Vage uitleg over WOZ levert De Fryske Marren forse tik op

De Nationale ombudsman is behoorlijk kritisch op de gemeente De Fryske Marren vanwege haar gebrekkige communicatie richting twee burgers. Het echtpaar kreeg geen duidelijk antwoord op de vraag of een stuk water ten onrechte is meegenomen in de WOZ-taxatie van hun woning. Zelfs tijdens het onderzoek van de ombudsman bleef de Friese gemeente hier vaag over. Een toelichting op afwijkende cijfers in verschillende documenten bleef ook uit. ‘Alles bij elkaar kan de ombudsman niet anders dan tot het oordeel komen dat de motivering bij deze afwijzende beslissing zeer tekortschiet.’

Minder belasting

De klacht kwam van een echtpaar dat een recreatiewoning aan het water bezit. De heer en dame zijn eigenaar van twee percelen: één waarop de woning staat en één dat volledig uit water bestaat. In februari 2022 ontvingen zij een brief van De Fryske Marren. De gemeente schreef dat zij de WOZ-waarde van hun woning te hoog had getaxeerd, en dat zij besloot om die te verlagen. De belangrijkste reden hiervoor was dat er, zonder goede reden, een stuk water was meegenomen in de taxatie. Hierdoor hoefde het stel minder belasting te betalen.

Verlagen

Hoewel het besluit gunstig was, viel het echtpaar iets op in de taxatieverslagen die zij van de gemeente had ontvangen. Volgens de documenten was het stuk water ook in eerdere jaren – van 2018 tot en met 2021 – meegenomen in de taxatie. Zij vroegen de gemeente daarom om ook de waardering voor die jaren te verlagen.

Oppervlakten grond van echtpaar met recreatiewoning in De Fryske Marren. Bron: rapport Nationale ombudsman

Andere situatie

Dat verzoek wees De Fryske Marren echter af. De reden: in 2022 was de zogeheten ‘grondstaffel’, die aangeeft wat een bepaald stuk grond waard is, veranderd. De verandering van de grondstaffel was reden om de waarde te verlagen, schreef de gemeente. Daarom was de situatie in 2022 anders dan de situatie in de jaren ervoor.

Onwenselijk

Het echtpaar begreep dit niet. Volgens hen stond los van de grondstaffel vast dat ook in de jaren 2018 tot en met 2021 het water was meegenomen in de taxatie. De gemeente ging niet op die kernvraag in, waarna het stel zich wendde tot de Nationale ombudsman. Aanvankelijk probeerde de gemeente nog te voorkomen dat de ombudsman onderzoek zou doen. De Fryske Marren stelde dat dit zou neerkomen op een alternatieve bezwaarprocedure, wat volgens de gemeente onwenselijk was. Na telefonisch overleg gaf de gemeente alsnog medewerking.

Afwijken

In haar reactie aan de ombudsman herhaalde De Fryske Marren dat de grondstaffel in 2022 was veranderd en dat daarom de situatie verschilde van eerdere jaren. Op aanvullende vragen stuurde de gemeente ook een taxatiematrix uit 2021, die afweek van de taxatieverslagen die het echtpaar eerder had ontvangen. Toen de ombudsman om uitleg vroeg over deze verschillen, gaf de gemeente niet thuis.

Klacht gegrond

De Nationale ombudsman oordeelt nu dat de klacht van het echtpaar gegrond is. Volgens de ombudsman gaf de gemeente geen duidelijk antwoord op de centrale vraag: is het stuk water ook in de jaren 2018 tot en met 2021 ten onrechte meegenomen in de taxatie van de woning? Zelfs tijdens het onderzoek bleef de gemeente hier vaag over. Een toelichting op de afwijkende cijfers in de taxatiematrix en de taxatieverslagen bleef ook uit.

Kritiek

De ombudsman is daarom behoorlijk kritisch op de Friese gemeente. ‘Alles bij elkaar kan de ombudsman niet anders dan tot het oordeel komen dat de motivering bij deze afwijzende beslissing zeer tekortschiet’, is te lezen in het rapport. ‘Een heldere redenering ontbreekt en de gemeente maakt niet duidelijk van welke feiten zij is uitgegaan. De verstrekte documenten zorgden voor verwarring en vragen daarover wil de gemeente niet beantwoorden. Het handelen van de (heffingsambtenaar van de) gemeente is niet behoorlijk.’

Herziening

De ombudsman doet De Fryske Marren de aanbeveling om alsnog inhoudelijk te reageren op het verzoek van het echtpaar. Daarbij moet de gemeente expliciet ingaan op de vraag of het stuk water in de taxaties van 2018 tot en met 2021 terecht is meegenomen, en dit onderbouwen met documentatie. Daarnaast adviseert de ombudsman om de rol van de betrokken heffingsambtenaar te evalueren en indien nodig de huidige (klachten)procedures te herzien.

In verband met de vakanties en het reces kon De Fryske Marren woensdag niet reageren op het bericht, zo laat de gemeente aan Binnenlands Bestuur weten.