Een maand geleden was ik in Noord-Italië. Het was alsof ik, vanuit Nederland, in een compleet andere wereld belandde. Nauwelijks verkeer op de weg, geen terrasjes, en de gesprekken gingen nu eens niet over wat ik voor lunch – de hoogmis in maaltijdenland – dacht te gaan nuttigen. En als een Italiaan niet over eten praat, dan is er dus serieus wat aan de hand.
Nuchtere boodschap
In wezen voltrekt zich niets anders dan een natuurramp. De kunst is dat je je daartoe weet te verhouden.
Communicatie in crisistijd
Dat bleek wel in de supermarkt op maandagochtend, vier weken geleden dus. Mensen niet met één, maar met twee winkelkarretjes, en die helemaal vol geladen met water, pasta en risotto. Samen rijen vormend tot helemaal achter in de winkel. Kerken, musea, scholen – allemaal dicht. Het corona-virus had heel Noord-Italië plat gelegd, op een manier zoals dat een maand daarvoor in China gebeurde. Wat mij zeer heeft verbaasd, is dat ‘we’ in Nederland krap een week later deden alsof dat virus ons zou overslaan. Geen handen meer schudden, dan zouden we als ‘nuchter volkje’ het virus best van ons af kunnen houden. Heel veel moeilijker moest je er niet over doen.
Ik voelde me er in het minst door aangesproken. De boodschap die Italianen eruit konden halen, was dat de mate waarin zij door het virus werden geraakt – overvolle ic’s en toen al meer dan duizend doden – dus wel aan hen zelf moest liggen. Zelden heb ik me ongemakkelijker gevoeld dan door die impliciete arrogante boodschap. Wij zouden er bepaald wijs aan doen juist te leren van zij die ons voorgingen in de strijd tegen een vijand die ongevoelig is voor grens, ras, oud én jong. Neem een voorbeeld aan Italië dat Chinese ervaringsdeskundigen laat invliegen.
In wezen voltrekt zich niets anders dan een natuurramp. De kunst is dat je je daartoe weet te verhouden. Enige nuchterheid helpt daar natuurlijk bij. En dat ‘we’ ons – de politiek voorop – dit keer wel volledig scharen achter experts is uiterst bemoedigend. Maar zullen we alsjeblieft die hooghartigheid achterwege laten? Wij zijn niet uitverkoren, geen haar beter dan ‘zij’. Die wc-rollen hamsterende landgenoten zijn voor mij althans het meer dan treurige bewijs.
