Externe inhuur gemeenten neemt opnieuw toe

Gemeenten besteedden vorig jaar 17,0 procent van de loonsom aan externe inhuur. Dat is weer iets meer dan in 2021. Vooral de kleinere gemeenten maakten meer gebruik van externe krachten.

G4

Dat blijkt uit de Personeelsmonitor Gemeenten 2022 van A&O fonds Gemeenten. In 2021 gaven gemeenten 16,5 procent van de totale loonsom uit aan externe inhuur. Het beeld blijk wel te verschillen per gemeentegrootteklasse. Voor de G4 – Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht – daalden de uitgaven aan externe inhuur verhoudingsgewijs, terwijl gemeenten met minder dan 50.000 inwoners er juist meer aan uitgaven

Krappe arbeidsmarkt

Een mogelijke verklaring is volgens de onderzoekers dat kleinere gemeenten in de huidige krappe arbeidsmarkt het lastiger hebben om personeel aan te trekken. Om het werk toch gedaan te krijgen, kiezen gemeenten voor externe inhuur. ‘Het wordt zelfs gezien als de meest effectieve manier om toch moeilijk vervulbare vacatures te vervullen’, concluderen ze.

Beleid

Ook het aandeel gemeenten dat ernaar streeft om externe inhuur terug te dringen, blijkt steeds kleiner te worden. In 2020 gaf 70 procent van de gemeenten nog aan beleid te hebben gevoerd om externe inhuur te willen terugdringen. In 2021 was dat gedaald naar 56 procent en in 2022 was het 50 procent.

Naast de externe inhuur, nam ook aantal gemeenteambtenaren weer toe. Vorig jaar steeg de bezetting met 4 procent ten opzichte van 2021 en die was daarmee het grootst van de afgelopen jaren.

Rijksoverheid

Bij het rijk is het al niet veel anders, zo bleek uit de vorige week gepresenteerde jaarrapportage Bedrijfsvoering, onderdeel van de Verantwoording van Binnenlandse Zaken over 2022. Behalve de groei van het aantal rijksambtenaren – plus 5,5 procent –, steeg ook de externe inhuur. Volgens de zogeheten Roemer-norm zouden de uitgaven aan externe inhuur onder de 10 procent van de totale personele uitgaven moeten blijven, maar die norm is overschreden: in 2022 bedroegen de totale uitgaven aan externe inhuur 2,68 miljard euro, 14,2 procent van de totale personele uitgaven.

Waterschappen

Ook bij de waterschappen nam het percentage uitgegeven aan externe inhuur ten opzichte van de totale loonsom toe ten opzichte van 2020 van 16,7 naar 18,6 procent. In totaal ging het hierbij om een bedrag van 197,4 miljoen euro, zo blijkt uit de recente HR Monitor van A&O fonds Waterschappen 2022.