XR niet betrokken bij Burgerberaad Klimaat

Er zijn geen inhoudelijke deskundigen vanuit Extinction Rebellion (XR) gehoord door de deelnemers van het Nationaal Burgerberaad Klimaat. De organisatie heeft zich, zoals ook anderen, wel gemeld bij het onafhankelijk secretariaat, maar dat heeft niet geleid tot aanpassingen. De deelnemers aan het beraad hebben ook niet gekozen voor de aangedragen deskundige van XR.

Zelf gemeld

Dat schrijft Sophie Hermans, demissionair minister van Klimaat en Groene Groei, aan de Tweede Kamer na vragen over de betrokkenheid van XR bij het burgerberaad van BBB-Kamerlid Henk Vermeer. Tijdens de voorbereiding van het burgerberaad heeft het onafhankelijk secretariaat met een brede groep van partijen en belanghebbenden gesproken, meldt Hermans, zoals sociaaleconomische (koepel)organisaties, maatschappelijke organisaties, belangengroepen en het bedrijfsleven. Een deel hiervan heeft zich zelf gemeld, zoals XR, en een deel is actief door het secretariaat benaderd, zoals VNO-NCW, FNV, CNV en de Kinderombudsman. ‘Het secretariaat heeft zo breed kennis en lessen opgehaald vanuit verschillende maatschappelijke perspectieven. De uiteindelijke keuzes zijn gemaakt door het onafhankelijk secretariaat op basis van tien randvoorwaarden die zijn vastgesteld door het kabinet en de Tweede Kamer.’

Grote verscheidenheid

Later bood het secretariaat aan een breed scala van belanghebbenden, waaronder bovengenoemde partijen en alle fracties van de Tweede Kamer, de mogelijkheid om deskundigen aan te dragen. De deelnemers van het burgerberaad hebben vervolgens zelf bepaald welke deskundigen werden uitgenodigd. Volgens Hermans heeft dat geleid tot een ‘grote verscheidenheid’ aan deskundigen en perspectieven die zijn ingebracht in het burgerberaad. De werkwijze van het secretariaat rond kennisvoorziening en het keuzeproces van de deelnemers rond de deskundigen die ze hebben uitgenodigd is overigens terug te vinden op de publiekswebsite van het burgerberaad.

Transparant te volgen

Op de vraag van Vermeer welke waarborgen zijn getroffen om te voorkomen dat het beraad wordt beïnvloed door ‘ideologisch gedreven actiegroepen met een vooraf bepaalde agenda’, antwoordt Hermans ook dat ‘het hele proces transparant is te volgen voor heel Nederland via de publiekswebsite van het burgerberaad’. Ze wijst erop dat het de verantwoordelijkheid van de onafhankelijk voorzitter is om te waarborgen dat de deelnemers een advies moeten kunnen geven ‘zonder druk of beïnvloeding vanuit de maatschappij, actiegroepen of de politiek’. Het onafhankelijk secretariaat zorgt voor feitelijke en volledige informatie en dat kennis vanuit verschillende perspectieven beschikbaar is. Een wetenschappelijke werkgroep geeft het secretariaat advies over kennis die het burgerberaad kan gebruiken. Deelnemers van het burgerberaad kiezen zelf welke kennis en informatie ze willen krijgen en welke deskundigen ze uitnodigen.

Geen rol voor XR

Voor XR als organisatie is er geen rol in de begeleidende organen, verzekert Hermans. ‘Betrokkenheid op persoonlijke titel is echter nooit uit te sluiten.’ Maar dat geldt ook voor betrokkenheid van deelnemers bij politieke partijen. Desgevraagd stelt Hermans dat het demonstratierecht een ‘belangrijk grondrecht’ is, maar niet onbegrensd ‘en bepaalde vormen van protesten kunnen ontwrichtend zijn’. ‘Het blokkeren van snelwegen is daarvan een voorbeeld en keur ik daarom ook af.’ Het Openbaar Ministerie bepaalt of er sprake is van een strafbare gedraging en of vervolging opportuun is, legt ze Vermeer uit. ‘Vervolgens is het aan de rechter om te bepalen of er daadwerkelijk in strijd is gehandeld met de wet.’ Het Nationaal Burgerberaad Klimaat zal het adviesrapport eind november aan de nieuwe Tweede Kamer en het demissionaire kabinet presenteren.