Waterschappen schrikken van klimaatcijfers KNMI

De risico’s van klimaatverandering en zeespiegelstijging zijn voor Nederland groter geworden, stelt het KNMI in een onderzoeksrapport. Het meteorologisch instituut sluit niet uit dat de zeespiegelstijging zelfs naar 2 meter in 2100 loopt. Volgens de waterschappen voldoet het Deltaprogramma niet meer. ‘De tijd dat we water, land en bodem naar onze hand konden zetten is voorbij.’

Zeespiegel

In het Klimaatsignaal ’21 stelt het KNMI dat wanneer de uitstoot van broeikasgassen en het smelten van de ijskap op de Zuidpool niet snel wordt verminderd, een veel grotere zeespiegelstijging mogelijk is eerder gedacht. In 2014 werd nog uitgegaan van een stijging van 1 meter tegen het einde van de eeuw. In de nieuwste modellen ligt dat al 20% hoger, maar wordt een stijging van 2 meter niet uitgesloten.

Extremer

Daarnaast zorgt de klimaatverandering voor steeds extremere zomerse buien, met meer kans op zware onweersbuien en valwinden. Tegelijkertijd komen er ook langere periodes van hitte en droogte. Dat komt mede door het afzwakken van de straalstroom, de sterke wind op 10 kilometer hoogte als gevolg van klimaatverandering. Daardoor kan hetzelfde weertype langer blijven hangen.

Gevolgen

De Nederlandse waterschappen merken nu al de gevolgen van die aanhoudende droogte en extreme buien, zegt Rogier van der Sande , voorzitter van de Unie van Waterschappen. ‘De wateroverlast in Limburg, Noord-Holland en Friesland van afgelopen zomer laten zien dat extreem weer vandaag de dag al voor problemen zorgt.’ De waterschappen moeten daarom sneller werk maken van het versterken van dijken en aanleggen van waterbuffers. Maar ook het rijk, provincies en gemeenten moeten meer werk verzetten. ‘Iedereen moet vol aan de bak, zodat we ons versneld kunnen aanpassen aan de verandering. De tijd dat we water, land en bodem naar onze hand konden zetten is voorbij.’ De waterschappen stellen voor om de maatregelen uit het Deltaprogramma te verzwaren, de aanleg van klimaatbuffers te stimuleren en een nationaal programma op te richten om bodemdaling tegen te gaan.

Ruimte

Maar volgens Van der Sande moet het ook duidelijk worden dat er grenzen zijn aan de ruimtelijke inrichting van Nederland, en dat er bij ruimtelijk beleid meer rekening gehouden moet worden met water. ‘Als de overstromingen in Limburg iets laten zien is het wel dat wanneer je water geen ruimte geeft, water ruimte neemt. In de praktijk betekent dit dat klimaatbestendig bouwen, zoals de Deltacommissaris eerder al voorstelde, de norm moet worden en de waterbeheerder vanaf het allereerste idee voor ruimtelijke plannen wordt betrokken en een bepalende stem heeft over bijvoorbeeld de locatiekeuze. Om dit voor elkaar te krijgen is nu meer rijksregie nodig en daarom hoort aanpassen aan het nieuwe klimaat hoog op de agenda bij de kabinetsformatie.’