Beverwijkse wethouder weg om ‘onwerkbare relatie’

Nevin Özütok (GroenLinks) is niet langer wethouder in Beverwijk. Het college vindt verdere samenwerking met de wethouder ‘niet langer werkbaar’. Aanleiding zouden meerdere signalen van verbaal grensoverschrijdend gedrag zijn, die het college zou hebben ontvangen. Volgens Özütok heeft het college haar medegedeeld dat het het proces niet wil afwachten en heeft het haar onder druk gezet om zelf op te stappen.

Rauw op mijn dak

Donderdagmiddag schrijft Özütok op haar LinkedIn-pagina dat ze op de hoogte is gesteld van ‘anonieme klachten’ over haar functioneren. Het gaat om ‘signalen’ dat ambtenaren sociale onveiligheid hebben ervaren. Özütok, eerder Tweede Kamerlid en gemeenteraadslid in Amsterdam, schrijft de inhoud van de klachten niet te kennen en zich niet te herkennen in het beeld. Volgens haar moeten klachten over ongewenst gedrag ‘altijd serieus worden genomen’ en hoort daarbij een ‘zorgvuldig proces’. Ook schrijft ze haar volledige medewerking aan het onderzoek te hebben toegezegd. ‘Dat er niet voor deze route is gekozen valt me dan ook rauw op mijn dak.’ Ze schrijft dat het college haar heeft verteld het proces niet te willen afwachten. ‘Dat vind ik oprecht betreurenswaardig en doet geen recht aan zorgvuldig omgaan met klachten.’ Daarna zegt ze, zonder het daadwerkelijk te zeggen, dat ze is opgestapt als wethouder.

Onwerkbare situatie

Niet veel later komt het college met een mededeling op de gemeentewebsite. Daarin staat dat het de conclusie heeft getrokken dat verdere samenwerking met Özütok ‘niet langer werkbaar’ is. Het college zegt de signalen van grensoverschrijdend gedrag ‘zeer serieus’ te nemen en dat burgemeester Martijn Smit opdracht heeft gegeven tot een onafhankelijk vooronderzoek. Hiervoor is al een extern bureau ingeschakeld. Maar voor de start van het onderzoek is een ‘fundamenteel verschil van inzicht’ ontstaan tussen het college en Özütok over hoe de samenwerking kon worden voortgezet. ‘Dit heeft geleid tot een situatie die de bestuurlijke samenwerking onmogelijk heeft gemaakt.’

Onder druk gezet

‘Deze situatie is voor alle betrokkenen buitengewoon vervelend’, laat burgemeester Smit weten. ‘Juist een onafhankelijk vooronderzoek is bedoeld om met zorgvuldigheid naar binnengekomen signalen te kijken, en om alle partijen te beschermen. Helaas is het nu zover dat het college heeft moeten constateren dat de samenwerking met wethouder Özütok op dit moment niet langer werkbaar is.’ Tegen het Noordhollands Dagblad zegt ze dat haar vertrek niet vrijwillig is. ‘De burgemeester zei dat de signalen moeten worden uitgezocht, en dat vind ik ook heel goed. Maar ondertussen werd ik onder druk gezet om af te treden.’

Tientallen signalen

Maar volgens burgemeester Smit zit het anders, zegt hij tegen de krant. ‘Nevin kon zich niet vinden in de wijze waarop we het onderzoek wilden aanpakken.’ Volgens Smit gaat het niet om officiële meldingen, maar wel om ‘tientallen signalen’ van ‘mensen die bij leidinggevenden hebben aangegeven dat ze met grensoverschrijdend gedrag te maken hebben’. Hij wilde eerst een vooronderzoek laten doen door een ‘gerenommeerd iemand’, maar dat onderzoek is er dus niet gekomen. De krant laat ook GroenLinks-fractievoorzitter Tekla Hulscher aan het woord. Die zegt dat het moeilijk is om je ergens tegen te verweren als je de aard en inhoud van de beschuldigingen niet kent.

Klimaat van discriminatie

Donderdagavond maakte Smit tijdens de raadsvergadering bekend dat Özütok zegt dat ze in het Beverwijkse gemeentehuis werkte ‘in een klimaat van discriminatie, uitsluiting en racisme’. Ze zegt tegen regionale media twee meldingen van discriminatie te hebben gedaan. Smit zei ook dat, in tegenstelling tot wat Özütok schreef, geen enkele klacht over de wethouder ‘anoniem’ is gedaan. Hij zou eerst een vooronderzoek willen doen om te zien of er aanleiding was voor een ‘diepgravend integriteitsonderzoek’ of dat de lucht al kon worden geklaard met een ‘goed gesprek’.

Zelf klankbordgroep samenstellen

Volgens de burgemeester wilde Özütok het anders aanpakken, schrijft het Haarlems Dagblad. ‘Ze gaf aan dat er binnen de organisatie sprake is van een sfeer van racisme, discriminatie en uitsluiting.’ Ze wilde daarom een ’klankbordgroep’ opzetten, waarvoor ze volgens Smit zelf de leden zou hebben willen aanwijzen. ‘Ik heb toen gezegd dat ik daar niet mee kan instemmen.’ De situatie werd daardoor onwerkbaar, aldus Smit, en toen is haar verzocht om de eer aan zichzelf te houden. De meldingen van Özütok worden wel ‘grondig onderzocht’.