'Natuur bij gemeenten te weinig op netvlies'

Natuur staat bij stedelijke ontwikkeling bepaald niet bovenaan in het programma van eisen, constateert onderzoeker Robbert Snep van Wageningen University and Research (WUR). 

Kansen gemist 

'We hebben al de energietransitie, klimaatadaptatie, de bouwopgave, circulair bouwen. Een deel van de maatregelen voor natuur kan daarop meeliften, maar de partijen die aan zet zijn bij natuurinclusief bouwen hebben dat te weinig op het netvlies. Daarmee worden bij veel projecten kansen gemist.'

Mis

Snep zit als groen- en procesexpert in het landelijk kernteam Natuurinclusief Bouwen, waarin rijk, provincies, gemeenten en projectontwikkelaars samenwerken. Het kernteam is op tournee langs steden vooral om de stedenbouwkundigen en ontwikkelaars te bereiken die aan de slag moeten met natuurinclusief bouwen. 'De ecologische kennis over hoe dat stedenbouwkundig opgepakt moet worden in de verschillende fasen van stedelijke ontwikkeling moet iedere keer overeind worden gehouden. Dat gaat vaak mis', vertelt Snep.

Mooie ambitie

'Er ligt vaak een mooie ambitie bij een wethouder en in beleid. Bij een gebiedsontwikkeling merk je dat de mensen die dat trekken en de stedenbouwkundige en ontwerpers die dat verder verfijnen te weinig besef en concrete handvatten hebben. Hoe moeten ze dat nou gaan doen? Een huis opleveren zonder wc, dat accepteert niemand. Maar als we een nestkast voor een vogel in een woning inbouwen, terwijl er in de omgeving niks te eten is, dan kraait daar geen haan naar. Dus je moet al die professionals bijbrengen wat natuur nodig heeft om te functioneren. Daar blijken heel veel van hen weinig kennis van te hebben en soms ook weinig prioriteit aan te geven.'

Uit de markt

Een norm voor natuurinclusief bouwen ziet Snep als een goed idee, om twee redenen. 'Er zijn partijen die best natuurinclusief willen bouwen, ook in de private projectontwikkeling. Maar als er niet om wordt gevraagd, dan zeggen ze: wij gaan niet iets aanbieden wat wel sympathiek oogt, maar waarmee we onszelf uit de markt prijzen.’

Conservatief

Volgens Snep is de bouwwereld behoorlijk conservatief en technisch ingestoken. ‘Ook

de mensen bij gemeenten vanuit stedenbouw, planologie en grondzaken. Dan is natuur een lastig fenomeen. Op het moment dat je dat tot norm verheft, dan moet je wel. Zoals we nu van het gas af gaan in korte tijd en nadenken over circulair en klimaat, zo zou het verstandig zijn om dat ook met natuurinclusief bouwen te doen. Als het moet, gaan we die stap zetten. Als het niet moet, zeggen we: we hebben zoveel andere dingen.'

Meedenken
Sneps advies aan gemeenten is: concretiseer de plannen. Verder wijst hij naar Utrecht dat een eigen soortenlijst heeft. 'Ik kom bij allerlei steden om mee te denken. Dan kom je tegen dat het niet concreet genoeg beschreven is, zodat je er niet op afgerekend kunt worden. Dan zegt men: we hebben toch al iets gedaan voor de natuur?’ Concretisering helpt, volgens Snep. ‘Zeg niet: maak woningen met voldoende groen en natuur. Maar: we willen in iedere straat voor minimaal tien diersoorten maatregelen zodat die soorten daar kunnen verblijven.’

Lees het hele verhaal deze week in BB03 (inlog).