Overslaan en naar de inhoud gaan

Ambtenaar kan straffeloos te weinig doen

Individuele prestaties van ambtenaren spelen nauwelijks een rol in het HR-beleid van de overheid.

Man in bureaustoel
- Shutterstock

De helft van de ambtenaren geeft aan dat er te weinig tegen ondermaats presteren wordt ondernomen, zo blijkt uit het Werkonderzoek 2024. Ook excellent presteren wordt onvoldoende beloond.

Zorgelijk

Het HR-beleid van de overheid is te sterk gericht op het welzijn van ambtenaren en te weinig op hun concrete output. Dat is het beeld dat oprijst uit het door ICTU in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken gehouden Werkonderzoek 2024. In totaal 36.500 ambtenaren deden aan het onderzoek mee, zowel werkzaam bij het rijk als bij decentrale overheden. Slechts 18 procent van hen ervaart dat de individuele prestaties van ambtenaren systematisch worden gemonitord. ‘Dit is zorgelijk’, schrijven de onderzoekers, ‘want een gebrek aan inzicht belemmert effectief handelen bij ondermaats of bovenmaats presteren en dus ook het kunnen erkennen en waarderen van talent.’

Vertrek

Een krappe meerderheid van 51 procent zegt dat er in hun organisatie niet tegen ondermaats presteren wordt opgetreden. Dit percentage is hoger dan bij de Werkonderzoeken uit 2019 en 2022. Vergeleken met de private sector scheelt het 15 procentpunt. Ook voor bovenmaats presteren is te weinig aandacht. Ongeveer 40 procent van de medewerkers in het openbaar bestuur geeft aan dat er niets gebeurt als iemand bovengemiddeld presteert. ‘Dit gebrek aan erkenning ondermijnt de motivatie en verhoogt het risico op vertrek.’

Verbale agressie

Ongewenst gedrag – in de vorm van ongewenste seksuele aandacht, bedreiging en intimidatie, fysieke en verbale agressie, pesten en discriminatie – is er binnen het openbaar bestuur de afgelopen jaren niet minder op geworden, zo blijkt ook uit het onderzoek. Meer dan één op de vijf medewerkers heeft te maken gehad met verbale agressie of pestgedrag door leidinggevenden of collega’s.

Het belangrijkste overheidsnieuws van de dag

Schrijf je in voor de Binnenlands Bestuur nieuwsbrief

Tevreden

Toch is gemiddeld 85 procent van de medewerkers in het openbaar bestuur tevreden over het werk. Dat komt vooral voort uit de hoge mate van ervaren zelfstandigheid, de betekenisvolle inhoud van de werkzaamheden en een goede samenwerking met collega’s. Over deze drie werkaspecten is gemiddeld respectievelijk 92, 86 en 83 procent tevreden.

Het belangrijkste overheidsnieuws van de dag

Schrijf je in voor de Binnenlands Bestuur nieuwsbrief

Reacties: 1

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Nico Bos

Daarentegen zie je vaak ook veel ambtenaren die juist weer veelteveel doen en daarmee vaak strafbaar zijn. Je herkent ze aan het dragen aan een wit boordje en 2 petten :-).

Op 12 oktober 2025, 16:05

Melden als ongepast

Door u gemelde berichten worden door ons verwijderd indien ze niet voldoen aan onze gebruiksvoorwaarden.

Schrijvers van gemelde berichten zien niet wie de melding heeft gedaan.

Bevestig jouw e-mailadres

We hebben de bevestigingsmail naar %email% gestuurd.

Geen bevestigingsmail ontvangen? Controleer je spam folder. Niet in de spam, klik dan hier om een account aan te maken.

Er is iets mis gegaan

Helaas konden we op dit moment geen account voor je aanmaken. Probeer het later nog eens.

Maak een gratis account aan en geniet van alle voordelen:

Heeft u al een account? Log in

Maak een gratis account aan en geniet van alle voordelen:

Heeft u al een account? Log in