De nieuwe voorzitter van de Unie van Waterschappen (UvW), Hans Oosters, wil een eind aan de terugkerende discussie over het bestaansrecht van de waterschappen. Waterschappen moeten juist meer ruimte krijgen om hun taken uit te voeren. Dat zegt Oosters in een interview met Binnenlands Bestuur, dat deze week in het magazine verschijnt.
‘Einde aan discussie bestaansrecht waterschappen’
De nieuwe voorzitter van de Unie van Waterschappen (UvW), Hans Oosters, wil een eind aan de terugkerende discussie over het bestaansrecht…
Koploper onder overheden
De waterschappen hebben met hun bijdragen aan het Deltaprogramma, de circulaire economie en het waterproof maken van landelijk en stedelijk gebied laten zien dat hun expertise van belang is, stelt Oosters. Van alle overheidslagen zijn de waterschappen koploper op het gebied van energiebesparing en zelf opwekken van duurzame energie. Ver buiten de landsgrenzen verspreiden zij wateroplossingen uit de Hollandse delta. En op efficiencygebied is er ook een stap gezet. Na diverse fusies zijn er sinds 1 januari nog 22 waterschappen over.
Meer ruimte voor taken
Kortom, over het bestaansrecht van de waterschappen wil Oosters niet meer in discussie. Die discussie is verleden tijd, zegt hij. Sterker, de waterschappen willen meer ruimte om hun taken te volbrengen. Oosters: 'In het voorjaar van 2017 zijn er Tweede Kamerverkiezingen. Samen met gemeenten en provincies willen we bij de kabinetsformatie inbrengen dat wij als decentrale overheden ruimte moeten krijgen om ons werk goed aan te pakken. Dat verdraagt zich niet met langdradige structuurdiscussies.’
Fiscale en juridische belemmeringen
‘Wij willen over de grenzen van overheidslagen heen kijken en samenwerken met burgers, belangengroepen en bedrijven. Dat vragen we ook van de rijksoverheid en daar willen we met een volgend kabinet harde afspraken over maken.' Concreet gaat het voor de waterschappen dan om fiscale en juridische belemmeringen waar zij op dit moment tegenaan lopen. De btw-heffing van 21 procent waarmee elke samenwerking tussen overheden wordt belast, bijvoorbeeld. Plannen voor gemeenten en waterschappen om samen wateroverlast aan te pakken of energie op te wekken, lopen daardoor spaak.
Barrières geslecht
Oosters: 'In de hoofden van bestuurders zijn de barrières geslecht; men wil graag samenwerken. En iedereen vindt het mallotig dat een goed project strandt op fiscale regels. Waarom ijlt het aanpassen van die regels dan na? Het kabinet kan er gewoon mee beginnen.'
Lees in Binnenlands Bestuur nr. 1 het hele interview met Hans Oosters en een interview met zijn voorganger, Peter Glas.
Reacties: 31
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
waterschappen zijn volkomen overbodig. de taken kunnen zo worden overgenomen door gemeente en provincie. de winst/baten hiervan bedragen naar schatting 1,2 miljard!!!
Erg kortzichtig henk, was het allemaal maar zo eenvoudig !!!
Wij van WC-eend adviseren WC-eend
De discussie gaat niet alleen over de inhoud van het werk van waterschappen en de expertise die ze daarbij inzetten en exporteren. Deze poging om aan de discussie een einde te maken zou daarom wel eens averechts kunnen werken.
Er is al jaren een kamermeerderheid voor opheffen. Maar de lobby is sterk. overigens werken de de leidingevers het gaan opheffen ook wel dik in de hand:
dijkgraaf frysland salaris 135000
onjuist declaratiegedrag etc (zie elsevier)
Kortom opheffen deze koninkrijkjes binnen het koninkrijk
Het opheffen van waterschappen is enorm kortzichtig. We mogen ons prijzen dat ons land niet zoals in Engeland continu bij een beetje regen onder water staat.
Het focussen op financiële efficiency/winst door waterschapstaken onder te brengen bij andere overheden kent één groot risico: het waterbelang (droge voeten/veiligheid zeg ik maar even plat) wordt afgewogen tegenover ook heel belangrijke zaken als zorg. De waterschappen zorgen door hun bijzondere onafhankelijke rol, taak en positie voor de basisveiligheid waarop Nederland groot is geworden. Daarom vind ik het pleidooi van de UvW om de drempels voor soepelere samenwerking tussen overheden een sterke. Daardoor kun je ook de gewenste ontschotting bevorderen zonder dat je het risico loopt dat ons veiligheidsbelang letterlijk onder water loopt.
Niet opheffen maar gewoon onderbrengen bij Rijkswaterstaat of de provincies. Kennis borgen. Maar alsjeblieft geen verkiezingen. Daar gaat het volgens mij over, niet over hun bestaansrecht.
Hoe minder waterschappen er over blijven (nu nog maar 22), hoe meer het voor de hand ligt om ze als uitvoeringsdiensten onder te brengen bij de provincies. Technische know-how en gebiedskennis blijven zo behouden inclusief de innovatieve manier van omgaan met energie en duurzaamheid. Maar je bent wel af van het geldverslindende verkiezingencircus en het bizarre eigen belastingsysteem met zijn 3 categorieën (ongebouwd, gebouwd en ingezetenen).
Beste Henk,
Je hebt duidelijk geen enkel idee wat een Waterschap doet. Zonder Waterschap zou je mogelijk zwemmen in je woning. Maar ja dat vind jij niet erg. Toch?
Als je ergens geen verstand van hebt dan moet je geen dingen gaan roepen.
Gelukkig en goed dat deze nieuwe voorzitter voor de waterschappen opkomt. Voor zover het al een argument is 'dat iedereen voor opheffing zou zijn' is vooral een wens, zodat iemand weer zijn/haar cv kan opleuken voor een volgend baantje.
Doen de waterschappen het fout? Nee.
Zijn ze ondemocratisch ofzo? Verre van (zelfs democratischer dan de TK...)
Kost het veel geld? Nee, juist omdat ze zelfstandig zijn en los staan van de politiek.
Zijn ze achterhaald? Ook niet, ze zijn nog steeds hard nodig.
De man heeft een goed verhaal. @Henk, ik ben blij dat de belasting die ik betaal voor het waterschap, ook door hen wordt uitgegeven en niet door de provincie. Wat wil je dan; Engelse toestanden omdat ze het geld liever uitgeven aan 'iets zichtbaars met korte termijneffect' dan aan iets voor de lange termijn zoals het op orde houden van de dijken? En ik ben ook blij dat ik mag stemmen om mee te bepalen waar de focus op ligt en wat een waterschap bijvoorbeeld vindt van landbouwgif of bouwen in de duinen.
Ik vind het bijzonder grappig dat tegen- en voorstanders elkaar maar niet lijken te willen begrijpen. Ze gaan aan elkaars eigen argumenten voorbij. Jammer van voorstanders (van behoud) dat het brainwash-argument altijd is dat Nederland zonder hen onder water zou komen te staan...Wake UP! Dat beweren de tegenstanders duidelijk niet! Er moet toch wel een beter argument zijn voor behoud? Toch?
@Niels, de OESO heeft een mooi rapport geschreven over Watergovernance in The Netherlands, fit for the future? Daarin staat te lezen dat waterbeheer via waterschappen prima werkt. Niet alleen in Nederland overigens; de meeste landen met veel water kennen een dergelijk systeem, of zijn bezig het op te zetten. Het voordeel is om te beginnen eigen budget en daarnaast kennis gebundeld rondom gebiedskenmerken en specifieke stakeholders. Tenslotte is het volgens OESO nog doelmatig ook, omdat je door de relatief kleine schaal, veel minder overlegstructuren nodig hebt. Dat zie je dan ook terug in de overhead ten opzichte van de uitvoering, die bij de waterschappen aanmerkelijk lager is dan bij gemeente, provincie en RWS (onderzoek van ICTU). OESO ziet verdere opschaling van de waterschappen als een bedreiging voor stakeholderbelangen.
De waterschappen doen eigenlijk niet veel. Water tegen houden en rioolzuiveringen laten draaien. Zelf het rioolstelsel onderhouden laten ze de gemeenten doen. Toch zijn de belastingen (heffingen) torenhoog. Waar dat beld blijft ? Ga maar eens naar een waterschapskantoor: meestal gloedje nieuw, voorzien van de allermodernste snufjes. Kosten noch moeite gespaard. Makkelijk zat met tax payers money. Durf te wedden dat het bij provincies een stuk goedkoper wordt als zij die taak krijgen.
DE waterschappen doen m.i. zinnig werk. Het waterschap in mijn provincie onderhoudt - behalve waterzaken - nog ruim 4000 km. plattelandswegen. Overdragen aan de provincie staat mi. gelijk met: deze taken niet meer serieus nemen. En Rijkswaterstaat trekt zich uit heel veel zaken terug, waardoor inmiddels heel veel specifieke kennis ontbreekt. Handhaven dus, die waterschappen.
Nu de politieke (grijpgrage) handjes er nog uit. Een bestuurderslaag die totaal niets toevoegt. Bestuur maar weer op de "oude" manier met enige aanpassingen misschien
Waterschappen als decentrale overheidslaag aanmerken is contraproductief. Zou het onderbrengen van de taken van deze functioneel gedecentraliseerde lichamen bij een echte (territoriaal gedecentraliseerde) overheidslaag wel eens kunnen bevorderen...Structuurdiscussie?
Nu blijkt de discussie toch weer op te komen gezien alle reacties hieronder. Laat ik dan maar meedoen. Naar mijn mening doen Waterschappen nuttig en noodzakelijk werk. Maar dat wil niet zeggen, dat als we het democratische gehalte aan banden zouden leggen, dat die organisaties ophouden te bestaan. Ik geloof ook niet dat er iemand is die daar op zit te wachten. Van oudsher was het noodzakelijk om op directe democratische wijze met lokale wateropgaven om te gaan. Ik betwijfel of dat tegenwoordig nog steeds noodzakelijk is. Er is inmiddels toch zeker wel de nodige wetgeving waarin resultaten van discussies uit het verleden vast verankerd zijn? Zoals voldoende rechtsbescherming bijvoorbeeld bij complexe water- en ruimtelijke opgaven? En, maar mijn kennis is hier beperkt, lijken al die keuren niet gewoon al heel erg op elkaar? Hoe onderscheidend is het ene waterschap ten opzichte van het andere op het onderdeel "autonomie"? Enz.
@Niels:
Uw eerste post was nogal beperkt, uw tweede post is ronduit zwak. Waarom zou je het democratische gehalte willen beperken? Is minder democratie goed? Vreemd standpunt.
Er is inmmidels toch zeker wel de nodige wetgeving?
Dus u bent voorstander van opheffen van de waterschappen en minder democratie, maar of er überhaupt voldoende wet- en regelgeving is weet u niet? Niet echt helder.
En onderscheid tussen waterschappen nodig/niet nodig? Wat is dat voor een rare vraag, doet er eigenlijk helemaal niet toe. De waterschappen beheren het water in hun gebied, en doordat mensen democratisch mogen stemmen doen ze dat op manier A of manier B.
De hele discussie rondom waterschappen is geen discussie, het is een onzinnig plan van een paar politici en/of bestuurders die hun eigen cv graag willen opleuken, ongeacht de consequenties.
Ik heb heel veel ervaringen met waterschappen en ben er van overtuigd dat deze zo snel als mogelijk dienen op te gaan in de provincies. de provincie heeft vrijwel alle taken al in haar portefeuille en daar kan de watertaak gemakkelijk bij. het is een ridcuul argument om te verzinnen dat als de hele waterschapsorganisatie door de provincie overgenomen wordt we ineens problemen zouden krijgen met waterkwaliteit of kwantiateit. Allen al het regelmatig gebruik van dit arguiment door waterschappen geeft aan dat ze niet over betere argumenten beschikken. Provincies zijn veel opener en bestuurlijk makkelijker te bereiken maar als je een probleem hebt met een waterschap dan krijg je te vaak te maken met ambtenaren diee een matig tot slechte kennis van zaken hebben en voorgeprogrammeerd lijken om de burger ongelijk te geven. Aan het personeelsverloop - bijna nihil - kan men zien dat de waterschapsmedewerkers zwaar overbetaald worden.
@burger; denk jij werkelijk dat provincies opener zijn dan de waterschappen? Efficienter? Dat de ambtenaren daar minder betaald krijgen? Volgens mij niet. Dat er bij de waterschappen weinig verloop is lijkt me juist goed. Dan hodu je de deskundigheid tenminste binnen.
Oosters is goed geselecteerd: hij vertelt het verhaal dat men bij het waterschap al jaren vertelt. Ik ben het ook met hem eens dat we die discussie moeten beëindigen. En wel door zo spoedig mogelijk het waterschap onder te brengen bij de provincie. En een einde aan de geld verslindende verkiezingen en nep- democratie.
Geen discussie beeindigen in een omgeving die steeds andere eisen stelt aan de overheid. Het houdt ons scherp. Onze waterhuishouding is belangrijk en zal nog belangrijker worden. De discussie juist is goed om aan te kunnen tonen waarom een waterschap nog bestaansrecht heeft of niet.
Wij van WC eend...
Ik snap dat men graag een einde aan die discussie wil, maar ik denk niet dat het reëel is om te verwachten dat dat gaat gebeuren.
De argumenten waarom lees ik ook niet. Ik lees wel een opsomming van goede en belangrijke zaken die het Waterschap uitvoert, maar dat wil niet zeggen dat dat niet zou kunnen als de Waterschappen bijvoorbeeld een onderdeel van Rijkswaterstaat of de Provincies zouden worden.
Van de andere kant wil het ook niet zeggen dat de taken die het Waterschap nu vervult beter / efficiënter zouden worden uitgevoerd als het onder een ander groot overheidslichaam zal vallen.
Goed dat de waterschappen en hoogheemraadschappen er zijn. Veiligheid is erg belangrijk. Dat is hun primaire taak.Er is al veel samengevoegd. Gemeenten hebben veela een afgeleide deskundigheid van deze instanties. Met de veranderende klimaatomstandigheden zou ik veiligheid niet graag in handen willen geven van de gemeenten. DEmocratisch kibbelend ten onder.wordt het dan.
In mijn reactie heb ik eerder aangegeven dat het grootste risico van overbrengen van waterschapstaken naar rijkswaterstaat of provincies is: dat de waterbeheerstaak dan wordt afgewogen ten opzichte van andere overheidstaken, zoals zorg, wegen enzovoorts. Waterbeheer gaat in eerste instantie om primaire veiligheid.
Je zou zelfs kunnen stellen dat rijkswaterstaat de waterbeheerstaken van de zeedijken zou kunnen overdragen naar de waterschappen aan de kust ;-)
Andere discussie: provincies zelf strijden al jaren tegen opheffing. Fusies mislukken, en daarom proberen ze de waterschapstaken ook over te nemen. Tja....politiek.
En, meneer Oosters. Al iets geleerd van het tax-i project?
Totaal mislukt; kosten € 25 mio.
Zolang de Unie van Waterschappen dijkgraven als Luc Koshiek in het zadel houden, omdat hij afkomstig is van Rijkswaterstaat en de Deltavisie van Noord-Holland heeft vervalst, mag deze bestuurslaag van mij verdwijnen. Dit heeft niets met democratie te maken !
De béste manier om de discussie over het bestaansrecht van Waterschappen aan te zwengelen is te zeggen dat je 'een eind wil maken aan de terugkerende discussie over het bestaansrecht van de Waterschappen'.
1 waterschap kost ongeveer 180 mln (zie rivierenland).
Met dit soort uitlatingen komt de discussie eindelijk eens op gang. Hoogste tijd voor een vermindering van het aantal bestuurslagen, waaronder de waterschappen!