Het aantal meldingen van vermoedens van integriteitsschendingen of misstanden bij de ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) is in 2024 (87) meer dan verdrievoudigd ten opzichte van 2023 (26). In totaal zijn 25 meldingen daadwerkelijk aangetoond.
Aantal integriteitsmeldingen BZK en VRO verdrievoudigd
Het aantal meldingen van vermoedens van integriteitsschendingen bij de ministeries BZK en VRO is in 2024 verdrievoudigd vergeleken met 2023.
Ongewenste omgangsvormen
Dat blijkt uit het Jaarverslag 2024 van de integriteitscoördinator van beide ministeries. In 59 gevallen ging het om meldingen van ongewenste omgangsvormen, waarvan er 13 ook zijn aangetoond. Misbruik van bedrijfsmiddelen of het overtreden van interne regels is 10 keer gemeld en 6 keer aangetoond. Meldingen over lekken of misbruik van informatie waren er 4 keer, waarvan 2 aangetoond. En van ongepaste gedragingen in privésfeer is 5 keer melding gedaan, waarvan één is aangetoond. Overige meldingen variëren in type melding. Ook is in 2024 één misstand gemeld, in de vorm van een schending van het recht van de Europese Unie, die ook is aangetoond. Er zijn 20 feitenonderzoeken in 2024 gedaan, Dit kan een grootschalig feitenonderzoek zijn of een hoor-wederhooronderzoek.
Minst impactvolle aanpak
De cijfers tonen aan dat een melding in de categorie ongewenste omgangsvormen lang niet altijd tot een aangetoonde schending van de integriteit leidt (22 procent). Redenen hiervoor zijn volgens de integriteitscoördinator dat deze bij opvolging van een melding altijd kijkt naar de ‘minst impactvolle aanpak’ om de situatie voor de melder te verbeteren. Ook blijkt vaak uit de meldgesprekken dat er meer zaken spelen, die niet allemaal gelinkt zijn aan integriteit. Een melding over ongewenst gedrag kan bijvoorbeeld eigenlijk gaan over het functioneren van een andere collega.
13 disciplinaire straffen
In totaal zijn vorig jaar 13 meldingen afgedaan met een disciplinaire straf. Vijf keer ging dat om een schriftelijke berisping, één keer om een vermindering van het aantal IKB-uren, vier keer om een verplaatsing en drie keer werd het dienstverband beëindigd. Bij 28 meldingen werd een niet-disciplinaire straf gegeven, zoals het voeren van een corrigerend gesprek, een waarschuwing of een training (27 keer). In één geval werd de tijdelijke arbeidsovereenkomst/stage beëindigd. In 63 gevallen was geen sprake van een afdoening.
Er is ‘fors’ geïnvesteerd in het meldlandschap, onder andere in het vergroten van de pool van vertrouwenspersonen
28 signalen
De integriteitscoördinatoren registreerden in 2024 ook 28 signalen en 15 hulp- en/of adviesvragen. Van de 28 signalen gingen er 21 over ongewenste omgangsvormen en 7 uit overige categorieën. Ook bracht de Klachtcommissie Ongewenste Omgangsvormen (O&P Rijk) één advies uit na een ontvangen klacht over een medewerker van BZK/VRO.
Meer handelingsperspectief
Het netwerk vertrouwenspersonen, een eigenstandig netwerk binnen BZK/VRO, groeide in 2024 met 9 personen. Het aantal hulpvragen dat de 18 vertrouwenspersonen binnen kreeg is 237. Om de kwaliteit te bevorderen kregen ze een startersopleiding aangeboden, zijn er interne bijeenkomsten georganiseerd en wordt vaak aan intervisie gedaan. Verder is medewerkers en leidinggevenden meer handelingsperspectief gegeven bij het bespreekbaar maken van ongemak of onveiligheid op de werkvloer. En tot slot is op verzoek ook een aantal maatwerksessies binnen de organisaties gegeven.
Forse investering in meldlandschap
Maar de hamvraag is toch hoe het kan dat het aantal klachten meer dan verdrievoudigd is. De integriteitscoördinator geeft hiervoor vier redenen. De eerste is de aanhoudende aandacht voor sociale omgangsvormen in het maatschappelijke debat en in de media. Maar er is ook ‘fors’ geïnvesteerd in het meldlandschap, onder andere in het vergroten van de pool van vertrouwenspersonen. Als derde reden wordt de investering in de zichtbaarheid van het Meldpunt Integriteit BZK/VRO genoemd. Maar uiteindelijk heeft vooral de aanscherping van het toetskader voor de registratie van meldingen ervoor gezorgd dat in 2024 vaker een melding is geregistreerd als een vermoeden van een integriteitsschending of misstand. ‘Omdat het registratiemoment naar een eerder moment in het proces is verschoven. Dit geeft een realistischer beeld van de casuïstiek die de integriteitscoördinatoren bij het Meldpunt Integriteit BZK/VRO behandelen.’
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.