Wil Amsterdam écht digitaal onafhankelijk worden, of blijft het bij mooie woorden van wethouder Scholtes (D66, ICT en Digitale stad)? Uit een lopende aanbesteding van de gemeente blijkt verknochtheid aan Microsofts cloudplatform Azure. Woensdagavond debatteert de gemeenteraad over de kwestie.
Blijft Amsterdam verknocht aan Azure?
Ondanks de ambitie om digitaal onafhankelijk te worden, vraagt een lopende aanbesteding vooral om een leverancier met affiniteit met Azure.
Public cloud dienstverlener gezocht
Een aflopend contract met KPN in mei 2026 is aanleiding voor de aanbesteding ‘Dienstverlening public cloud’. De gemeente is op zoek naar een cloudleverancier die 150 applicaties en de dienstverlening van de public cloud kan overnemen, beheren en doorontwikkelen. Die specialistische cloudleverancier moet aansluiten op de huidige Amsterdamse Cloudstrategie. Die strategie wordt naar verwachting voor de zomer herijkt in lijn met de verkenning ‘Streven naar digitale autonomie in Amsterdam’, maar de huidige Cloudstrategie is nog leidend bij deze lopende aanbesteding.
Tijdens een commissiedebat op 27 februari luidden diverse insprekers de noodklok, omdat ze vreesden dat Amsterdam, in weerwil van de ambities uit de verkenning, toch bezig is zichzelf afhankelijker te maken van Microsoft.
IT-expert Valentijn Sessink, redacteur van het Zwartboek Aanbestedingen ICT, houdt de aanbestedingen van gemeenten nauwlettend in de gaten. Hij wijst erop dat de antwoorden van de wethouder tijdens het debat niet stroken met wat er in de aanbesteding staat. Zo zei Scholtes tijdens het debat: ‘In de aanbesteding nemen we digitale onafhankelijkheid mee’ en ‘In de aanbesteding nemen we multicloudoplossingen mee’, terwijl de selectieleidraad en de antwoorden op vragen bij de aanbesteding op het oog weinig tot geen ruimte bieden voor multicloud of andere aanbieders dan Microsoft.
In de aanbesteding nemen we digitale onafhankelijkheid mee.
Wethouder Scholtes (ICT en Digitale Stad)
Onterecht
Neem deze vraag van een leverancier: ‘Zou het niet beter zijn om te vragen naar een leverancier die een platform kan bieden waar Microsoft onderdeel van uitmaakt, maar ook mogelijkheden biedt om een eigen private (soevereine) cloud te integreren en verbindingen mogelijk maakt met andere cloud-, PaaS- en SaaS-aanbieders? Dit zou naar onze mening meer flexibiliteit, schaalbaarheid, innovatie en vooral digitale weerbaarheid bieden.’ Het antwoord van de gemeente luidt kortweg: ‘De keuze van de Cloud Service Provider (Azure) is geen onderdeel van deze aanbesteding.’
Wethouder Scholtes noemt de twijfels onterecht. 'We hebben als gemeente een multicloudstrategie die we momenteel aanscherpen. Dat betekent dat we willen kunnen werken met meerdere aanbieders naast elkaar. Op dit moment maken we nog gebruik van Azure als cloudplatform. Deze aanbesteding vraagt naast kennis en beheer van Azure ook om kennis van andere platformen, zodat we makkelijker kunnen schakelen. Dat is een stap in de richting van meer digitale onafhankelijkheid.'
Rijkscloud
GroenLinks-raadslid Elisabeth IJmker, die het initiatiefvoorstel indiende om te onderzoeken wat er nodig is om de stad digitaal onafhankelijk te maken, is er niet gerust op, al gelooft ze niet dat er sprake is van onwil aan de kant van de wethouder. ‘Met wat goede wil is deze aanbesteding te lezen als open voor multicloud, maar hij stuurt er niet op.’
Om te voorkomen dat de gemeente in zee gaat met een partij die alleen kaas heeft gegeten van Azure, dient haar partij woensdag een aantal moties in, waaronder een motie die oproept om samen met de G4 aan te sluiten bij het idee van een Rijkscloud, in navolging van de aangenomen Tweede Kamermotie van Barbara Kathmann (GroenLinks-PvdA). Een tweede motie vraagt het college om te stoppen met verdere migraties naar Microsoft Azure, net zoals de Tweede Kamer de regering eerder verzocht om te stoppen met onnodige ict-migraties naar Amerikaanse techbedrijven.
Als je het echt wil, geef jezelf dan ook de mogelijkheid om naar een ander platform te kúnnen.
Raadslid Elisabeth IJmker (GroenLinks)
‘Dat moet ook een antwoord zijn op de lopende aanbesteding, die wat mij betreft te veel ruimte biedt voor meer Microsoft, terwijl we willen dat we die afhankelijkheid gaan afbouwen, of in ieder geval niet vergroten,’ zegt ze. ‘Zorg dat de nieuwe partij wel kan meebewegen naar andere oplossingen. Als je het echt wil, geef jezelf dan ook de mogelijkheid om naar een ander platform te kúnnen.’
Het debat vindt vanavond plaats. Donderdag aan het einde van de dag stemt de gemeenteraad over de moties. Update: alle moties zijn aangenomen.
