Oponthoud vaststellen ‘zware beroepen’ in gemeenteland

Kabinet en vakbonden spraken een jaar geleden af vanaf 2026 een landelijke regeling te laten ingaan die het mogelijk maakt dat mensen met zwaar werk vervroegd kunnen uittreden. In de sector gemeenten wordt die deadline niet gehaald.

Psychisch belastend

In een brief laten ze weten in de sector gemeenten niet op tijd invulling te kunnen geven aan het RVU-akkoord (Regeling voor vervroegde uittreding) dat kabinet en sociale partners op 18 oktober 2024 sloten. De huidige RVU-regeling loopt eind dit jaar af, waarna de nieuwe regeling RVU zware beroepen 1 januari 2026 ingaat. Die nieuwe cao-regeling heeft als doel werknemers in fysiek en/of psychisch belastende functies een mogelijkheid tot vervroegde uittreding te bieden.

Omstandigheden

Om invulling te geven aan de nieuwe RVU zware beroepen regeling, was een speciale werkgroep opgericht onder extern onafhankelijk voorzitterschap. De afspraak was dat het onderzoek naar zware beroepen in de sector gemeenten uiterlijk op 1 november 2025 gereed zou zijn. ‘Dat tijdpad is niet haalbaar’, zo laat secretaris Janine Jongepier van het Landelijk Overleg Gemeentelijke Arbeidsvoorwaarden (LOGA) weten. De werkgroep ging in de zomer van start, maar redt het ‘gegeven alle omstandigheden’ desondanks niet.

Functiewaardering

Onder meer het ontbreken van één functiewaarderingssysteem met referentiefuncties in de sector gemeenten bemoeilijkt het proces. ‘De cao geeft ruimte aan elke gemeente en gemeentelijke organisatie om een eigen functiewaarderingssysteem te kiezen, eigen functietitels te gebruiken en zelf de inhoud van de functie en de weging te bepalen. Dit zorgt voor een grote diversiteit aan functies en onduidelijkheid of functies met dezelfde naam, wel dezelfde functie-inhoud kennen’, aldus Jongepier.

Werktijden

Ook op ander vlak is er sprake van vertraging. Onderdeel van de afspraken in het landelijke RVU-akkoord is dat elke RVU-afspraak wordt gevalideerd door een externe partij: TNO. Maar wat blijkt? Het ‘expertisecentrum zwaar werk’ van TNO is nog niet operationeel. Aan de hand van het zwaar werk model van TNO – dat ook nog niet af is – valideert de onderzoeksorganisatie dan welke functie in de doelgroep van de RVU-regeling als ‘zwaar’ scoort. Gekeken wordt daarbij naar objectieve criteria op het vlak van fysieke-, psychosociale-, cognitieve- en omgevingsbelasting en op werktijden. Op basis daarvan geeft TNO een advies aan cao-partijen op de aangedragen functies.

Arbeidsverleden

In de tussentijd lopen volgens Jongepier de gesprekken tussen de gemeentelijk werkgevers en de bonden nog. Die gaan onder meer over de invloed van het arbeidsverleden van de werknemer als deze direct voorafgaand aan de gewenste deelname aan de RVU-regeling geen zwaar werk meer heeft en het vaststellen van een maximale salarisschaal voor deelname aan de RVU-regeling. Overleg is er daarnaast nog over of straks individueel maatwerk nog mogelijk is, aangezien het om gevalideerde zware functies moet gaan. En tenslotte ligt ook nog de vraag op tafel of en hoe met een eventuele overgangsperiode kan worden omgegaan, als het LOGA en/of landelijke partijen nog niet gereed zijn in de loop van volgend jaar.