‘Kabinet, blijf investeren in openbaar vervoer’

De provincies en vervoersregio’s voorzien een serieuze verschraling van het openbaar vervoer als het kabinet niet ruimhartiger financieel bijspringt. De sector is zwaar getroffen door corona en is die dip nog lang niet te boven.

Hoewel de coronapandemie voorbij is, zijn de reizigers nog maar voor 80 procent terug. De verwachting is dat groei boven het niveau van 2019 pas vanaf 2025 weer plaats heeft. Daarom is financiële ondersteuning vanuit Den Haag nodig.

Eerder deze week wees verantwoordelijk staatssecretaris Heijnen een dringend verzoek van de decentrale overheden af om in te stemmen met een eerder samen ontwikkeld steun- en maatregelenpakket.

Werkklimaat

Die afwijzing kwam na ruim een half jaar besprekingen tussen het ministerie van I&W, de OV-bedrijven en de decentrale overheden. In de eerste fase van dat overleg ontwikkelden de partijen samen een passend maatregelenpakket voor 2023. Daarin waren bijdragen en inspanningen van overheden en OV-bedrijven voorzien en een garantstelling van het kabinet van maximaal 500 miljoen euro. Daarmee kon het huidige OV in stand blijven, en kon het OV in 2023 de weg terug naar het voorzieningenniveau van 2019 weer opzoeken. Erin zaten ook maatregelen om het werkklimaat en productiviteit in de sector te verhogen.

Krappe arbeidsmarkt

Daarna liet het rijk het echter afweten en kwam vorige maand met een tegenvoorstel: slechts 15 miljoen euro garantstelling voor 2023 en een eisenpakket waardoor het openbaar vervoer volgens de decentrale overheden en de vervoersregio’s verschraalt. ‘Het voorstel zet misschien in 2023 nog een rem op de verdere verschraling van het openbaar vervoer. Maar het biedt voor de daarop volgende jaren in financieel en maatschappelijk opzicht geen perspectief. Met het voorstel kunnen de OV-bedrijven hun personeel ook geen zekerheid geven op een toch al krappe arbeidsmarkt.’

Bereikbaarheid

Gelders gedeputeerde Jan van der Meer (GroenLinks) wijst nog op een ander aspect. ‘De kosten van het openbaar vervoer lopen op dit moment torenhoog op door stijgende brandstofprijzen en de hogere loonkosten. De coronacrisis leidde ertoe dat we nu al 10 miljoen uit onze eigen begroting moeten halen om dit jaar door te komen. Voor de komende jaren moeten we tientallen miljoen euro’s erbij zien te vinden en dan komt er nog geen busrit bij.’

Daarbij komt nog dat er alleen in Gelderland de komende jaren 40.000 nieuwe woningen moeten worden gebouwd. De mensen die daar gaan wonen moeten ook met het openbaar vervoer naar hun werk, naar school, naar het ziekenhuis en naar het theater kunnen.