Een lege huls noemt burgemeester Jos Hessels het, de regeling voor het verlenen van ambtelijke bijstand aan de gemeenteraad. Onder andere het recht op fractieondersteuning blijkt door veel gemeenten te zijn geschrapt.
Ambtelijke bijstand gemeenteraad slecht geregeld
Een lege huls noemt burgemeester Jos Hessels het, de regeling voor het verlenen van ambtelijke bijstand aan de gemeenteraad. Onder andere…
Tot die harde conclusies komt burgemeester Jos Hessels van de gemeente Echt-Susteren in zijn proefschrift 'Raad zonder Raadgevers?' waarop hij deze maand hoopt te promoveren in Nijmegen.
Conflictsituaties
Na de invoering van het dualisme in 2002, kwam de zeggenschap over de gemeenteambtenaren te liggen bij B&W. De Gemeentewet gaf de gemeenteraad wel een verordenende bevoegdheid voor het regelen van ambtelijke bijstand, maar dat blijkt volgens Hessels bar weinig voor te stellen. ‘Veelal worden discussies hierover in goed overleg opgelost, maar in conflictsituaties heeft het college het laatste woord’, zegt hij.
Wegbezuinigd
Nieuw bij de invoering van het dualisme was het recht op fractieondersteuning. Doel ervan was de informatieachterstand van met name oppositiefracties te verkleinen. Wat blijkt? Veel gemeenten hebben die verplichte ondersteuning in de loop der jaren – vaak uit bezuinigingsoogpunt – geschrapt. ‘Gemeenteraden komen er dus bekaaid vanaf wat betreft hun inhoudelijke ondersteuning’, stelt Hessels.
Ongewenste situatie
Hij komt tot die conclusie na een enquête onder alle gemeenten. Daaruit blijkt dat velen ervan het niet zo nauw nemen met een aantal verplichtingen uit de Gemeentewet. Zo blijkt met name de voorgeschreven fractieondersteuning geen vanzelfsprekendheid: in ruim een vijfde van de gemeenten is er geen sprake van die ondersteuning. Bovendien hanteren nagenoeg alle andere gemeenten met minder dan 100.000 inwoners een totaalbudget van minder dan 50.000 euro voor de gehele raad. Daardoor kan volgens Hessels van een daadwerkelijke bijdrage aan de inhoudelijke ondersteuning van de raadsfracties nauwelijks sprake zijn. ‘Dat is een hoogst ongebruikelijke en zeker ongewenste situatie. Het kan en mag niet zo zijn dat lokale overheden eigen afwegingen maken over het al dan niet toepassen van nationale wetgeving. De landelijke politiek zal dus een keuze moeten maken: gemeenten dwingen de wet toe te passen of de wet aanpassen’, aldus Hessels.
Regionale verschillen
Er is sprake van grote regionale verschillen. Alle Drentse gemeenten hebben een functionerende regeling voor fractieondersteuning, terwijl in Utrecht en Friesland bijna de helft van de gemeenten die bij wet verplichte fractieondersteuning heeft afgeschaft.
Lees het volledige artikel in Binnenlands Bestuur nr. 9 van deze week
Reacties: 3
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Bestuur, politiek en vooral ambtenarij lijken toch vooral een hekel te hebben aan transparantie in hun handelen ten dienste van inwoners van ons land. Terwijl ze er de mond van vol hebben doen ze juist het tegenovergestelde. Liegen, bedriegen, verdoezelen, sjoemelen, corruptie, niet integer handelen .. uiteraard bij voorkeur achter gesloten deuren. Bij gemeenten maken ze hooguit flink ruzie met fractievoorzitters van de oppositie in het Presidium over ‘vertrouwelijke’ dossiers. Met stempel ‘vertrouwelijk ‘ erop zult U als inwoner weinig terugvinden van broodnodig dualisme tijdens openbare raadsvergaderingen. De meeste raadsleden zijn immers angstig geworden, passen zich aan of zijn zich onvoldoende bewust van de sturingsmethoden van het ambtelijk bestuurlijke apparaat ! En U vraagt zich nog af waarom er zo weinig vertrouwen in politiek en bestuur bij gemeenten, provincies en rijk is ?
Van harte feliciteer ik de heer Hessels met zijn aanstaande promoveren. Weliswaar het promoveren op een gebrek, maar toch. Ik begrijp dat uit uw dissertatie o.a. zal blijken dat er een gebrek bestaat aan ambtelijke ondersteuning voor gemeenteraadsleden. Fijn dat uw onderzoek deze conclusie onderbouwt. Causale verbanden zijn volgens u vindbaar binnen het huidig disfunctioneren van de gemeentewet en het dualisme. Monisme of dualisme, valide of invalide functionering van de gemeentewet: in essentie zullen de architecten, de hoogleraren rechtsgeleerdheid, er zorg voor dragen dat het binnenlands bestuur (democratische) tegenkrachten tegenhoudt. Begrijpelijk! Toch zou ik graag zien dat gemeenteraadsleden hun vak fulltime uitoefenen en dienovereenkomstig salaris ontvangen. Opdat de raad niet louter formeel het hoogste bestuursorgaan is, maar in de praktijk daadwerkelijk slagkracht krijgt.
Ambtelijke bijstand aan de raad wegbezuinigd? Dat heeft de raad dan toch zelf gedaan, dus niet zeuren. En van de griffie moeten ze ook geen inhoudelijke steun verwachten. Daar zitten slechts stukkenschuivers zonder inhoudelijke kennis. Bezuinig daar dus maar op.