te maken en de tweedehandsmarkt voor elektrische voertuigen te versterken. Gemeenten moeten volgens het advies commerciële deellaadpalen toestaan en publiekscampagnes ondersteunen over elektrisch rijden.
Versterken van burgerdialoog
Tien voorstellen sneuvelden. Zo kreeg het idee om alle ministers fysiek in één gebouw te laten werken 71 procent steun, net onder de vereiste 75 procent. Ook de aanbeveling om huishoudelijk watergebruik trapsgewijs te belasten en gemeenten verantwoordelijk te maken voor lokale waterbesparingscampagnes haalde het niet (73 procent). Vooral de uitvoerbaarheid en mogelijke impact op kwetsbare groepen baarden zorgen.
Wel haalde een voorstel om een nationaal lobbyregister op te zetten en lokale burgerdialogen te versterken een ruime meerderheid (87 procent). Gemeenten moeten volgens dit advies investeren in toegankelijke, structurele gespreksvormen met inwoners over onderwerpen als gebiedsontwikkeling, mobiliteit en klimaatkeuzes.
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.