Gemeenten hebben binnen de Jeugdwet behalve de optie van aanbesteden, ook de mogelijkheid om gecertificeerde aanbieders in de jeugdbescherming te subsidiëren, dat blijkt uit onderzoek uitgevoerd door Rebelgroup in opdracht van het ministerie van Veiligheid en Justitie. De VNG staat welwillend tegenover zo’n subsidieconstructie.
Gemeenten kunnen jeugdbescherming subsidiëren
Gemeenten hebben binnen de Jeugdwet behalve de optie van aanbesteden, ook de mogelijkheid om gecertificeerde aanbieders in de…
Enthousiast
Jeugdzorg Nederland is enthousiast over de conclusies van Rebelgroup en het standpunt van de VNG. Woordvoerder Eva de Vroome: ‘Bij subsidiëring wordt het gemakkelijker om meerjarenafspraken te maken doordat er meer mogelijkheden zijn voor overleg over de voorwaarden tussen aanbieders en gemeenten. In de kille setting van een aanbesteding staan die partijen eerder tegenover elkaar en staat de prijs centraal. Meer overlegmogelijkheden zorgen volgens ons voor een betere kwaliteit van de dienstverlening en meerjarige afspraken geven zowel de aanbieders als de gemeenten meer zekerheid. Wel vinden we dat vorm van subsidiëring door middel van een tender (waarbij aanvragers concurreren om een afgebakende subsidiepot, red.) nog steeds teveel voorwaarden met zich meebrengt.’
Begrotingssubsidie
Advocaat en aanbestedingsjurist Tim Robbe plaatst één belangrijke kanttekening bij de bevindingen van Rebelgroup. ‘Het rapport stelt ten onrechte dat gemeenten ruimte voor concurrentie moeten geven bij de subsidiëring, waardoor tendersubsidie de enige mogelijkheid zou zijn. Dat is niet correct. Daarom zouden gemeenten volgens de Algemene wet bestuursrecht ook voor begrotingssubsidie zonder mededinging kunnen opteren. Dat is cruciaal omdat het hele rapport draait om het in stand houden van gecertificeerde jeugdbeschermingsinstellingen en omdat een tendersubsidie net zoals een aanbesteding het effect kan hebben dat partijen ongewenst uitvallen. Die risico’s zijn er niet bij begrotingssubsidiëring.’
‘Faire kostprijzen’
Jeugdzorg Nederland gaat binnenkort met de VNG en het ministerie van Veiligheid en Justitie om de tafel zitten om tot ‘faire kostprijzen’ voor de bekostiging van de jeugdbescherming te komen.
Reacties: 4
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Door subsidie vervalt ook de verplichte outcome-meting. Dat lijkt me ook een goede zaak, want het is niet aan de gemeente om jeugdbescherming hierop te sturen. Wel zou Jeugdbescherming zelf aan Outome-monitoring moeten gaan doen, net als JeugdGGZ.
En verder is dit natuurlijk weer een stap in de goede richting: een landelijke afspraak voor alle specialistische jeugdzorg!
Een gemeente heeft zeker wel de vrije keuze tussen subsidie of aanbesteden. De vraag is welke juridische titel zij wil meegeven aan de geldstroom waarna zij de voorwaarden die bij die titel horen moet naleven. Zij moet aanbesteden, als zij kiest om gebruik te maken van een overheidsopdracht. Zij moet subsidiëren, als zij kiest voor een subsidie. En het kan zelfs nog voorkomen dat zij beide moet doen omdat de subsidie ook een overheidsopdracht is. Maar welk juridisch kader de gemeente moet volgen, volgt pas als er een keuze is gemaakt. Lees overigens ook even de parlementaire geschiedenis bij de Awb. Daarin is letterlijk de mogelijkheid van een begrotingssubsidie opgenomen, waarbij geen andere partijen de mogelijkheid krijgen om de subsidie te verwerven. Je haalt dus een hoop definities in je reactie door elkaar plus je noemt een hele hoop irrelevante zaken voor een juridische conclusie. Wat maakt het bijvoorbeeld uit dat veel gemeente niet met meerjarige subsidies werken en dat jaarlijks aanvragen en verantwoorden noodzakelijk is? Dat maakt toch niet dat gemeenten dan geen keuzevrijheid hebben? Advocaten, juridische adviseurs en anderen moeten juridische analyses niet bevuilen met ideologische overwegingen (mededinging is altijd nodig want goed).
De VNG staat welwillend tegenover zo’n subsidieconstructie. =Vreemd dat we eind 2017 instemming op dit punt van de VNG zien, dezelfde VNG die vóór 2015 betrokken was (en nog) bij de decentralisaties en er toen kennelijk geen been in zag. Of, heeft men dit toen over het hoofd gezien?
Dit is een non-discussie.
Onder de huidige Jeugdwet is het nu al mogelijk dat gemeenten kiezen tussen het subsidie-instrument of inkoop. Dat staat met zoveel woorden in de Memorie van Toelichting bij de wet.
Het regeerakkoord levert dus niks nieuws, noch is de blijdschap van Jeugdzorg Nederland, en de VNG te begrijpen. Ik merkt dat deze discussie vooral gevoerd wordt door aanbestedingsjuristen die weinig weten van het subsidierecht.
Overigens is het geen vrije keus van gemeenten: dat hangt af van de manier waarop de bekostiging is geregeld. Onder bepaalde voorwaarden (o.a leveringsplicht en de definitie van overheidsopdracht is het toch gewoon inkoop, en onder andere omstandigheden is het subsidieregime van toepassing.
Even nog een reactie op Tim Robbe. Correct als hij zegt: "Zij moet aanbesteden, als zij kiest om gebruik te maken van een overheidsopdracht. Maar onzin is: "Zij moet subsidiëren, als zij kiest voor een subsidie."(= tautologie). En zijn "het kan zelfs nog voorkomen dat zij beide moet doen omdat de subsidie ook een overheidsopdracht is" is echt onzin, omdat een overheidsopdracht per definitie geen subsidie is.