Daarmee wordt opnieuw een milieudoelstelling van het kabinet uitgesteld. Eerder sneuvelden de vliegtaks en - althans voorlopig - de kilometerheffing die het gebruik van zuinige auto’s zou moeten bevorderen. Ter rechtvaardiging van het uitstel schermt minister Cramer met een nog niet openbaar onderzoek van TNO.
Vieze bestelbusjes
Oude bestelauto’s mogen voorlopig gewoon door de binnensteden blijven rijden. Minister Jacqueline Cramer (Milieu, PvdA) heeft besloten…
Daaruit blijkt dat een milieuzone voor bestelwagens voor de luchtkwaliteit weinig zou uithalen, omdat nieuwere busjes nauwelijks schoner of zelfs viezer zijn dan oude. Om écht effectief te zijn zou de maatregel ook moeten gelden voor busjes van nog geen drie jaar oud, hetgeen volgens Cramer neerkomt op een al te draconische maatregel.
Opvallend aan de redenering van de minister is dat zij alleen oog heeft voor de uitstoot van stikstofdioxide (NO2), waarvan de effecten op de volksgezondheid minder direct waarneembaar zijn dan fijnstof.
Wie fijnstof (met volgens het RIVM jaarlijks 18 duizend vroegtijdige doden een sluipmoordenaar) als maatstaf neemt, komt wellicht tot hele andere conclusies. Daar is wel degelijk grote winst te behalen, omdat de euronorm voor fijnstofuitstoot voor in 2006 geproduceerde lichte bedrijfswagens vier keer zo streng was als in 1998. Voor dieselbusjes van vóór 1994 is helemaal geen norm meer van toepassing. Het gaat om een klein aantal voertuigen, maar ze zijn verantwoordelijk voor een groot deel van de vervuiling.
Dat het in de praktijk vrij eenvoudig is om - zonder over te gaan tot draconische maatregelen - vieze auto’s uit de stad te weren bewijzen de ervaringen in Duitsland, waar sinds vorig jaar twintig steden een milieuzone hebben ingevoerd. Daar geen ingewikkelde controlesystemen met camera’s die nummerborden registreren, maar gewoon een simpel vignettensysteem, waarmee op basis van enkele criteria wordt bepaald welk vignet bij een bepaalde auto hoort. Benzineauto’s van na 1993 mogen bijvoorbeeld wel de milieuzone in, dieselauto’s zonder roetfilter niet.
Nederland slaagt er maar niet in om de Europese luchtkwaliteitsnormen te halen. De Europese Commissie gaf Nederland daarom tot midden 2011 de tijd om te voldoen aan de normen voor fijnstof en tot 2015 voor stikstofdioxide. Minister Cramer denkt dat op tijd aan de norm voor fijnstof voldaan kan worden door de slooppremie voor oude auto’s. Ook volgens de Algemene Rekenkamer is het allemaal nét te doen. Diezelfde Rekenkamer wijst er echter op dat de volksgezondheid nog lang niet gevrijwaard is van schadelijke uitstoot, zelfs wanneer de Europese normen worden nageleefd. Wat meer ambitie voor een betere luchtkwaliteit kan geen kwaad.
Is het niet met een milieuzone, dan wel door het aanscherpen van een aantal andere maatregelen uit het Nationaal Samenwerkingspakket Luchtkwaliteit, zoals meer elektrisch vervoer, aardgasbussen, de kilometerheffing, en meer en beteropenbaar vervoer.
