Gemeenten begroten in 2024 een collectief exploitatietekort van 700 miljoen euro. Dat meldt de VNG op basis van CBS-cijfers. Het gaat om het exploitatieresultaat exclusief mutaties van de reserves.
Gemeenten dit jaar 700 miljoen in het rood
Gemeenten hebben in 2024 flinke exploitatietekorten.
Exploitatie
211 van de 342 Nederlandse gemeenten hebben dit jaar een exploitatietekort, zo blijkt uit de cijfers. Ze krijgen dus minder geld binnen dan dat ze uitgeven. Daarom lenen gemeenten meer geld, of teren ze in op de reserves.
Inflatie en lonen
De VNG noemt een aantal factoren die bijdragen aan het grote exploitatietekort. Zo was de inflatie de afgelopen jaren extreem hoog. Daarnaast stegen de lonen fors, ook bij gemeenten, maar ook in de zorg en de bouw. ‘De stijging van de prijzen en lonen hakt er over de gehele linie van gemeenten behoorlijk in.’
Historisch
In 2018 was er voor het eerst sinds jaren sprake van een exploitatietekort bij gemeenten. Toen werd dit vooral toegeschreven aan stijgende kosten in specifieke domeinen, of negatieve grondexploitaties. In de jaren daarna waren er echter weer overschotten. Na dit jaar, en met name vanaf 2026, worden er bij gemeenten grote begrotingstekorten verwacht.
Schuld vliegt uit de bocht
Het huidige exploitatietekort is volgens de VNG een zorgelijke ontwikkeling. ‘Normaal gesproken hebben gemeenten een positief exploitatieresultaat (voor mutatie reserves) van ruim 2% van de baten of meer nodig voor de ‘eigen financiering’ van de jaarlijkse (netto-) investeringen, zodat de schuld niet uit de bocht vliegt.’
Reacties: 3
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Vooruitlopend daarop schieten ook de verhogingen van de Gemeentelijke belastingen bij veel Gemeenten volledig de bocht uit. Overigens dit net als bij waterschappen, waterbedrijven, eneergiebedrijven e.d.
Gemeenten worden in toenemende mate geconfronteerd met de prijs van kwantitatieve groei. Meer wegen, scholen, voorzieningen. Om dit te stoppen is het noodzakelijk de bevolkingsgroei af te remmen, zoals de Staatscommissie Demografie heeft aangegeven. De suggestie van de commissie komt overeen met wat Klaas Knot ook heeft aangegeven: kijk naar economische sectoren die onder de kostprijs produceren, zoals de distributiesector en kassen.
In 2022 hielden de gemeentes nog 3,7 miljard over, maar mede dankzij Jette´s voorbarige gasverplichting om voor 1 oktober 2022 een andere leverancier te nemen zit men nu in zwaar weer.