Bij het stapsgewijs vergroten van het lokale belastinggebied krijgen gemeenten minder geld van het rijk. En wat er via het gemeentefonds straks nog wordt verstrekt, moet transparanter.
‘Gemeentefonds eenvoudiger en kleiner’
De huidige manier van verdelen van rijksgeld over de gemeenten via het gemeentefonds leidt tot grote onzekerheid. De normering kan beter…
Dat is een van de aanbevelingen van de commissie Financiële ruimte voor gemeenten van Alexander Rinnooy Kan. Hij presenteerde zijn rapport Bepalen betekent betalen met daarin een pleidooi voor het vergroten van het gemeentelijk belastinggebied op het jaarcongres van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten in Apeldoorn.
Ongewenste verschillen
Volgens Rinnooy Kan is het huidige gemeentefonds te complex ingericht. ‘Het moet eenvoudiger en kleiner’, aldus de SER-voorzitter. Was het gemeentefonds tot nu toe voor gemeenten vooral een bekostigingsmechanisme, met zijn voorstellen voor een groter lokaal belastinggebied verschuift dat naar ‘een methodiek van verevening’. Het vormt dan niet, zoals nu, de voornaamste basis van gemeentelijke inkomsten, maar bestrijkt straks nog maar een klein kerngebied. ‘Het zal meer de rol krijgen om resterende ongewenste verschillen tussen gemeenten te corrigeren’, aldus Rinnooy Kan.
Enige mate van verschillen tussen gemeenten is volgens hem echter helemaal niet onoverkomelijk.
Meer stabiliteit
Verder pleit de commissie voor meer stabiliteit in de uitkering gemeentefonds. De huidige systematiek leidt voor gemeenten ‘tot grote onzekerheid.’ Dat komt onder meer omdat er een paar keer per jaar bijstellingen zijn (in de mei-, september- en decembercirculaires). En pas achteraf is bekend hoe de feitelijke uitkering uit het gemeentefonds uitpakt. In de deze week gepresenteerde meicirculaire kregen gemeenten bijvoorbeeld de boodschap van fondsbeheerder Binnenlandse Zaken dat het gemeentefonds over 2014 met 125 miljoen euro neerwaarts is bijgesteld. ‘Voor consistent gemeentelijk beleid is meer stabiliteit wenselijk’, stelt Rinnooy Kan. ‘Dat kan door de gemeentefondsnormering voor een periode van bijvoorbeeld vier jaar vast te stellen. Dat is ook de systematik die het rijk voorstaat bij het uitgavenplafond voor een kabinetsperiode.’
Sociaal domein
Zolang verruiming van het lokaal belastinggebied nog geen feit is, dient er volgens het rapport ook iets te veranderen in de financiële verhoudingen. ‘Het gemeentefonds wordt nu groter als de rijksuitgaven stijgen en kleiner als het rijk minder uitgeeft. In het sociaal domein is dat een probleem. De zorgkosten stijgen structureel, met name voor ouderen, en houden geen rekening met de ontwikkeling van de rijksuitgaven. Een aparte `groeivoet' voor het sociaal domein is daarom nodig’, aldus Rinnooy Kan.
Reacties: 5
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Het is niet verstandig om het belastinggebied van 'rupsje nooit genoeg' te verruimen. Leer lokale politici eerst maar eens om verstandig met financiële middelen om te gaan en niet uit te geven aan lokale statussymbolen en hobbyisme.
Ik raad dit ten zeerste af; dat is een vrijbrief om de belastingen te verhogen op gemeentelijk niveau. Burgers hebben geen enkele invloed meer en met name de woningbezitters zullen de rekening gaan betalen. Het is zoals hieronder wordt aangegeven, wij hebben als ambtenaar het al druk genoeg om al die lokale bestuurlijke bling bling in goede banen te leiden. Jullie hebben geen idee wat al die wethouders voor een gekke zaken in de kop hebben.
Zware bedenkingen, Rijk maakt politieke sier door -waarschijnlijk beetje- minder belastingen (immers steeds de burger voorgehouden maar gaat het rijk ook zelf snijden?) en vervolgens gemeentebestuurders die de eigen 'zaken' wel even gaan regelen door over de rug van de bewoners te heffen. Wie controleert dat feestje dan nog?
Hoewel het artikel daarover niet rept mag ik toch aannemen dat de mate waarin de rijksgelden die naar het gemeentefonds gaan worden verminderd en dus het gemeentelijk belastinggebied wordt vergroot gelijk zal zijn aan de vermindering van de belastingen die de burger nu aan het Rijk betaalt. Gezien de geschiedenis vrees ik met vreze!!!!! WM
Schaamteloos hoe gemeenten geconfronteerd worden met een onderuitputting van het Rijk, die door het samen trap op/af systeem leidt tot grote nadelige gevolgen in het lopende begrotingsjaar! Systeem tijdelijk uitschakelen als er meer wordt uitgegeven (crisis impuls), maar nu ongegeneerd het systeem handhaven.Trap af/op principe op begrotingsbasis maar niet op basis van nacalculatie is aan te bevelen. Groter lokaal belastiggebied past bij lokale autonomie en verscheidenheid in voorzieningen.