Wat doet een politiek assistent?
‘Dat verschilt per bewindspersoon. De een houdt de agenda van de bewindspersoon in de gaten en bereidt dingen voor, de ander geeft politieke adviezen per onderwerp. Ik was van die tweede soort. Dat komt onder meer doordat Klijnsma in de gemeente Den Haag, waar ze wethouder was, op andere terreinen had gewerkt: cultuur en financiën. Zij zocht dus iemand die haar kon ondersteunen. Ik werkte hiervoor bij de vakcentrale FNV en was thuis in de sociale zekerheid.’
Zijn politiek assistenten altijd partijgenoten?
‘Niet per definitie. Maar een andere politieke kleur lijkt me wel lastig. Een deel van het werk bestaat er uit de ideeën van je baas te verkopen aan het maatschappelijke middenveld en de fracties. Als je er zelf niet in gelooft, is dat heel lastig.’
Wat nu?
‘Wij zijn in dienst van de departementen. Na het vertrek van de bewindspersonen is er enige uitlooptijd voor de politiek assistenten. We mogen dingen ordentelijk afronden voor de bewindspersoon en het departement. Bijvoorbeeld de correspondentie archiveren en een afscheidsborrel organiseren.’
Hoelang mag dat duren?
‘Daar is geen termijn voor. Dat gaat in overleg met het betreffende departement. Ongeveer de helft van de assistenten blijft daarna werken op het departement, de rest zoekt snel iets anders. Ik blijf niet op het ministerie werken. Misschien ga ik terug naar de FNV of de PvdA, afhankelijk van de verkiezingsuitslag. Het is nog zo kort geleden, dat ik me nog moet oriënteren.’
Ambteloze bewindspersonen krijgen wachtgeld. En u?
'Formeel hebben een tijdelijk contract dat afloopt. Daarna houdt het gewoon op en krijgen we bijstand. Maar dat weet je als je er aan begint. Je moet een avonturiersgeest hebben: je komt als buitenstaander in een ambtelijke omgeving te werken.’
Hoe kijken ambtenaren tegen de functie van politiek assistent aan?
‘Een paar jaar geleden was de houding: wat mot hij hier? Maar ambtenaren kunnen veel aan een politiek assistent hebben als intermediair naar de politiek. Wij zijn de voelsprieten naar de buitenwereld en hebben korte lijntjes met de bewindspersoon, die een hele drukke agenda heeft. Bij mij heeft het nooit tot spanningen geleid.’
'Je moet een avonturiersgeest hebben'
Door de val van het kabinet werden niet alleen de PvdA-bewindspersonen werkloos maar ook hun twaalf politiek assistenten. Leon Noorlander…
Hoe is de arbeidsmarkt voor voormalig politiek assistenten?
‘Dat verschilt van individu tot individu. Ik heb zeven jaar werkervaring buiten de politiek, anderen hebben alleen voor de PvdA gewerkt. Die hebben dus een beperkter cv. Maar meestal komen ze goed terecht. Als mensen of organisaties een expert zoeken op het gebied van sociale zaken en arbeidsmarktbeleid, kunnen ze zich bij mij melden.'