Veiligheid leeft het minst bij jongeren
Bij jongeren leeft het onderwerp veiligheid het minst, blijkt uit het onderzoek ‘Een onmogelijke opdracht?’ van Berenschot en I&O Research.
Ruim de helft (53 procent) van de Nederlanders die veiligheid een belangrijk onderwerp vinden is van mening dat georganiseerde misdaad en drugscriminaliteit harder moet worden aangepakt. Bijna 60 procent van de inwoners zegt dat de gemeenten hier volledig/grotendeels over gaat. Bij jongeren leeft het onderwerp het minst, blijkt uit het onderzoek ‘Een onmogelijke opdracht?’ van Berenschot en I&O Research.
Rechtse kiezers
Voor de gemeenteraadsverkiezingen zien kiezers veiligheid als tweede belangrijkste onderwerp. Deze keer staat ‘betaalbaar wonen’ bovenaan, terwijl dat in 2018 nog wel veiligheid was. Waar betaalbaar wonen vooral een belangrijk onderwerp is voor de helft van de inwoners van de drie grote steden (Amsterdam, Rotterdam en Den Haag) en in de provincies Utrecht en Gelderland zelfs meer dan de helft dit noemt, speelt dit minder in het zuiden. Het onderwerp veiligheid wordt vooral als belangrijk ervaren in Flevoland en Limburg, in Friesland en Groningen zijn de percentages het laagst. Vooral kiezers aan de rechterkant van het politieke spectrum en bij lokale partijen zien veiligheid als een van de drie belangrijkste onderwerpen. Van de potentiële PVV-kiezers noemt maar liefst 61 procent en van de potentiële SGP-kiezers 47 procent veiligheid als een van de drie belangrijkste onderwerpen, waar dat bij potentiële Volt-kiezers slechts 9 procent is.
Jongeren
Veiligheid is ‘het belangrijkste onderwerp’ voor potentiële kiezers van de PVV (38 procent), JA21 (37 procent), VVD (24 procent) en lokale partijen (24 procent). Ook ouderen (23 procent) en mensen met een middelbaar opleidingsniveau (26 procent) noemen vaker veiligheid als belangrijkste onderwerp. De onderzoekers noemen het opvallend dat mensen in de leeftijd van 16-34 jaar veiligheid het minst belangrijk vinden ten opzichte van andere leeftijdsgroepen, terwijl jongeren vaker slachtoffer zijn van traditionele criminaliteit en een hoger onveiligheidsgevoel kennen. Van de mensen die veiligheid een belangrijk onderwerp vinden willen de meesten (53 procent) dat de georganiseerde misdaad en de drugscriminaliteit harder moet worden aangepakt. De onderzoekers concluderen dat het bewustzijn bij de kiezer hier mogelijk extra is aangewakkerd door de heftige cases rond Taghi en Peter R. de Vries die onderstreepten dat georganiseerd criminaliteit ook in Nederland een serieus probleem is.
Slachtoffers
Tussen 2012 en 2021 zijn steeds minder mensen slachtoffer geweest van traditionele criminaliteit (geweld, vermogen, vernieling), tonen cijfers in het onderzoek aan. Het slachtofferpercentage laat een dalende trend zien en lag vorig jaar 43 procent onder het niveau van 2012. Aan de andere kant is het slachtofferschap van online criminaliteit sinds 2012 in totaal met 22 procent toegenomen. Vooral de laatste jaren is er sprake van een stijgende tendens. Sinds 2012 nam het slachtofferschap van aan- en verkoopfraude het sterkst toe. De onderzoekers zien verder dat de veiligheidsonderwerpen die het zwaarst meewegen in het stemgedrag voor de aanstaande gemeenteraadsverkiezingen (drugs, ondermijning, handhaving van de openbare orde) zonder meer onderwerpen zijn voor gemeenten. ‘De perceptie hierover van inwoners sluit aan bij de werkelijkheid.’ Wel wijzen ze erop dat daar waar de onderwerpen veiligheid en openbare orde het meest zichtbaar zijn (in de eigen wijk) de gemeente ook de komende jaren zal worden geconfronteerd met tekorten in de politiecapaciteit.
Iedereen begrijpt dat de gezinnen die in het toeslagenschandaal zijn vermalen geen veiligheid ervaren. Of neem de velen die slachtoffer waren waren én zijn van de ondoordachte transities in het sociaal domein, ook hen ontbeert het aan veiligheid. Hoe zit het met de veiligheid van de mensen die slachtoffer zijn geworden van een groot louche bedrijf in de schuldhulpverlening? ANWB leden vinden Utrecht de meest fiets onveilige stad van Nederland, op de fietspaden is het ieder voor zich. Hoe zit het met de veiligheid van ouders en kinderen die van de ene op de andere dag te horen krijgen dat zij racist zijn als zij van zwarte piet houden? De Nederlanders met lage inkomens/lage vermogens worden bedreigd in hun kansen op de woningmarkt.
Veiligheid waar geen stabiliteit bestaat is onmogelijk. Veiligheid en stabiliteit liggen in elkaars omstrengeling, zij zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Dat is zowel in de politiek, de wetenschap en de journalistenwereld een over het hoofd gezien verband. Zonder stabiliteit, geen veiligheid.
Blijkbaar zijn jongeren daar niet zo gevoelig/vatbaar voor. Hoe komt dat? Kan de wetenschap ons dat verklaren? En zijn al die berichten dat het psychisch zo slecht gaat met jongeren als gevolg van Corona dan niet waar? Of is dat een onveiligheid die deze jongeren niet in verband met de gestelde vragen brengen?