Online huishoudboekje overheden in de maak

Open Rekenkamer
Onder de werktitel Open Rekenkamer werkt het collectief Hack de Overheid (een groep die zich sterk maakt voor de ontsluiting van ‘open data’ door overheden) aan een dergelijke website. Open data kunnen - mits beschikbaar in een door computers leesbaar formaat - op innovatieve manieren worden hergebruikt en gevisualiseerd, waardoor nieuwe toepassingen en vormen van burgerparticipatie ontstaan. En als het om financiële data gaat, zou de burger laagdrempelig tot op detailniveau kunnen meekijken in de financiële keuken van bijvoorbeeld gemeenten.

Detailniveau
Voorbeelden voor het platform zijn sites als Where Does My Money Go en het meer interactieve OpenSpending. “In Engeland hebben een paar gemeenten de data tot op factuurniveau vrijgegeven”, zegt Lex Slaghuis van Hack de Overheid. “Je zou dan kunnen zien welk bouwbedrijf welke betaling heeft ontvangen van welke overheid. De vraag is wel of dat in Nederland kan qua privacywetgeving, maar het streven naar een zo hoog mogelijk detailniveau is natuurlijk wel valide.”

Controleren
Er zijn uit vergelijkbare sites in het buitenland mooie voorbeelden van burgercontrole via dergelijke gegevens, stelt Slaghuis. Zo kamen mensen erachter dat er nog steeds geld werd overgemaakt naar liefdadigheidsinstellingen waarvan de directeur inmiddels op de Bahama’s woonde. “In Rusland is er een variant waar je kunt zien voor hoeveel procent grote bedrijven afhankelijk zijn van de overheid en die data zijn weer gekoppeld aan de personen die bestuursfuncties bekleden. Zo kun je lokale corruptie aanpakken."

Slim
In Nederland verwacht Slaghuis dat het meer zal gaan om een slimmere overheid. “Computerprogrammeurs kunnen dan toepassingen maken met die data waarbij er bijvoorbeeld vergelijkingen gemaakt kunnen worden hoeveel geld gemeenten uitgeven aan hun call center. Daar kunnen overheden ook zelf van leren.”

Naam
Een aantal gemeenten staat positief tegenover het vrijgeven van data, maar in de eerste contacten heeft Slaghuis wel gemerkt dat de naam Open Rekenkamer niet zo goed valt. “Ambtenaren vinden ‘rekenkamer’ wel een erg strenge term, met een negatieve connotatie. En veel burgers weten ook niet wat een rekenkamer doet, dus we zoeken nog naar een andere titel.” Hij hoopt over een maand of drie een eerste website te kunnen presenteren.

Naam
Een aantal gemeenten staat positief tegenover het vrijgeven van data, maar in de eerste contacten heeft Slaghuis wel gemerkt dat de naam Open Rekenkamer niet zo goed valt. “Ambtenaren vinden ‘rekenkamer’ wel een erg strenge term, met een negatieve connotatie. En veel burgers weten ook niet wat een rekenkamer doet, dus we zoeken nog naar een andere titel.” Hij hoopt over een maand of drie een eerste website te kunnen presenteren.

Een aantal gemeenten staat positief tegenover het vrijgeven van data, maar in de eerste contacten heeft Slaghuis wel gemerkt dat de naam Open Rekenkamer niet zo goed valt. “Ambtenaren vinden ‘rekenkamer’ wel een erg strenge term, met een negatieve connotatie. En veel burgers weten ook niet wat een rekenkamer doet, dus we zoeken nog naar een andere titel.” Hij hoopt over een maand of drie een eerste website te kunnen presenteren.