Jan van Zanen volgt komende woensdag Annemarie Jorritsma op als voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Een wethouder, een burgemeester en een raadslid laten hun licht schijnen over de 53-jarige burgemeester van Utrecht.
VNG krijgt ongeduldig baasje
Jan van Zanen volgt komende woensdag Annemarie Jorritsma op als voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten.
Het voorzitterschap van de VNG is Van Zanen volgens VNG-vicevoorzitter en CDA-burgemeester van Nijmegen Hubert Bruls op het lijf geschreven. ‘Hij kan goed omgaan met klein en groot en voelt zich nergens te groot voor. Dat straalt hij ook uit. Maar het is wél een forse uitdaging hoor voor de burgemeester van Utrecht. Je doet de VNG er niet even bij. Je bent namelijk niet alleen voorzitter van de vereniging maar ook het eerste gezicht naar Den Haag. Dat kost tijd, meerdere dagdelen in de week.’
Jovialiteit als masker
Tijd die Van Zanen moet gebruiken om een ferme voorzitter te zijn, zonder Den Haag van zich te vervreemden. ‘Dat is de grootste valkuil voor iedere voorzitter van de VNG’, aldus Bruls. ‘Een voorzitter moet op momenten richting Den Haag de belangen en het geluid van de gemeenten laten horen en zijn tanden laten zien. Dat wordt verwacht en dat is soms nodig. Maar je moet altijd de verbinding blijven houden. Want er moeten ook zaken gedaan worden met het rijk.’ Die balans vinden is geen sinecure, aldus Hubert Bruls. ‘Gemeentepolitiek is doorgaans praktisch van aard. Den Haag is harder. De partij-ideologische strijd speelt een rol. Dat merk je in contacten met departementen. Het gaat er steviger aan toe.’ Volgens Bruls kan Van Zanen bij uitstek die VNG-voorzitter met twee gezichten zijn: ‘Hij is joviaal, maar dat wil niet zeggen dat hij met zich laat dollen. Hij is wel heel scherp hoor. Ik denk weleens dat zijn jovialiteit maskeert voor de buitenwacht dat hij scherp en soms zelfs hard kan zijn.’
Niet zuur
Van Zanens jovialiteit is volgens Herbert Raat, die als wethouder in Amstelveen met Van Zanen in een college zat, een excellent middel om de verhoudingen binnen de gemeenteraad en het college werkbaar te houden. ‘In die zin is hij echt een onmiskenbare VVD’er hoor. Je kunt zeggen: het is snel oppervlakkig, maar de zaken worden niet onnodig geproblematiseerd en mensen niet zuur gemaakt.’ Humoristisch en benaderbaar, maar ook ongeduldig, weet wethouder Raat. ‘Dat kan mensen op de zenuwen werken en misschien heeft hij er soms zelf ook last van. Dat is wel een gevaar.’ Het Utrechts raadslid Marleen Haage herkent ‘s mans ongeduld en soms zijn felheid. ‘En ik ben benieuwd hoe dat past in de VNG’, zegt de PvdA-aanvoerster in Utrecht. ‘Zijn ongeduld past wel een beetje bij de Utrechtse raad. We zijn jong en ambitieus en soms ook ongeduldig. En Van Zanen is dat ook. Als een debat hem te lang duurt, dan zie je dat aan zijn nonverbale communicatie. Dan gaat hij zuchten en jagen. Ik vind dat zelf wel leuk, want ik houd ook niet van langdradige verhalen. Maar de VNG? Daarin zitten vierhonderd gemeenten met al hun verschillende belangen. Zo’n club is per definitie stroperig.’
Lees het hele artikel in Binnenlands Bestuur nr. 11 van deze week.
Reacties: 11
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Weer een VVD'er aan de top van de VNG.
Waarom moet het openbaar bestuur zo veel rechtse mensen herbergen?
Dit is slecht voor de samenleving
De VNG berokkend de samenleving schade door bijv bij de energietransitie zo erg burger belang te negeren.
Een gemeente is meer dan bedrijfsbelangen, namelijk die 17 miljoen burgers, hun intellect bijdrage en belang wordt door vvd'ers systematisch genegeerd
Is dit nou zo'n baantje voor een VVD'er in kader van Demotie?
Weer zo'n uberpoliticus die het er allemaal even bij doet. Vraag me af wie er het eerst teleurgesteld wordt. De leden van de VNG of de gemeente Utrecht.
Jan, niet te veel petten opzetten. Dat gaat ten koste van Utrecht ! Een waarschuwing van een oud-collega (gemeenteraadslid)
@ Henk: heerlijk je weer eens te kunnen uitleven op een VVD'er. Maar de VNG zit niet in elkaar zoals jij zegt: de voorzitter van de directieraad is van de PvdA, het tweede lid van de directieraad is CDA en het hele bestuur van de VNG is samengesteld uit een mix van politieke achtergronden. Afhankelijk van het onderwerp wordt bepaald wie in Den Haag het woord voert. Dat is niet meer altijd de voorzitter van de VNG. Dus ook de goede raadgevers aan Jan kunnen gerust zijn.
Heel bijzonder om te zien hoe men in het haagse kliekje elkaar de neven bijverdiensten toeschuift. Zo houden we elkaar in stand en zal er nooit een frisse nieuwe wind gaan waaien door de VNG. Het wordt tijd dat de VNG eens goed wordt doorgelicht op nut, rol, kosten en baten. Het opheffen van dit overbodige orgaan zou erg veel kunnen opleveren. Van meneer van Zanen hoef je dit niet te verwachten. Een gemiste kans
@heer Gerrit: als werkgever heeft de VNG in ieder geval weer een taaie rakker aan de onderhandelingstafel....tegenover het werknemers deel.
Als ik sommige reacties lees, bespeur ik nogal wat gefrustreerde personen. Die hebben blijkbaar hun ambities niet kunnen waarmaken. Jammer is het, dat een zo'n gewaardeerde en kundige bestuurder, die ook nog eens tussen de mensen staat, zo wat afgeserveerd. Als er toch iemand geschikt is om de taak als voorzitter van de VNG in te vullen, dan is dat Jan van Zanen wel.
van Zanen groeide op in Edam-Volendam en was landelijk vicevoorzitter van de JOVD. Na de vervulling van zijn militaire dienstplicht als reserve officier bij de Koninklijke Luchtmacht was hij van 1991 tot 1998 bestuurssecretaris van de landelijke ondernemersvereniging VOG. Van 1990 tot 2002 zat hij voor de VVD in de gemeenteraad van Utrecht. Van 1998 tot 2005 was hij wethouder financiën en economische zaken van Utrecht. Van 2005 tot en met 2013 was hij burgemeester van Amstelveen. Sinds 1 januari 2014 is hij de 330e burgemeester van Utrecht.
Daarnaast was hij voorzitter van de VVD (2003-2008), als opvolger van Bas Eenhoorn. Opmerkelijk is dat Van Zanen al in 1994 een biografie schreef over een eerdere VVD-voorzitter, Haya van Someren-Downer: Haya, vrouw voor vrijheid en democratie.
Van Zanen won in 1996 de Thorbeckeprijs voor politieke welsprekendheid. Hij kreeg in 2005 bij zijn afscheid als wethouder de Zilveren Stadsmedaille van Utrecht. Bij zijn afscheid als partijvoorzitter van de VVD ontving hij uit handen van zijn opvolger Ivo Opstelten de Thorbecke-penning. Van Zanen werd bij zijn afscheid als burgemeester van Amstelveen benoemd tot ere-burger van deze gemeente.
Op 28 maart 2015 benoemde de Algemene vergadering van de JOVD Van Zanen tot erelid van de JOVD.
Dat geeft veel vertrouwen voor de toekomst! Een rasechte VVD er die aan het eind van zijn loopbaan er nog wat bij kan schrapen.
@ Henk: weet jij waarom de VVD het VNG regeert?
Antwoord: deze mensen zijn toch ozo intelligent
de afstand tussen top en werkvloer wordt door dit type vlegels alleen maar groter.